Tuzuvchilar: M. J. Rajabov

KO'KRAKDAGl QO‘LLAR
Q a n d a y d ir t o ‘siq ortida yashirinlsh inso n nin g tabiiy 
ravishda 
0
‘z - o ‘zini saqlash reaksiyasi bo'lib, u buni ilk 
bolalik davrida o'zlashtirgan. Biz bolaligimizda stol. stullar
85

---

67-rasm. Ko'krnkka q o i qovushtirib tnrkbning slaml.iri 
ko'rinishi.
yoki xavfli v a /i y a t s e z is h im iz b ila n o q o n a m i z o rliga 
y a s h ir in g a n m iz . (5‘s i b - u l g 'a y i b o ' z - o ' z i n i h i m o y a la s h
vosita la rid a n fo y dala n ish g a usta b o 'l a boshladik. O lti 
yoshga yctganda m ebel ortiga yashirinish crish luvulib, 
x a v f s e z g a n d a q o ' l l a r i m i z n i k o 'k r a g i m i z g a m a h k a m
ch irm ashlirishni o 'ig and ik . O 'sm irlik yoshida q o 'l chir- 
mashtirishni sal bo'shatib, unga oyoqlam i chalLshtirishni 
q o'shib bu inio-Lshorani sczdirm ay bajarishni o'/Jashtirdik. 
B a l o g 'a t g a y c l g a n i m i z d a bu i m o - i s h o r a n i s h u n d a y
m a h o r a l bilan q o 'lla s h n i udd aladikk i, u alrofdagilarga 
sezilmaydigan darajaga ycldi. Bir yoki ikkala qo'lni ko'k- 
rak d a c h ir m a s h lir ib lo 'siq p a y d o qilam iz. Bu a m a ld a
bostirib kclayotgan tahdid yoki noxush shart-sharoitlaiga 
lo'siq qo'y ishga harakal qilishdir.
Bir naisaga s h u b h a la n m asa h a m b o 'lad i, agar inson 
asabiylashsa, tanqidiy yoki himoyaviy h o latn i qabul qilsa, 
u qo'llarini ko'kragiga challshliradi. Bu uning xavf-xatar 
yoki tah d id n i his qilayotganining aniq belgisidir.
86

---

Hu imo-Lshorani o 'ig a n is h b o 'y ic h a i /l a n i s h la r q i/iq
nalijalarni n a m o y o n qildi. Hir g u ru h ta la b a la rd a n q a lo r
m a 'r u z a l a r vaqlida crkin, o ‘z - o ‘zin i m a j b u r la m a s d a n , 
o y o q n i o y o q usliga t a s h l a m a s d a n h a m d a q o ' l l a r n i
k o 'k r a k d a c h a l i s h t i r m a s d a n oM irish ilt im o s q ilin d i. 
M a 'r u z a oxirida m aterialni o 'z la sh tirish va csda saqlash 
b o 'y ic h a lest o'lka/.ildi h a m d a talablarning m a ’ruzachig a 
m u n o s a b a t i a n iq la n d i. T a la b a l a r n i n g ik k in c h i g u r u h i 
x u d d i s h u n d a y n a rs a larn i b a ja r is h a d i- y u , faqat farqi 
m a 'r u z a la m i k o ‘kraklarda m a h k a m c h a lis h g a n q o ‘Uar 
bilan eshitishadi. N atijalarning ko'rsatLshicha, ikkinchi 
g u ru h m a 'l u m o t n i birinchi g u ru h g a n isb a ta n 38 % k am
o '/ l a s h I irgan. Ikkinchi g u r u h d a m a 'r u z a c h i va m a 'r u z a
h a qidagi fikr birinchid ag idan k o 'ra (anqidiy b o 'lg anligi 
aniqlandi.
Hu i / l a n i s h l a r s h u n i k o 'r s a t d ik i , t in g lo v c h i k o 'k -
ragida q o 'l chalishtirganida u n d a n afaq at m a ’ru zach iga 
n i s b a t a n s a lb i y m u n o s a b a t p a y d o b o ' l a d i , b a lk i u 
e s h i t a y o t g a n n a r s a s ig a h a m k a m e ’t i b o r q a r a t a d i .
S h u n i n g u c h u n b a rc h a o 'q u v m a r k a z la rin in g a u d it o -
riyala rid a s tu l l a r tirsak q o 'y g i c h l i b o 'l is h i m a q s a d g a
m u v o fiq b o 'l a d i k i , bu t a 'I i m o lu v c h i la r g a q o 'l l a r i n i
k o 'k rak la rig a c h a lis h tirm a y o 'tiris h im k o n iy a tin i t u g '-
diradi.
K o 'p l a b o d a m la rn in g t a ’k id la sh ic h a , q o 'l l a m i k o 'k -
rakda chalLshlirlsh ularga o d a t b o 'lib q o lg an , c h u n k i u 
q u lay h olat d e b h a r q a n d a y im o - is h o r a . a g a r u sizning 
k a yfiy atin gizga m o s b o 'ls a q u la y b o 'la d i. Y a ’ni a g a r
s i/ d a asabiy, tanqidiylikka moyil h olat b o 'lsa , bu im o - 
ishora sizlarga juda q u la y tuyuladi.
O ' z a r o m u l o q o t j a r a y o n i d a i n s o n d a n k e la y o t g a n
n o v e rb a l m a ' l u m o t l a r r etsip iy c n tg a k a tta t a 's i r k o 'r -
satlshini esda tuting. Sizga q o 'lla r n i k o 'k r a k d a c h a lk a s h -
tirish yoki belni k u e h la n lir ib b o 'y i n n i c h o ' / i b o'tirish
q ulaydir. a m m o t a d q iq o tla r natijasiga k o 'r a , bu holat 
retsipiyentga salbiy t a 's i r k o 'rsa tis h i m u m k in .