Uglevodlar, geteropolisaxaridlar boshqarilishining buzilishida kelib chiqadigan kasalliklar. Qandli diabet va ochlikda ketonuriya va ketonemiya

Mukopolisaxaridozlar. Bu kasalliklar mukopolisaxaridlar almashinuvining buzilishidan kelib chiqadi. 
Mukopolisaxaridlar lizasomalarda ko`plab to`planadi, chunki lizasomada ularni parchalovchi fermentlar 
bo`lmaydi. Mukopolisaxaridoz kasalligi bilan og`riganlarda skilet,
kalla suyagi
, yuz, ko`z va ichki 
organlar tuzilishi o`zgaradi va aqliy zaiflik kuzatiladi. Mukopolisaxaridlar taloq, tog`ay, suyak ko`migi va 
qo`shuvchi to`qilmalarda to`planib qon va siydikka ajralib chiqadi. Bu kasallik bilan og`rigan bolalar 
uzog`i bilan 12 yoshgacha yashashi mumkin. Hozirgi kunda mukopolisaxaridoz kasalligining 7 xili 
mavjud bo`lib, barchasi ham bir hil fenotipni yuzaga chiqaradi. Mukopolisaxaridozlarning barcha turi 
autosomadagi retsessiv gen orqali irsiyatga o`tadi.

---


Uglevodlar bola oranizmining moddalar va energiya almashinuvida, o’sib rivojlanishlanishida, asosiy va 
qo`shimcha oziq moddalarga bo’lgan talabning yetarli darajada qondirilib borilishida juda katta ahamiyatga ega. 
O`suvchi organizmlarning iste`mol taomlarida uglevodlarning zaruriy miqdorda bo`lishi, tanadagi fiziologik, 
biokimyoviy jarayonlarni me`yorida borishini ta`minlaydi. Shu sababli o`suvchi yosh organizmlar, ya`ni bolalarning 
oqilona ovqatlanishini to`g`ri tashkil qilishni talab etadi.


---


Aholi orasida so‘nggi yillarda keskin ko‘payib borayotgan 
noinfeksion (yuqumli bo‘lmagan) kasalliklardan biri qandli 
diabet kasalligidir. Bu kasallik haqida odamlar ongida ko‘plab 
noto‘g‘ri tushunchalar mavjud. Maqolada ularning ayrimlariga 
to‘xtalib o‘tilgan.

Foto: Shutterstock

«Qandli diabet qo‘rquvdan kelib chiqadi», «Qandli diabet 
boylarning kasalligi»...

Qandli diabet kasalligining ikkita turi mavjud. 1-tur qandli diabet 
autoimmun kasallik. Qolaversa, uning kelib chiqishida 
pankreatotrop (oshqozon osti bezida yashashga moyil) virusli 
infeksiyalar (gepatit, parotit, qizilcha, qizamiq va boshqalar) ning 
ham muhim o‘rni bo

---


Bundan tashqari surunkali davom etuvchi stress holatlari, uzoq davom etuvchi uyqusizlik, ba'zi kasalliklar, 
jumladan, gipertoniya kasalligi, pankreatit, semizlik, tireotoksikoz, Itsenko-Kushing sindromi, akromegaliya va 
boshqa kasalliklar hamda ayrim dori preparatlari (nikotin kislota, glyukokortikoidlar, tireoid gormonlar) qandli 
diabet kasalligi paydo bo‘lishida muhim rol o‘ynaydi.

Qo‘qqisdan yuzaga kelgan stress holatlari (birdan qo‘rqib yoki xursand bo‘lib ketish) esa aslida qandli diabetga 
moyil bo‘lgan, uglevodlar almashinuvi u yoki bu darajada buzilgan odamlarda qandli diabet kasalligi belgilari 
paydo bo‘lishiga olib keladi.

Uglevodlar almashinuvining normal kechishi uchun jismoniy mehnatning ahamiyati juda yuqori. Odatdagidek yoki 
ortiqcha darajadagi iste'mol barobarida kamharakatlikka yo‘l qo‘yilganda organizmda energiya balansi buziladi.

---

