Urganch davlat universiteti falsafa axloqiy qadriyatlar 7 mavzu rеjа

URGANCH DAVLAT UNIVERSITETI
FALSAFA
Axloqiy qadriyatlar
7
MAVZU

Rеjа:

1. “Etika” fanining predmeti, mohiyati va tuzilmasi.
Gedonizm va evdemonizm ta’limotining axloqiy ahamiyati.
2. Etikaning kategoriyalari, tamoyillari, me’yorlarining shaxs va jamiyat munosabatlarida namoyon bo‘lishi. Ixtiyor erkinligi va axloqiy tanlov.
3. Nikoh – eng qadimgi axloqiy munosabat shakli. Oilaning psixologik, ijtimoiy-ma’naviy muhitining farzand tarbiyasiga ta’siri.
4. O‘zbekistonda yoshlar tarbiyasi, ma’naviy-axloqiy kamolotida nikoh va oila haqidagi milliy axloqiy qadriyatlarining o‘rni.

Nazariy
(falsafa, matematika va fizika)
“Etika” atamasini birinchi bo‘lib yunon faylasufi Arastu muomalaga kiritgan.
Ijodiy
(san’at, hunаrmandchilik va amaliy fanlar)
Amaliy
(etika va siyosat)

insonning fe’l-аtvorini anglatadigan “хulq” so‘zining ko‘plik shakli
АХLOQ
(аrаbcha) insonning muomala va ruhiy xususiyatlari majmui

Axloq - ikki xil ma’noga ega:

FANLARARO
BOG‘LIQLIK
Estetika
Insonning har bir xatti-harakati va niyati ham axloqiylikka, ham nafosatga tegishli bo‘ladi
Huquqshunoslik
Ахloq – jamoatchilik asosidagi huquq,
huquq – qonuniylashtirilgan axloqlar
Psixologiya
Hissiyotlar sifatida
o‘rganadigan insondagi ma’naviy hodisalar falsafiy-axloqiy tushunchalar tarzida tadqiq etiladi
Sotsiologiya
Muayyan ijtimoiy davr doirasida inson axloqining yuksak yutug‘i sifatida axloqiy ahamiyat kasb etgan xatti-harakatlarni o‘rganadi
Dinshunoslik
Ахloqiy mezon muammosini hal etishga qaratilgan
Pedаgogika
Maorif tizimidagi ta’lim-tarbiya o‘zini har bir qadamda axloqiy tarbiya sifatida namoyon qiladi


АХLOQNING KELIB CHIQISHI:

ETIKA KATEGORIYARI:

• Insonga eng kuchli ma‘naviy lazzat

bag‘ishlaydi;

• Insonni ijtimoiy shaxsga aylantirib, haqiqiy baxtga olib boruvchi fazilat;
• Insonni axloqiy faoliyati tufayli muayyanlashadi, yuzaga keladi.

Axloq tuzilmasi -

Nikoh - oilaning faqat huquqiy asosi bo‘lib, erkak bilan ayolning bir - biriga va bolalariga, ya’ni bir oilaga mansub kishilarning bir - birlari oldida va jamiyat oldida huquq va majburiyatlarini, axloqiy va huquqiy ma’suliyatini belgilaydigan oilaviy ittifoqidir. 
(FHDYO)
Nikoh fuqarolik holati dalolatnomalarini yozish bo‘limida tuziladi va rasmiylashtiriladi. 

Oila -

er va xotin, ota - onalar bilan bolalar
o‘rtasidagi munosabatlardir
nikoh va qon-qardoshlik bilan
bog‘langan kishilarning tarixan shakllangan ittifoqidir

1. Abdulla Sher. Axloqshunoslik. Darslik. –T.: O‘FMJ, 2010.
2. Abu Nasr Forobiy. Fozil odamlar shahri.–T.:Yangi asr avlodi, 2016.-318 b.
3. Nurmatova M. Shaxs kamolotida axloqiy va estetik qadriyatlar uyg‘unligi. / Monografiya. – T.: Universitet, 2009.
4. Pulatova D., Ro‘zmatova G., Jalolova O‘. Axloqshunoslik. O‘quv qo‘llanma.- T.: TDSHI, 2013.
Internet saytlari:
1. www. Ziyo net.uz
2. www. faylasuf.uz
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati: