Умумий овšатланишда корхоналрда іисоб китоб ва калкуляция


Download 1.03 Mb.
Pdf ko'rish
bet46/48
Sana05.04.2023
Hajmi1.03 Mb.
#1273741
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   48
Bog'liq
umumij ovqatlanishda korxonalarda hisob-kitob va kalkulyatsiya

Иш ўйини. 
Масалани билан учун маълумотлар. 
Мустаšил балансига эга ошхона тўšимачилик комбинати ишчи ва 
хизматчиларга хизмат кўрсатади. Корхонада 4500 киши фаолият кўрсатади. Бир 
йил давомида ошхона 267 кун ишлайди. Корхона 160 кишига мўлжалланган зарига 
ва иккита бўлинмасига эга. Бир истеъмолчи ўртача 23 минут ичида овšатланиб 
бўлади. 
1-чи топшириš. 
Жорий йил маълумотларидан, корхона šувватини, хизмат маданиятини 
ошириш заіираларидан фойдаланиб, корхонанинг ишлаб чиšариш дастури ва 
товарайланмасини режалаштиринг.
Ўтган йил ишлаб чиšариш кўрсаткичлари таілили ва махсулот сотиш 
šувватини ошириш заіираларини аниšлаш натижасида, корхона режалаштирилган 
даврда: 
- жорий йилга нисбатан умумий товар айланмасини 3,2 % га, шу жумладан ўзи 
ишлаб чиšарган маісулотлар бўйича 3,8 % га оширишни таъминлаш; 
- хизмат турларини таккомилаштириши билан истеъмолчилар сонини 1,2 % га 
ошириш


- іар бир кишига 2,2 та таом бирлигини 2,3 тагача ошириш умумий овšатлар 
хажмида биринчи ва яхна таомлар солиштирма ојирлигини ўзгартирмасдан 
саšлаш, иккинчи таомлар солиштирма ојирлигини камайтириш эвазига ширин 
таомлар сотиштирма ојирлигини 2 % га ошириш; 
- сабзавотлардан бўлган овšатларни сотишни кўпайтириш іисобидан, іар бир 
таомнинг ўртача нархини 257 сўмдан 250 сўмгача пасайтириш; 
- яримфабрикатлар ишлаб чиšаришни 1,58% га, кулинар маісулотлар ишлаб 
чиšаришни эса 0,7% га ошириш, šандолатчилик маісулотлари ишлаб чиšаришни 
эса 9,8 % га камайтириш, ширин таомларга талабни ошириши эвазига, чой 
сотишни 6,3 % га камайтириш, сут маісулотлари, иссиš ичимликлар ва 
бутербродлар сотиш хажмини жорий йил даражасида šопдириш;
Сотиб 
олинадиган 
маісулотлар 
айланмаси 
таркибига 
šуйидаги 
ўзгартиришларни киритиш: šандолатчилик маісулотларини сотишни 6% га 
ошириш; спиртсиз ичимликлар сотишни 5, % га ошириш; буфетлар орšали нон 
маісулотлари; тамаки маісулотлари сотиш іажмини жорий йилдагидек šопдириш; 
мевалар сотишни 0,42 % га, музšаймоš сотишни 12,5 % га, шу маісулотларни 
ошхонадан ташšарида сотишни šисšартириш эвазига, камайтириш; шарбатлар 
сотишни 1,1 % ошириш, бошšа сотиб олинадиган маісулотларни сотишни 3,96 % га 
šисšартириш. 
Ишчи бажариш босšичлари. 
1. 1-чи жадвалдан фойдаланиб, режалаштирилаетган йил учун чаšана товар 
айланмасини, шу жумладан ишлаб чиšарилган маісулот ва сотиб олинган 
маісулотлар айланмаси іажмини аниšланг. 
2. 2-чи жадвалдан, режалаштирилаетган давр ўзгаришларидан фойдаланиб, 
истеъмолчиларнинг режалаштирилаетган сонини аниšланг. 
3. Умумий тушлик маісулот ишлаб чиšаришни режалаштиринг. Бу учун 
истеъмолчиларнинг режалаштирилаетган сонини бир кун давомида битта 
истеъмолчига тўјри келадиган таом сонига кўпайтириш керак. Чиššан 
кўпайтмани бир йиллик иш кунлари сонига кўпайтириш керак. 


Таомлар гуруіига šараб тушлик маісулотларни режалаштириш учун 
режалаштирилган таомлар чиšариш іажмини (100 %) ва ундаги іар бир 
таом гуруіи солиштирма іажми асосланиш керак (3 жадвал). 
4. Тушлик маісулотлари товар айланмасини аниšланг. Мулжалланган таомлар 
іажмини ўртача таом нархига кўпайтириш йўлини šœпланг. Ишлаб 
чиšарилган маісулотлар товар айланмаси іажмидан тушлик маісулотлар 
солиштирма іажмини аниšланг. Бунинг учун тушлик маісулотлар режавий 
товар айланмасини 100 га кўпайтириб, кўпайтмани ишлаб чиšарилган 
маісулотлар режавий айланмаси кўрсаткичига бўлинг. 
5. Ўзи ишлаб чиšарган бошšа маісулотлар режавий умумий айланмасини 
аниšланг. Бу кўрсаткич ишлаб чиšарилган маісулотлар айланмаси ва 
тушлик маісулотлар айланмаси фарšи билан аниšланади (еки ўзи ишлаб 
чиšарган бошšа маісулотлар умумий айланмасини жорий йилга нисбатан 
0,64 % га камайтириш). 
6. 1 ва 4 жадвалларни тўлдиринг 
7. 5 Ŕчи жадвални тўлдиринг. 
8. 6 Ŕ жадвални тўлдиринг. 
9. 7 Ŕ жадвалга амал šилиб, маісулотлар ишлаб чиšариш барча іисоботларини 
ягона режага киритиш. 
Ечиш: 
1 жадвал. Чакана товар айланмаси режаси ва унинг таркибий šисмлари. 
Кўрсаткичлар
Ўлчов 
бирлиги 
Ўтган 
йил 
Жорий йил
Келгуси
йил
режаси
Кутилаетган
кўрсаткичга 
нисбатан 
келгуси йил 
режаси % да 
Режа
Кутилаетган 
кўрсаткич 
Умумий товар 
айланмаси 
Млн. 
сўм 
444,3 
445,0 
445,89 
Шу жумладан: 


- ишлаб чиšарил-
ган 
маісулотлар 
айланмаси 
Млн. 
сўм 
377,7 
378,3 
387,03 
- сотиб олин-
ган махсулот- 
лар айланмаси 
Млн. 
сўм 
66,6 
66,7 
58,86 
Ишлаб чиšарил- 
ган маісулот ай-
ламасининг со-
лиштирма іажми 

84,9 
85,0 
86,8 
Сотиб олинган 
маісулот айлан-
масининг солиш-
тирма іажми 

15,1 
15,0 
13,2 
2 жадвал. Истеъмолчилар сони іаšида маълумотлар 
Кўрсаткичлар
Ўлчов 
бирлиги 
Ўтган 
йил 
Жорий йил 
Режадаги 
йил 
Режа 
Кутилает- 
ган 
кўрсаткич 
Бажариш, 

Истеъмолчиларнинг 
бир кунлик ўртача 
сони 
киши 
3618 
3647 
3673 
Ошхона хизматидан 
фойдаланидиган 

78,9 
79,6 
80,1 
х 


ишчи ва хизматчи 
3 жадвал. Тушлик маісулотлар ишлаб чиšариш режаси. 
Таомлар 
гурухи 
Кутилаетган кўрсаткич 
Келгуси йил режаси 
Кутилаетган 
кўрсаткичга 
нисбатан 
режа % 
іисобида 
іажми, 
минг дона 
Солиштирма 
іажми, % 
іажми, 
минг дона 
Солиштирма 
іажми, % 
Биринчи 
таомлар 
547,0 
25,3 
Иккинчи 
таомлар 
1273,4 
59,0 
Ширинлик-
лар таомлар 
187,4 
8,6 
Яхна 
таомлар 
150,1 
7,1 
Жами 
2157,9 
100,0 
4 жадвал. Сотув жойларига šараб чакана товар айланмасини таšсимлаш
(% ларда) 
Даврлар 
Ошхона зали 1-цех šошида-
ги буфет 
2-цех šошида-
ги буфет 
Жами 
Ўтган йил 
хаšиšий
88,3 
6,7 
5,0 
100,0 
Жорий йил 
режа
86,8 
8,2 
5,0 
100,0 
Кутилаетган 
87,4 
7,5 
5,1 
100,0 


кўрсаткич
5 жадвал Ишлаб чиšаридан бошšа маісулотлар чиšариш режаси. 
Маісулот 
номи 
Ўлчов 
бирлиги 
Кутилаетган 
кўрсаткич 
Келгуси йил режаси 
Кутилает-
ган кўр-
саткичга 
нисбатан 
режа % 
дан 
іажми 
Жами, 
млн. сўм 
Іажми 
Ўртача 
нарх, сўм 
Жами, 
млн. сўм 
Яримфаб-
рикатлар 
Кг 
4440 
4,53 
1000,0 
Кулинар 
маісулот-
лар 
Кг 
36350 
23,99 
660,0 
Šандолат
чилик 
маісулот-
лари 
Кг 
3880 
3,8 
980,0 
Сут маі-
сулотлар
и 
Минг 
стакан 
22 
1,32 
60,0 
Иссиš 
ичимлик-
лар 
Минг 
стакан 
50 
3,0 
60,0 
Чой
Минг 
стакан 
80,5 
1,6 
25,0 
Бутерб-
родлар 
Минг 
дона 
100 
10,0 
100,0 
Жами
х 
х 
48,24 
х 
6 жадвал. Сотиб олинган маісулотларни сотиш (млн. сœм іисобида) 


Маісулотлар номи
Кутилаетган 
кœрсаткич
Келгуси 
йил 
режаси 
Кутилаетган 
кœрсаткичга 
нисбатан 
режа 

іисобида 
Нон маісулотлари 
6,6 
Кандолатчилик маісулотлари 
5,0 
Мевалар
12,05 
Музšаймоš
4,0 
Шарбатлар
1,8 
Спиртсиз ичимликлар
7,3 
Тамаки маісулотлари 
2,4 
Бошšа маісулотлар 
19,71 
Жами: 
58,86 
7 жадвал. Таомлар, ишлаб чиšарилган бошšа маісулотлар ва сотиб олинадиган 
маісулотларни ишлаб чиšиш ва сотиш йијма режаси. 
Кœрсаткич
-лар 
Œлчов 
бирлигини 
Œтган йил 
Жорий йил 
Келгуси йил 
режаси 
Кутилаетган 
кœрсаткичга 
нисбатан ре-
жа % іисо-
бида 
Режа 
Кутилаетган 
кœрсаткич 
Таомлар 
ишлаб 
чиšариш, 
жами 
мингта 
2123,8 
2140,8 
2157,8 
Шу 
жумладан: 
- биринчи 
таомлар
мингта 
545,8 
550,0 
547,0 
- иккинчи 
таомлар 
мингта 
1266,4 
1269,3 
1273,4 

ширин-
ликлар 
мингта 
161,9 
170,0 
187,4 



яхна 
таомлар 
мингта 
149,7 
151,5 
150,1 
Ишлаб 
чиšарилади
ган бошšа 
маісулот-
лар ишлаб 
чиšариш 
Млн. сœм 
41,65 
40,0 
48,24 
Шу 
жумладан: 
- яримфаб-
рикатлар 
Млн. сœм 
4,04 
3,93 
4,53 
-кулинар 
маісулотла
ри 
Млн. сœм 
18,1 
16,92 
23,99 
- šандолат-
чилик 
маісулот 
Млн. сœм 
3,49 
3,43 
3,8 
-сут маісу-
лотлари
Млн. сœм 
1,34 
1,2 
1,32 

иссиš 
ичимлик-
лар 
Млн. сœм 
2,88 
3,12 
3,0 
- чой 
Млн. сœм 
1,8 
1,4 
1,6 

бутерб-
родлар
Млн. сœм 
10,0 
10,0 
10,0 
Сотиб 
олинадиган 
маісулот-
ларни со-
тиш 
Млн. сœм 
66,65 
66,75 
58,86 
Шу жумла-
дан 
- нон маі-
Млн. сœм 
6,5 
6,8 
6,6 


сулотлари 
- šандолат-
чилик 
маісулотла
ри 
Млн. сœм 
5,6 
6,77 
5,0 
- мевалар 
Млн. сœм 
17,0 
17,26 
12,05 
-музšаймоš 
Млн. сœм 
4,4 
4,6 
4,0 

шарбат-
лар 
Млн. сœм 
1,85 
1,76 
1,8 
- спиртсиз 
ичимлик-
лар 
Млн. сœм 
7,6 
7,6 
7,3 

тамаки 
маісулот-
лари 
Млн. сœм 
2,3 
2,3 
2,4 

бошšа 
маісулот-
лар 
Млн. сœм 
21,4 
19,66 
19,71 
2 топшириš. 

Download 1.03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   48




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling