Урду жисмоний маданият факультети «Умумий жисмоний тарбия» кафедраси ўқитувчилари п ф. н. В рахимов, п ф. н. А шариповлар томонидан

Жамоаҳаракатлари. Ўйинчиларнингҳужумқилаётганрақибларгақаршиуюшқоқтактикҳаракатларимудофаадажамоабўлибўйнашнегизидаётади. Бундайҳаракатларҳужумнимуваффақиятлиқайтаришвамудофааҳолатиданчиқиб, ҳужумгаўтишимкониниберади. Буҳаракатларнингҳимояқисми хавфлизонадатезликбиланкучтўплашсистемасидан, ҳимояқаториўйинчилариниқайтажойлаштиришвабир-бириниалмашлашданиборатбўлади. Кўпроққандайвазифаниҳалетишгақаратилганлигигақарабҳимоядагижамоаҳаракатлариниперсоналҳимоя, аралашҳимоявазонаҳимоясигабўлишмумкин.
Персоналҳимоя — бумудофаақилаётганҳарбирўйинчиўзигатопширилганрақибўйинчисиучунқатъиянжавобгарқилибуюштирилганмудофаа. Бундажамоанингҳарбирўйинчисигарақибларнингмаълумбирўйинчисиниқаттиқ«тутиб», унингҳаракатқилишини, шерикларибиланҳамкорликқилишиниқийинлаштириштопширибқўйилади.
Ўйинчиниқаттиқ «тутиш» данкўзланганмақсадрақибнингўйинҳаракатларинибошлашигайўлқўймаслик, унингбошлабулгурганўйининибузишданкўра осонеканлигидир.
Бунингучунҳужумчибилан оралиқмасофанишундайсақлашкеракки, токиунгайўналтирилгантўпни олибқолиш, ёкиҳужумчибиланбиргаҳаракатланаборишёхудтўпниқабулқилишпайтидаунгаҳужумқилишмумкинбўлсин.
Бироқ, кўпинчашундайбўладики, ундақатъиянперсоналҳимоягақаршиҳужумтўғриуюштирилса, ҳужумқилаётгантомонманёврларёрдамидаўзигакераклизонанибўшатиб олишёкиқўриқловчилариниуларучунўрганишбўлмаган, қолаверсаўзларига хосвазифаларинибажара олмайдиганпозицияларга олибкетишимкониятигаегабўлади. СҲундаҳимоячиларнингўзаро ҳамкорлиги, страховкақилишимкониятибузилади. Персоналқўриқлашўйинчиларданўйиннитактикжиҳатданжуданозиктушунишни, тезҳаракатқилишниваўхшашвазифаларнибажарабилишниталабқилади.
Ҳозиргифутболдаҳимоядаперсоналўйнашусулисофкўринишдаишлатилмайди-ю, лекинҳимоянингтактиквоситалари хазинасидауҳамонмуҳимролўйнабкелмоқда.
Зонаҳимоясибуҳимоядаўйинўйнашнингҳимояқаториўйинчилариданҳарбиримайдоннингмаълумучасткасининазоратқилиб, шузонадоирасидапайдо бўлганҳарбиррақибўйинчисибилантўпучункурашгакиришадигантактикусулидир.
Зонаҳимоясидамудофаадагиўйинчидарвозаганисбатанпайдо бўлганҳарбир хавфучунўзинижавобгарҳисетишикерак. Бунданташқаризонаҳимоясидашерикларнингстраховкатарзидабир-биригаёрдамберишиҳамбўлади.
Қўриқланаётганўйинчиларнибир-бирига «ошириш» бундайҳимоядагизарурелементҳисобланади. Бундай «ошириш» ҳужумбошланиши олдиданёкиатакаендигинабошланганвақтданамалга оширилишикерак. Ҳужумнингякунловчибосқичидаўйинчиларнибевоситаўздарвозасияқинида «ошириш» елементинибажариштавсияетилмайди.
Ҳимоядагиўйинзонасистемасинингперсоналқўриқлашганисбатанафзаллигишундаки, бундамайдоннингҳечбирқисмимудофаадагиларнингназоратиданчетдақолмайди. Бироқбусистемаҳамкамчиликдан холиемас. Бундаҳужумчиларннсбатанбемалолҳаракатланибжойлариниўзгартирадиганбўлиб, бууларгаҳарқалайбехалақиттўпқабулқилиш, сонжиҳатдан ортиқликҳосилқилишваҳ. к. имкониятларнияратади.
Аралашҳимояҳозиргифутболдаҳимоядаўйнашнингенгкўптарқалганваенг оқилонатактикасиҳисобланади. Бундаперсоналҳимоябиланзонаҳимоясинингпринциплариузвийқўшилганбўлади: баъзибирўйинчилартопшириққабиноанфақатўзигатопширилганрақибўйинчисиниқўриқлабюрсалар, бошқабирларикўпроқзонадаўйнайдилар.
СҲунингдек, биттаўйинчиҳамбуиккаламетоднибиргақўшибқўлланишимумкин. СҲундайқилабилишҳимоядаўйнашметодлариникўпайтириб, жамоанингмудофааҳаракатлари хазинасинибойитадивабуҳаракатларникучайтиради.