Umumtexnika fanlari
qiladigan inson avvalo o’zi xar tomonlama barkamol bo’lmog’i Shart»
Download 0.8 Mb. Pdf ko'rish
|
boshqaruv pedagogikasi va etikasi
- Bu sahifa navigatsiya:
- Foydalanilgan adabiyotlar ro’yhati I. O’zbekiston Respublikasi Qonunlari
- II. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti farmonlari va qarorlari
- III. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi qarorlari va O’zbekiston Respublikasi vazirliklarining huquqiy-me’yoriy hujjatlari
- V. Darsliklar
- VII. Statistika to’plamlari ma’lumotlari
qiladigan inson avvalo o’zi xar tomonlama barkamol bo’lmog’i Shart», - degan edilar. Zamon talablari Shuki, professor va o’qituvchilar o’zlarida mavjud bo’lgan bilim va saviya bilan cheklanib qolmasdan, xorijiy mamlakatlar tajribasini qunt bilan o’rganib, mag’zini chaqib, undan keyin o’z talabalariga saboq berishlari zarur. Pedagogik faoliyat samarasi o’qituvchining pedagogik qobiliyati qay darajada Shakllanganligiga ham bog’liqdir. Qobiliyat faoliyat jarayonida paydo bo’ladi va rivojlanadi. Bilish qobiliyati, tuShuntira olish qobiliyati, kuzatuvchanlik qobiliyati, nutq qobiliyati, obro’ orttira olish qobiliyati, muomala qila bilish qobiliyati kabi qobiliyatning turlari xar bir pedagogda bo’lishi talab etiladi. Pedagogik qobiliyat va maxorat xaqida fikr yuritar ekanmiz, uning ongliligiga, milliy g’oya va mafkuraga sodiqligiga, bilim va fikr doirasining kengligiga, o’z vazifasiga munosabatiga e’tibor bermoq kerak. Ayniqsa, pedagogik maxoratda o’qituvchining fikr doirasi keng bo’lishi zarurligini aloxida xisobga olish lozim. CHunki kishida bilim, fikr mukammal bo’lmasa, u kamolotga erisha olmaydi. Darxaqiqat, kishi u yoki bu masalani, albatta fikr orqali xal etadi. Shuning uchun pedagogik maxorat soxibi bo’lishga intilgan kishi, Shubxasiz, o’z bilimini doimo kengaytirish, talabaga ma’naviy-axloqiy ta’sir etuvchi g’oya va fikrlarni yangilab borishi zarur. Buning uchun ko’p o’qishi, o’rganishi lozim.
38
O’qituvchining pedagogik maxoratiga baxo berishda uni ta’limni qay darajada taShkil qila bilishi muxim ahamiyatga egadir. Uzluksiz ta’limda dars va ma’ruzalarni mukammal taShkil qilishi o’qituvchining birinchi navbatdagi vazifasidir. YUqori saviyada o’tilgan mavzular Yoshlar ongida uzoq saqlanadi, ularning imon, e’tiqodi va mafkuralarining Shakllanishiga samarali ta’sir ko’rsatadi. Shu sababli, o’qituvchining ilmiy saviyasi, o’z burchiga munosabati, Yoshlarga murabbiylik ishtiyoqi, pedagogik maxorati, dastlab dars va ma’ruzalarda ko’rinadi. Fan o’qituvchisining faoliyatiga beriladiga baxo darajasini ham dars va ma’ruzaning sifati belgilaydi. Dars berish man’atini egallashda o’qituvchi uyuShtirgan o’quv maShg’uloti, chuqur bilim berish vositasi bo’lishi bilan birga, mustaqil O’zbekistonning ravnaqi, ertangi kuniga bo’lgan ishonch, xalqimizning aql-zakovati va mexnatining nimalarga qodirligi, jamiyatning munosib fuqarosi va quruvchisi bo’lish uchun nimalar qilish zarurligini ko’rsatuvchi ko’zgu bo’lib xizmat qiladi. Yoshlarimz o’z murabbiylari darsidan xar jixatdan mamnun bo’lsinlar. Ularda romantik orzular uygonsin, tafakkuri rivojlansin, amaliy faoliyat, ijodiy qobiliyat, o’qish-o’rganish va mexnatga xavas kuchaysin. Ular o’quv maShg’ulotidan so’ng olgan baxolari bilan emas, balki bilim va malaka xosil qilganliklarini, ma’naviy oziq olganliklarini xis qilsinlar. Ta’limning mazmundor, qiziqarli va tuShunarli bo’lishi ustozlar bilan Shogirdlar qalbini, ruxini bir-biriga mustaxkam bog’laydi, ular o’rtasidagi samimiy xurmat va o’zaro ishonchni mustaxkamlaydi. Buning uchun o’qituvchi avvalo, o’z fanini va uni o’qitish yo’l-o’sullarini mukammal o’zlashtirib olishi, o’qituvchi- murabbiyga xos madaniyatning yuqoriligi, o’z Shogirdlariga xurmat va muxabbat, ular xayotiga qiziqish va ruxiy xolatlarni bilish va tuShunish, bosiqlik, xis-tuyg’ularini boshqara olishlari, taShqi ko’rinishi, kiyinish madaniyatiga e’tibor berishlari, nutq madaniyatining yuqoriligi, jamoat ishlarida faolliklari, ayniqsa omma o’rtasida ilmiy-ma’rifiy va ma’naviy-madaniy ishlar targ’ibochilari bo’lishlari lozim. Shundagina, mamlakatimizning kelajagi bo’lgan Yoshlarimiz o’z murabbiylarini nomini zo’r extirom, chuqur 39
minnatdorchilik bilan tilga oladilar. Buning uchun xar bir o’qituvchi O’zbekiston Respublikasining «Ta’lim
to’g’risida»gi Qonunida ko’rsatilganidek, o’z fanlari bo’yicha tegishli ma’lumot egasi, yuksak kasbiy tayyorgarligi va yuqori axloqiy fazilat egasi bo’lishlari darkor. 40
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yhati I. O’zbekiston Respublikasi Qonunlari 1.O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi.- T.: O’zbekiston, 2009. – 40 b. 2.O’zbekiston Respublikasining «Ta’lim to’g’risida»gi Qonuni. T. «Sharq» 2001. Oliy ta’lim me’yoriy xujjatlari. 3-18 betlar. 3.Kadrlar tayyorlash milliy dasturi. – T.: Sharq, 2001, Oliy ta’lim me’yoriy hujjatlari. 18-52 betlar.
4.“Ta’lim va kadrlarni tayyorlash, barkamol avlodni tarbiyalash tizimini tubdan isloh qilish to’g’risida” O’zbekiston Respublikasining Vazirlar Mahkamasining 1997 yil 6 oktyabrdagi PF-1869- sonli Qarori. 5.O’zbekiston Respublikasida
o’rta maxsus, kasb-hunar ta’limini tashkillashtirish bo’yicha choralar to’g’risida” O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1998 yil 13 maydagi 204-sonli Qarori. 6.“Uzluksiz ta’lim tizimi uchun Davlat ta’lim standartlarini ishlab chiqish va kiritish to’g’risida” O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1998 yil yanvardagi 5- sonli Qarori. 7.“Akademik litsey va kasb-hunar ta’limi faoliyatini tashkillashtirish va boshqarish to’g’risida” O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1998 yil 24 fevraldagi 77-sonli Qarori. 8.“O’rta maxsus, kasb-hunar ta’limini rivojlantirish” loyihasini amalga oshirish choralari to’g’risida” O’zbekiston Respublikasining Vazirlar Mahkamasining 2000 y. 07.03. 82 –sonli Qarori. 9.“O’rta maxsus, kasb-hunar ta’limi tuzilishini takomillashtirish bo’yicha choralar to’g’risida” O’zbekiston Respublikasining Vazirlar Mahkamasining 2001 yil 12.06. 253-sonli Qarori. 10.«O’rta maxsus, kasb-hunar ta’limi tizimi uchun darsliklar va o’quv adabiyotining yangi avlodini yaratish to’g’risida» O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2001 yil 16 avgustdagi 341-sonli Qarori. 11.Axborot texnologiyalari sohasida kadrlar tayyorlash tizimini takomillashtirish to’grisida» O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Qarori. Xalq so’zi gazetasi, 2005, 3-iyun. 12.«O’rta maxsus, kasb-hunar ta’limi tizimi uchun pedagogik kadrlarni tayyorlash tizimini takomillashtirish bo’yicha choralar to’g’risida” O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2001 yil 4 oktyabrdagi 400-sonli Qarori.
41
13.”O’rta maxsus, kasb-hunar ta’limi tizimi uchun pedagogik kadrlarni tayyorlash tizimini takomillashtirish bo’yicha choralar to’g’risida” O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2001 yil 4 oktyabrdagi 400-sonli Qarori. 14.Islom Karimov. “Erishilgan yutuqlarni mustahkamlab, yangi marraralar sari izchil xarakat qilishimiz lozim”.
O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasidagi 2005 yil yakunlariga bag’ishlangan ma’ruzasi. 10 fevral, 2006. 15.O’zbekiston Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligining “Oliy ta’limga oid me’yoriy hujjatlarni tasdiqlash to’g’risida”gi 2000 yil 22 sentyabr 251 sonli buyrug’i. 16.O’zbekiston Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligining “Ijtimoiy gumanitar fanlar bo’yicha ma’ruza matnlarini tayyorlash va nashr etish to’g’risida”gi 2000 yil 19 iyun 176 sonli buyrug’i.
17. I. A. Karimov “O’zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida”–T: 2011 18. I. A. Karimov. 2010 yilda mamlakatimizni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish yakunlari va 2011 yilga mo’ljallangan eng muxim ustuvor yo’nalishlariga bag’ishlangan Vazirlar Maxkamasining majlisidagi ma’ruzasi Xalq so’zi, 2011 y. 22 yanvar, № 16 (5183) 19. I.A.Karimov. “Asosiy vazifamiz – Vatanimiz taraqqiyoti va xalqimiz farovonligi yanada yuksaltirishdir”– Toshkent: «O’zbekiston», 2010. 34-50 b. 20.I.A.Karimov. “Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, O’zbekiston sharoitida uni bartaraf etishning yo’llari va choralari”-T.: O’zbekiston, 2009.-56 b. 21.I.A.Karimov. “2008 yilda respublikani ijtimoiy – iqtisodiy rivojlantirish yakunlari va 2009 yilda iqtisodiyotni barqaror rivojlantirishning ustuvor vazifalariga bag’ishlangan Vazirlar Mahkamasi majlisidagi ma’ruza” “Xalq so’zi”, 2009 y.14 fevral, № 33-34 (4696-4697) 22.Karimov I.A.
“YUksak ma’naviyat-engilmas kuch”-Toshkent: «O’zbekiston», 2010. –48-56 b. 23. Karimov I.A. “Bizning bosh maqsadimiz–jamiyatni demokratlashtirish va yangilash, mamlakatni modernizatsiya va isloh etishdir”.–T.: O’zbekiston, 2005.–136b. 24.Karimov I.A. Erishilgan yutuqlarni mustahkamlab, yangi marralar sari izchil harakat qilishimiz lozim. Xalq so’zi, 2006 yil 11 fevral.
25. Azizxo’jaeva N.N.Pedagogik texnologiyalar va pedagogik mahorat.T- 2003. 26.Farberman B.L, Musina R.G, Jumaboeva F.A. Oliy o’quv yurtlarida o’qitishning zamonaviy usullari.T-2002. 27.Avliyoqulov N. Zamonaviy o’qitish texnologiyalari. Toshkent 2001.y.
42
28. Slastenin V.A., Migaeko A.I. professionalьno – pedagogicheskaya podgotovka sovremennogo uchitelya.-Sov. Pedagogika, 1991, №10, s. 79-84. 29.Pidkasistoy P.I. Samostoyatelьnaya poznavatelьnaya deyatelьnostь shkolьnikov v obuchenii. - M.: Pedagogika, 1980. - 238 s. 30.Pidkasistoy P.I., Xaydarov J.S. Texnologiya igro’ v obuchenii i razvitii: Uch. posobieG’ Mosk. ped. un-t. - M.: Ros. ped. agentstvo, 1996.-268 s. 31.Podlasoy V.P. Pedagogika: Uchebnik. -M.: Vo’sshee obrazovanie, 2006, – 540s.
32.Slastenin V.A., Migaeko A.I. professionalьno – pedagogicheskaya podgotovka sovremennogo uchitelya.- Sov. Pedagogika, 1991, №10, s. 79-84. 33.Slastenin V.A., L.S.Podemova. P-ka: Innovatsionnaya deyatelьnostь. M.: 1998.
VI. O’quv qo’llanmalar 34. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti I. A. Karimovning O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi va Senatining 2010 yil 12- noyabrdagi qo’shma majlisidagi “Mamlakatimizda demokratik isloxotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish kontseptsiyasi” mavzusidagi ma’ruzasini o’rganish bo’yicha o’quv-uslubiy majmua. Toshkent: “Iqtisodiyot”, 2010. -281 bet. 35.O’zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimovning “Mamlakatimizni modernizatsiya qilish va kuchli fuqarolik jamiyati barpo etish–ustuvor maqsadimizdir” hamda “Asosiy vazifamiz – Vatanimiz taraqqiyoti va xalqimiz farovonligini yanada yuksaltirishdir” ma’ruzalarini o’rganish bo’yicha O’quv- uslubiy majmua. – Toshkent: Iqtisodiyot. – 2010. – 340 b. 36.Golish L.V. Texnologii obucheniya na lektsiyax i seminarax.:Uchebnoe posobie G’G’Pod obh. red. Akad. S.S. Gulyamova. - T.: TGEU, 2005. 37.Djumabaeva F.A., Sufixodjaev N., Tursunova Z.M. Razvitie tvorcheskogo mo’shleniya studentov: Uchebno-metodicheskoe posobie.-Andijan, 2002, – 103s. 38. Inomov I. Iqtisodiy tarbiya nazariyasi. O’quv qo’l.–T.,2005.–325 b 39. U. Mahkamov, N. Tilyabova, “Pedagogik mahorat” o’quv qo’llanma T: 2003
Upravlenie proektami: uchebnoe posobie dlya studentov, obuchayuhixsya po spetsialьnosti 061100 «Menedjment org» G’ I.I.Mazur, V.D.Shapiro, N.G.Olьderogge. G’Pod obh.red. I.I.Mazura. -M.: Omega-L., 2007, – 664s. 40.Farberman B.L. Peredovo’e pedagogicheskie texnologii. – T.: FAN, 2000 41.Xajieva K.N. Iqtisodiy oliy o’quv yurtidagi ta’limning loyihali texnologiyasi. O’quv-uslubiy qo’llanma – T.: TDIU, 2009, – 148 bet. 42.Effektivno’e texnologii v ekonomicheskom i biznes - obrazovanii: proektnaya texnologiya obucheniya. Sb-k proektno’x texn. obucheniya. CH.1. - T.:TGEU, 2009, – 190 s. 43.Xo’jaev N. Iqtisodiy pedagogika. Toshkent-2008, 256-b 43
44.Pedagogika professionalьnogo obrazovaniya. G’Pod. red. V.A.Slastenina – M.: Akademia, 2007. – 267 s. 45.Tojiboeva D. Maxsus fanlarni o’qitish uslubiyoti. – T., 2008.– 434 b. 46.Xakimova M, Xo’jaev N, Axmedov D. Pedagogik texnologiyalar.O’quv qo’llanma T, TDIU.- 2007. 166 b. 47. Xo’jaev N, Tojiboeva D. Mamaraximov B,Shomuratova N. Kasbiy ta’lim metodikasi. O’quv qo’llanma T, TDIU.- 2007. 190 b. 48. Xo’jaev N., Xoshimova M., Xakimova M., Ochilova G., Musaxonova G. Pedagogika. O’quv qo’llanma T, TDIU.- 2007. 370 b. 49.K. Turg’unboev, A. Y. Teshaboev “Pedagogik mahorat asoslari” Ma’ruza matni “Andijon nashriyoti ” 2002 50. O’. Orziqulov “Pedagogik maxorat” fanidan o’quv-uslubiy majmua A: AndMI - 2011
51. Bershadskiy M.E., V kakix znacheniyax ispolьzuetsya ponyatie «texnologiya» v pedagogicheskoy literature? G’G’Shkolьnoe texnologii- 2002.- № 1. - S.3 - 18. 52.Bogolyubov V.I. Evolyutsiya pedagogicheskix texnologiy G’G’Shkolьnoe texnologii - 2004. - № 4.-S.12 53.Zevin L.V. Obrazovatelьno’e texnologii i texnologicheskaya kulьtura uchitelya G’G’ Shkolьnaya texnologiya.-M.: 2002.- № 5.-B. 22. 54.Klarin M.V. Pedagogicheskaya texnologiya v uchebnom protsesse. Analiz zarubejnogo opo’ta.- G’G’ M.: Znanie, 1989 G’ Novoe v jizni, nauke, texnike. Ser. «Pedagogika i psixologiya». № 6. 55.Kushnir A.M. Metodicheskiy plyuralizm. G’G’Shkolьnoe texnologii.- 2004. № 4. - S.3 - 11.Izd-vo APN RSFSR, 1956. - 234 s. 56.Netraditsionnoe formo’ i metodo’ obucheniya i kontrolya kachestva znaniy: Mejvuzovskiy sbornik nauchno’x trudovG’Pod red. 57.N.P.Makarkina. - Saransk: Izd. Mordovskogo un-ta, 1994. - 218 s. 58.Nechaev N.N. Modelirovanie i tvorchestvo. - M.: Znanie, 1987. -90 s. 59.Saidaxmedov N.S. Pedagogik amaliyotda yangi pedagogik texnologiyalarni qo’llash namunalari. -T.: RTM, 2000.-46 b.
60.Afonina M.V.Metod proektov v rabotax
zarubejno’x ucheno’x http:G’G’www.eidos.ruG’journalG’2005G’0530.htm. 61.Gorlitskaya S.I. Metod proektov v informatiztsii obrazovaniya - obzor i realizatsiya http:G’G’vio.fio.ruG’vio_03G’cd_siteG’ArticlesG’art_4_4.htm
62.Erogina N.N. Proektnoe obuchenie v texnologii http:G’G’festival.1september.ruG’articlesG’513518.
44
63.Kralya N.A.Metod uchebno’x proektov kak sredstvo aktivizatsii uchebnoy deyatelьnosti uchashisya G’Uchebno-metodicheskoe posobie http:G’G’window.edu.ruG’window_catalogG’pdf2txt?p_idq10785&p_pageq1 . 64.Ojogina E.M. Kompetentnostno-orientirovanno’y podxod v obrazovanii http:G’G’www.tarmpi.kzG’nichG’n_publG’ppkG’sekciya1G’ojogina.doc . 65. www.glef.org . Djordj Lukasning Ta’limning fondi. 66. www.newhorizons.org . Ta’limning yangi ufqlari. 67.
www.rhecherswithoutborders.org . CHegarasiz o’qituvchilar. Download 0.8 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling