Урду жисмоний маданият факультети «Умумий жисмоний тарбия» кафедраси ўқитувчилари п ф. н. В рахимов, п ф. н. А шариповлар томонидан
«Баскетбол ва уни ўқитиш методикаси»
- Bu sahifa navigatsiya:
- Иккинчиусул (каторасига)
- 0-жамоаучунўйинларкалендарини (қаторасига) тўзиш.
- Учинчиусул
- 7 жамоабўлгандаўйинларнингтурларбўйичатақсимланиши.
- Ўйинмусобақаларидаўринларнианиқлаш.
- АЛОХИДААЛОХИДАБАҲОЛАСҲНИНГТЕХНИКАВИЙСҲКАЛАСИ
| 9
|
6 |
г 6 | |||||||||||||||
|
1 | |||||||||||||||||
|
0 |
3 |
|
3 |
9 |
|
9 |
4 |
4 |
1 |
|
1 |
5 |
|
2 | |||
|
9 |
2 |
|
2 |
1 |
|
1 |
3 |
|
3 |
2 - |
|
т |
4 |
4 |
3 | ||
|
|
1 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
5 |
| ||||||
|
|
|
|
9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||
|
9 |
0 |
|
0 |
1 |
|
1 |
9 |
|
|
|
|
|
|
|
| ||
|
1 |
7 |
|
7 |
|
|
2 |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
| ||
|
2 |
6 |
|
6 |
3 |
|
5 |
7 |
|
|
|
|
|
|
|
| ||
|
3 |
5 ! |
|
4 |
|
4 |
6 |
|
|
|
|
|
|
|
| |||
|
4 |
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
| |||||
ТУРЛАРБЎЙИCҲАЎЙИНЛАР
|
И |
ИИ |
ИИИ |
ИВ |
В |
ВИ |
ВИИ |
ВИИИ |
ИХ |
|
1-10 |
10-6 |
2-10 |
10- 7 |
3-10 |
10-0 |
4-10 |
10-9 |
5-10 |
|
2-9 |
1-2 |
3-1 |
2-3 |
4-2 |
3-4 |
5-3 |
4-5 |
6-4 |
|
3-0 |
9-3 |
4-9 |
1-4 |
5-1 |
2-5 |
6-2 |
3-6 |
7-3 |
|
4-7 |
0-4 |
5-0 |
3-5 |
6-9 |
1-6 |
7-1 |
2-7 |
0-2 |
|
5-6 |
7-5 |
6-7 |
0-6 |
7-0 |
9-7 |
0-9 |
1-0 |
9-1 |
Хаммаграфалартўлдирилибчиқилганданкейинўйинларнингкалендаритузилади. Бунингучунвертикалчизиқнингиккитомонидатурувчиномерларжуфтқилиббириктирилади. Мусобақадаиштирокқилувчижамоаларсонитокбўлса харбирвертикачизиқнинг остидаёкиустидатурувчиномерлармазкуркалендаркуни (шутурдауларўйнамаслигиникурсатади.) гуруҳларсонижуфтбўлса (масалан 10 бўлса) кўрсатилган (вертикалчизиқнинг остидаёкиустида) номерлар (жамоалар) охиргиномер (унинчи ) биланўйнайдилар.
Турларбўйичаўйинларжадвалибўшбўлганжамоалар (вертикалчизиқлар остидагиёкиустидагиномерлар) билансўнггиномерлижамоаўйининиҳисобга олган холдатузилади.Одатдатуржадвалидабиринчибўлибкурсатилгакомандамайдонегасиҳисобланади. СҲунингучункуръанинг охиргиномери (мас,мусобақадақатнашувчижамоалар 10 бўлган 10 номер) харбиртурданкейинўриналмашибтуради. Қолганбеллашувчижамоаларвертикалчизиқнингўнгтомонидантурувчиномерданбошлабтузилади. СҲундайқилиббуусулдажамоа-ларнинг харбиртурданавбатбиланмайдоналмашишигакатъийриояқилинади.
Иккинчиусул (каторасига) - ўйинларкалендариниўйиндаиштирокқилувчи хаммажамоаларнибирқаторгажуфт-жкфтқилибёзишусулибилантузишдамайдонларалмашишинингаввалгидекшартлари, яъниучрашув «егаси» хуқуқисақланади. Мазкурусулдажамоаларнингжуфтсони олинади (мас, агармусобақада 7 командакатнашса, ўйинларкалендари 0 командагатузилади, агар 9 бўлса 10 жамоагабўлинадива хаказо) 0 жамоабўлганбиринчикалендаркуниқуйидагитартибдатузилади: биркатордабиринчиномер охирги 0 номербилан, 2 номер охиргиномердан олдинги 7 номербиланбирлаштирилади, яънибирбиригақаршиўйновчижамоааниқланадива хаказо
0-жамоаучунўйинларкалендарини (қаторасига) тўзиш.
|
1-кун |
1-0 |
2-7 |
3-6 |
4-5 |
|
2-кун |
5-1 |
6-4 |
7-3 |
0-2 |
|
3-кун |
1-2 |
3-4 |
4-7 |
5-6 |
|
4-кун |
6-1 |
7-5 |
0-4 |
2-3 |
|
5-кун |
1-3 |
4-2 |
5-0 |
6-7 |
|
6-кун |
7-1 |
0-6 |
2-5 |
3-4 |
|
7-кун |
1-4 |
5-3 |
6-2 |
7-0 |
Кантролкаторлар: 0-1 2-7 3-6 4-5
Кейингикалендаркунларидагиўйинларжадвалинитузишдастлабкижуфтликдагиномерниаввалгикалендаркундагичеккаўнгтомондагиномербиланбирлаштирганбошланади. Бундамайдорнларалмашинишиучун 1 номернавбатманавбатжуфтликнинггох ўнггох чаптомонигақўйилади. Қолганжуфтликлар (бирбирибиланўйнайдиганжамоалар) қолганномерлранижуфтжуфтқилиббирқаторгаёзиббилантузилади. Бундабирлаштиришўнгтомонданбошланадишундайқилиб 2 календаркуникуйидагижамоаларбирбирибиланбеллашадилар. ,. -
Учинчиусул: буусулаввалги 2 усулданбевоситафарққилибжуда оддий. Умусобақаўтказишжараёнидамайдоналмашиниши хечқандайахамиятгаегабўлмагантақдирдақўлланилади.
Буусулгабиноанўйинларкалендарибевоситатурларбўйичатузилади. Мусобақадақатнашувчижамоаларсонигамосбўлганномерлар (жамоаларсонижуфтбўлганда) 1 номерданбошлаб2. устунқилибёзиладц. СҲунданкейин 2 номерданбошлаб (буномеряъни 2 номер 2 устунгабиринчиномернингқаршисигаёзилади.) кетма- кетсоатстрелкасибўйлабқолгарномерларқўйибчиқилади. Кейингитурўйинларинитўзишучунномерларсоатстрелкасигақаршиёзибчиқилади 1 номерўзўрнидаколдирилади.
0 жамоаучунтурларбўйичаўйинларнингтақсимланиши.
|
1-тур |
2-тур |
3-тур |
4-тур |
5-тур |
6-тур |
7-тур |
|
1-2 |
1-3 |
1-4 |
1-5 |
1- 6 |
1-7 |
1-0 |
|
0-3 |
2-4 |
3-5 |
4-6 |
5-7 |
6-0 |
7-2 |
|
7-4 |
0-5 |
2-6 |
3-7 |
4-0 |
5-2 |
6-3 |
|
6-5 |
7-6 |
0-7 |
2-0 |
3-2 |
4-3 |
5-4 |
Агармусобақадақатнашувчижамоаларсонитоқбўлсакейингижуфтсонўрнига (нол) рақамиқўйилади, қолганлариесаўзгаришсизколдирилади. Календарбўйича (нол) рақамибиланбўлганжамоамазкур, турдаўйнамайди. ъ
7 жамоабўлгандаўйинларнингтурларбўйичатақсимланиши.
|
1-тур |
2-тур |
3-тур |
4-тур |
5-тур |
6-тур |
7-тур |
|
1-2 |
1-3 |
1-4 |
1-5 |
1-6 |
1-7 |
1-0 |
|
0-3 |
2-4 |
3-5 |
4-6 |
5-7 |
6-0 |
7-2 |
|
7-4 |
0-5 |
2-6 |
3-7 |
4-0 |
5-2 |
6-3 |
|
6-5 |
7-6 |
0-7 |
2-0 |
3-2 |
4-3 |
5-4 |
Давралисистемабўйичабирдавралимусобақаларўтказишдакеракбўлган
вақтнианиқлашучунўйинлранингумумийсонинибилишикерак.Буқуйидагиформулабўйичааниқланади.К(К-1)\2
|
У=К ( К-1) / 2 |
|
У=16 ( 16-1) / 120 |
БундаУ-ўйинларсони.
К- мусобақадаиштирокетувчиларсони.
МасаланК=16
Турларжадвалинитузишдажамоаларнингўқувтренировкаишлариниўтказишгаимконберувчитанаффусбулиминитутишкерак.
Ўйинмусобақаларидаўринларнианиқлаш.Ўтказилганмусобақанатижасидағолибвамусобақадаиштирокетганжамоаларегаллаганкейингиўринлараниқланади. СҲумақсаддажамоанингўтказган харбирўйиниунингнатижасигакўра очколарберишйўлибиланбаҳоланади. Колективнингбиттажамоадақатнашадигандавралисистемабўйичаўтказиладиганмусобақалардақуйидагичаҳисобланади. Иккаласитенгтарқалганбўлибунгабиноанғалабаучун 3, дурангучун 1, мағлубиятучун 0 очко бериладижамоанингўйингакелмаганлигиучунмағлубиятбилантенглаштирмасликучунбошқачаҳисоблашшкаласитузилади. Масаланғалаба 3, дуранг 2, маглубитяларўйингакелмаслигиучун 0 очко берилади.
Клубларбўйичаҳисобга олишдафизкултураколлективларимусобақаларданбирнечажамоаларбиланқатнашгандаҳисобга олишшкаласи харбиржамоагаалоҳида очколарёзишниталабқилади.
Натижаларклубларбўйичаҳисобга олинадиганмусобақада 6 тажамоабиланқатнашувчифизкултураколлективжамоаларигабериладиганбаҳолаш очколаришкаласимисолтариқасидакелтирилган.
АЛОХИДААЛОХИДАБАҲОЛАСҲНИНГТЕХНИКАВИЙСҲКАЛАСИ
|
Натижа
|
Командаларбўйичабаҳолаш очколари | |||||
|
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
|
Ғалаба |
18 |
15 |
12 |
9 |
6 |
3 |
|
Дуранг |
12 |
10 |
8 |
6 |
4 |
2 |
|
Мағлубият |
6 |
5 |
4 |
3 |
2 |
1 |
|
Ўйингакелмаганлик |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Мусобақаўтказишнингконкретшароитларива олдигақўйилганвазифаларгақараб очколардифренциацияситурлижамоаларучунбошқачабўлиши хаммумкин. Бироқ одатдамағлубиятғалабаучунбериладиган очокларнинг 1\3 ни, дурангучунбериладиган очколарнинг 2\3 ни, ўйингакелмаганликучун 0 қисминиберишининазардатутишкерак. Мусобақадаўринларжамоаларнингҳаммаўйинлардатўплаган очколарйиғиндисигақарабўзил-кесиланиқланади. Енгкўп очко тўплаганжамоағолибҳисобланади. Агардастлабкибирнечажамоаларнингтўплаган очколарсонибир хилбўлса, ўзилкесиланиқлашучунуларўртасидақўшимчаўйинларўтказилишимумкинёинкиўринларкиритилганваўтказибюборилгантўпларнисбатибўйичаёкиуларўртасидамусобақажараёнидаўтказилганўйиннатижаларибўйичааниқланади.
Физклтураколлективинингбарчажамоаларимусобақадаиштирокетишинатижасидатўплаган очколарйиғиндисигақарабклубларбўйичағолиблараниқланади.
Қуйиданисбатанқискамуддатларданкўпжамоаиштирокидаўтказиладиганмусобақалардақўлланиладиганўйиндавралисистемасининг хиллариданбирикелтирилади. Бусистема хаммажамоаларбирнечакичикгурухгабўлинади. Харбиркичикгуруҳдагиўйинлардавралисистемабўйича очколарберишйўлибиланўтказилади. СҲундансўнгкичикгурухларғолиблариёкикичикгурухдабиринчиўринларни олганжамоаларданянгигурухлартузиладивабугурхларда хамдавралисистемабўйичаўйинларўтказилади. Ғолибнианиқлашучунбўладиганфиналўйингурух ғолиблариўртасидаўтказилади. Қолган хаммаўринларкичикгурухларгатегишлиўринниегаллабжамоаларўртасидагиўйинларўтказишбилананиқланади. Масалан, ГФРдабўлибўтган 16 жамоаўртасидаги 1974 йилгижаҳонбиринчилигимусобақаларишундайсистемабўйичаўтказилган. Дастлабкибосқичда хаммакомандалартўрттагурухгабўлинади.
1 гр. 1,2,3,4-жамоалар, 2 гр. 5,6,7,8-жамоалар
Згр. 9,10,11,12-жамоалар 4 гр. 13,14,15,16 - жамоалар
Жамоарақамларикуръаташлашйўлибилананиқланади. Айрим холларда, жаҳонбиринчилигидабўлганикаби, харбиргурухгааввалги| жахонбиринчи-лигидакаттанатижаларкўрсатганжамоаларданажратилади. Кичикгурухларнингжамоаларидавралисистемабўйичаўйнайдилар. Кичикгурухлардаўтказилганўйиннатижаларигақараб харбири 4 жамоабўлган 2 гурух тузилади. (Мазкурмусобақада 1 босқичданкейин 8 жамоаўйинданчиқибкетарвауларнингўрнианиқланмаседи, гарчибуни худдишунгаўхшашсистемабўйичааниқлашмумкинбўлса хам.) «А» ва «Б» гурухлардажамоаларидавралисистемабўййчабирдавраўйинўтказадилар. Финалда 1 ўринвачемпионликунвонини олишучун «А» ва «Б» гурухларнингғолибжамоалариўйнайдилар. 3 ўринесагурухларнинг 2 ўринниегаллаганжамоаларикучсинашадилар. СҲундайсхемабўйича 16 жамоа орасидабўлибўтгандастлабки 4 ўриннианиқлашучун 38 ўйинўтказилганбўлишикерак. Гурухлардатегишлиўринларниегаллаганжамоаларўртасидаўтказиладиганшундайўйинларёрдамидабарча 8 ўриннианиқлашмумкин.
Download 1.17 Mb.
Do'stlaringiz bilan baham:
