University Business and Science
Download 148.87 Kb.
|
Determinant
|
“University Business and Science” Nodavlat oliy ta’lim muassasasi. Fan nomi: __________________________________________________________ Fan o’qituvchisi: _____________________________________________________ Guruh: _________________ Talaba: ____________________________________________________________ MUSTAQIL ISH Mavzu: _____________________________________________________________
Haqiqiy sonlar Haqiqiy sonlar, haqiqiy sonlar to’plamining xossalri Haqiqiy sonlar ustida arifmetik amallar 1. Haqiqiy sonlar yig’indisi. Ikki α va β haqiqiy sonlar berilgan bo’lsin. Bu sonlar ratsional sonlar to’plami Q da bajarilgan ushbu α=(A,A′), β=(B,B′) kesimlar bilan aniqlansin. Kesimlarning quyi sinflari A va B to’plamlardan mos ravishda a va b sonlarni olib, ularning yig’indisi c=a+b ni tuzamiz. Bunday yig’indilardan iborat to’plamni C bilan belgilaymi. Tuzilishiga ko’ra Q=CUC′ Ta’rif. Ratsional hamda irratsional sonlar umumiy nom bilan haqiqiy sonlar deb aytiladi. Barcha haqiqiy sonlar R harfi bilan belgilanadi. Ta’rifga ko’ra R=Q. Shunday qilib, ratsional sonlar to’plami Q ni haqiqiy sonlar to’plami R gacha kengaytirildi. Haqiqiy sonlar to’plami R ning xossalarini qaraymiz. 1. Haqiqiy sonlar to’plamining tartiblanganligi. Avval haqiqiy sonlar to’plamida tenglik, katta va kichik tushunchalarini kiritamiz. Aytaylik x va y haqiqiy sonlar berilgan bo’lsin: xєR, yєR. Ma’lumki har bir haqiqiy son ratsional sonlar to’plami Q da bajarilgan kesim bilan aniqlanadi. Binobarin, x va y larni aniqlovchi (A,A′ ) va (B,B′) kesimlar berilgan: x=(A,A′) , y=(B,B′). Bu kesimlarning quyi sinflari A, B lar yoki A=B (bu holda albatta, A′=B′ bo’ladi), yoki A≠B (bu holda A′≠B′ ) munosabatlardan biri o’rinli bo’ladi. Agar A=B bo’lsa, (A,A′) va (B,B′) kesimlar bir-biriga teng deyiladi. Bu holda ular aniqlangan x va y haqiqiy sonlar ham bir-biriga teng deyiladi:x=y. Foydalanilgan adabiyotlar. 2. Haqiqiy sonlar. Haqiqiy sonlar to’plamining xossalari. To’plam tushunchasi matematikaning asosiy tushunchalaridan biri bo’lib, unga ta’rif berilmaydi. Misollar bilan tushuntiriladi. Masalan: auditoriyadagi talabalar to’plami, unli tovushlar to’plami, natural sonlar to’plami va h.k.z. To’plamni tashkil qiluvchi ob’ektlar to’plam elementi deyiladi. To’plamlar lotin alifbosining bosh harflari bilan: A, B, C, ...; uning elementlari kichik harflari bilan: a, v, s,... belgilanadi. To’plam elementi aÎA ko’rinishda yoziladi va «a element A to’plamga tegishli» deb o’qiladi. Birorta ham elementi bo’lmagan to’plam bo’sh deyiladi va Æ yoki {} ko’rinishda belgilanadi. Masalan: x2+4=0 tenglamaning haqiqiy ildizlari to’plami, oydagi daraxtlar to’plami, dengiz tubidagi quruq toshlar to’plami bo’sh to’plamlardir. To’plam chekli sondagi elementlardan tashkil topsa, chekli to’plam deyiladi. Masalan: lotin alifbosi harflari to’plami, kamalak ranglari to’plami, raqamlar to’plami chekli to’plamdir. To’plam elementlari soni cheksiz bo’lsa, bunda to’plam cheksiz to’plam deyiladi. Masalan: barcha natural sonlar to’plami, tekislikdagi nuqtalar to’plami cheksizdir. Bir xil elementlardan tashkil topgan to’plamlar teng to’plamlar deyiladi. Masalan x2-4=0 tenglamaning yechimlari to’plami va |x |=2 tenglamaning yechimlari to’plami tengdir. Agar har bir elementning ma’lum bir to’plamga tegishli yoki tegishli emasligi bir qiymatli aniqlangan bo’lsa, to’plam berildi deyiladi. To’plamlar odatda 2 usulda beriladi: to’plam elementlari ro’yxati keltiriladi. M: A={a, ye, yo, i, o, u, e, yu, ya, o’} B={qizil, sariq, yashil}. S={1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9}. to’plamga kirgan elementlarning yagona harakteristik xossasi ko’rsatiladi. M: A- o’zbek alifbosi o’nli harflari to’plami V- svetofor ranglari to’plami S- bir xonali natural sonlar to’plami Sonli to’plamlar uchun harakteristik xossani formula bilan berish qulay. M: S={s | s£ 9, SÎN}. X={x|x2-4=0, xÎR}. Y={y|-2£y£6, yÎZ}. Agar A to’plamning hamma elementi V to’plamga ham tegishli bo’lsa, A to’plam V to’plamning to’plam osti yoki qism to’plami deyiladi va AÌV ko’rinishda yoziladi. Моя родина Узбекистан (составить 10 тестов) Где находится Узбекистан? а) в Европе б) в Африке в) в Азии Когда Узбекистан стал независимым? а) в 1995 г. б) в 1991 г. в) в 1990 г. Сколько областей в Узбекистане? а) 20 б) 15 в) 12 Когда была принята Конституция Узбекистана? а) в 1960 г. б) в 1992 г. в) в 1991 г. Когда был принят флаг Узбекистана? а) в 1960 г. б) в 1992 г. в) в 1991 г. Когда была принята валюта Узбекистана? а) в 1994 г. б) в 1992 г. в) в 1991 г. Какова численность населения Узбекистана? а) 35 миллионов б) 50 миллионов в) 36 миллионов Какова площадь суши Узбекистана? а) 448,9 тыс. кв. км б) 50 тыс. кв. км в) 36 тыс. кв. км Кто является президентом Узбекистана? а) Шавкат Мирзиёев Миромонович б) Владимир Путин в) Ислам Абдуганиевич Каримов Со сколькими странами граничит Узбекистан? а) 5 б) 10 в) 15 Download 148.87 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|