Uchburchakning turlari

Uchburchakning turlari

Mahmudjonova shohsanam

Bir to‘g‘ri chiziqda yotmagan uchta nuqtani ketma-ket tutatshtirish orqali hosil qilinadigan geometric shakl UCHBURCHAK deyiladi.

• Bir to‘g‘ri chiziqda yotmagan uchta nuqtani ketma-ket tutatshtirish orqali hosil qilinadigan geometric shakl UCHBURCHAK deyiladi.
• Belgilangan uchta nuqta uchburchakning uchlari, kesmalar esa uchburchakning tomonlari deyiladi.

UCHBURCHAK
A
B
C
c
b
a
A,B,C – uchnurchak uchlari(nuqta)
a,b,c – uchburchak tomonlari

Uchburchakning tomonlari va burchaklari uning asosiy elementlari deb ataladi. Uchburchakning uchala tomoni uzunliklari yig‘indisiga, uning PERIMETRI (P) deyiladi.

• Uchburchakning tomonlari va burchaklari uning asosiy elementlari deb ataladi. Uchburchakning uchala tomoni uzunliklari yig‘indisiga, uning PERIMETRI (P) deyiladi.

A
B
C
c
a
b
UCHBURCHAK
a + b+ c = P

Tomonlari va burchaklariga ko‘ra uchburchaklar quyidagi turlarga ajratiladi:

• Tomonlari va burchaklariga ko‘ra uchburchaklar quyidagi turlarga ajratiladi:
• uchala tomoni o‘zaro teng bo‘lsa, teng tomonli uchburchak, (1-rasm)
• tomonlaridan ikkitasi o‘zaro teng bo‘lsa, teng yonli uchburchak, (2-rasm)
• bitta burchagi to‘g‘ri bo‘lsa, to‘g‘ri burchakli uchburchak, (3-rasm)
• hamma burchaklari o‘tkir bo‘lsa, o‘tkir burchakli uchburchak, (4-rasm)
• bitta burchagi o‘tmas bo‘lsa, o‘tmas burchakli uchburchak. (5-rasm)

A
B
C
c
a
b
UCHBURCHAK turlari
A
B
C
c
a
A
B
C
c
a
A
B
C
c
a
A
B
C
c
a
b
b
b
b
(1-rasm)
(2-rasm)
(3-rasm)
(4-rasm)
(5-rasm)

Uchburchak uchini shu uch qarshisidagi tomonning o‘rtasi bilan tutashtiruvchi kesma uchburchakning medianasi deb ataladi. Mediana burchak qarshisidagi tomonni teng ikkiga bo’ladi

• Uchburchak uchini shu uch qarshisidagi tomonning o‘rtasi bilan tutashtiruvchi kesma uchburchakning medianasi deb ataladi. Mediana burchak qarshisidagi tomonni teng ikkiga bo’ladi

Uchburchakning asosiy elementlari: mediana, balandlik va bissektrisa
A
B
C
c
a
b
b/2
b/2
m

Uchburchak burchagi bissektrisasining uchburchak ichida yotgan qismi (kesmasi) uchburchak bissektrisasi deyiladi. Uchburchak uzi chiqqan burchagni teng ikkiga bo’ladi.

• Uchburchak burchagi bissektrisasining uchburchak ichida yotgan qismi (kesmasi) uchburchak bissektrisasi deyiladi. Uchburchak uzi chiqqan burchagni teng ikkiga bo’ladi.

Uchburchakning asosiy elementlari: mediana, balandlik va bissektrisa
A
B
C
c
a
b
l

Uchburchak uchidan shu uch qarshisidagi tomon yotgan to‘g‘ri chiziqqa tushirilgan perpendicular chiziq, uchburchakning balandligi deb ataladi.

• Uchburchak uchidan shu uch qarshisidagi tomon yotgan to‘g‘ri chiziqqa tushirilgan perpendicular chiziq, uchburchakning balandligi deb ataladi.

Uchburchakning asosiy elementlari: mediana, balandlik va bissektrisa
A
B
C
c
a
b
h
B
C
c
a
b
h

Uchburchakning yuzi (S) bilan belgilanadi. Uni topishning bir qancha usullari mavjud:

• Uchburchakning yuzi (S) bilan belgilanadi. Uni topishning bir qancha usullari mavjud:
• Balandlik bo’yicha S=b*h*1/2
• Perimetr bo’yicha: S=√p(p-a)(p-b)(p-c)
• To’g’ri burchakli uchburchakda: S=a*b*1/2

Uchburchakning yuzi
B
C
A
c
a
h
b
A
B
C
c
a
b

E’tiboringiz uchun rahmat