Ular quyidagilardan iborat
Download 4.44 Mb.
|
bank
Bankning tarixan aniq paydo bo‘lgan sanasi yo‘q. Bank faoliyati unsurlarining u yoki bu miqdorda rivojlanishi Italiyada, Gretsiyada, Misrda va boshqa mamlakatlarda yangi davrga qadar qayd qilingan. Birlamchi banklar tangalarni sotish, sotib olish, almashtirish, muddatli kelguncha majburiyatlarni hisobga olish, mijozlarning mulklarini (moliyasini) boshqarish, kreditlarni berish, ipoteka va lombard ope- ratsiyalarni, dalolatnomalarni tuzish hamda boshqa operatsiyalarni amalga oshirganlar. Ishlab chiqarish va muomalaning o‘sishi munosabatda barcha mamlakatlarda banklarning ahamiyati ko'tarildi. Yuqorida ko‘rib o‘tilgan funksiyalarga yangilar, masalan, boiz keltiradigan kapitalni boshqarish funksiyalari qo‘shildi. Ta’kidlash mumkinki — bank bu kredit ishining shunday rivo- jolanish bosqichiki, unda kredit, pul va hisob-kitob operatsiyalari majmuasida bir markazda yig‘iladi. Umuman olganda yakun qili aytish mumkinki: Bank — bu pul mablag‘larini jamlash va ularni o‘z nomidan qaytarib berishlik, toiovlilik va muddatlilik asosida tarqatish uchun yaratilgan tashkilotdir. Shuni ta’kidlash lozimki, iqtisodiyotda pul mablagTarini joylashtirish yuzasidan faoliyatni tijorat banklaridan tashqari bir qator maxsus-ixtisoslashgan moliyakredit institutlari, ya'ni investitsiya fondlari, kredit uyushrnaiari, sug‘urta kompaniyalari, brokerlik va dileriik flrmalari ham olib boradi. Lekin, tijorat banklarining mamlakat moliya bozorida faqatgina o‘ziga xos xususiyatlari mavjud. Ular quyidagilardan iborat: birinchidan, tijorat banklari faoliyati uchun qarz majburiyatlari yuzasidan ikki tomonlama tasnif mavjud. Ular birinchi tomondan yuridik va jismoniy shaxslar uchun muomalaga o'zlarining qarz majbu - riyatlarini, ya’ni depozit sertifikatlari, depozit-jamg‘araia sertifikatlari, cbligatsiyalarini chiqaradi. Ikkinchi tomondan esa tijorat banklari qo‘shimcha daromad olish maqsadida boshqa emitentlarning muoma- taga chiqargan qarz majburiyatlarini (aksiyalar, obligatsiyalar, depozit sertifikatlari) sotib oladilar: ikkinchidan, tijorat banklari o‘z nomidan chiqarilgan qimmatli qog‘ozlar (obligatsiyalar. depozit sertifikatlari) bo'yicha qat’iy beigi- langan foiz bo'yicha daromad to‘lanishi majburiyatini oladilar. Inves- titsiya fondlari esa daromad toManishi vuzasidan qaltisliklarni inves- torlar zimmasiga yuklaydilar. Download 4.44 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling