Urganch davlat universiteti

Motivatsiya bosqichlari (A. Maslou bo‘yicha)

Birinchi o‘rindagi ehtiyojlar — bu bazis ehtiyojlar, ya’ni, yashashni ta’minlash uchun zarur bo‘lgan ehtiyojlar. A.Maslouning fikricha, inson, eng avvalo ana shu bazis ehtiyojlarini qondirish uchun ishlaydi. Bazis ehtiyojlar, ya’ni oziq-ovqatga, kiyim-kechakka, uy-joyga, uyquga bo‘lgan ehtiyoj qondirilsa, boshqa darajadagi ehtiyojlar ham asta-sekin ahamiyat kasb etib boradi.

Masalan, xavfsizlikka, ya’ni tinchlik, tartib, himoyaga bo‘lgan ehtiyoj ham birlamchi bosqichdagi ehtiyojning yangi darajasidagi zaruriyatdir. Biron ijtimoiy guruhda bo‘lish, boshqa kishilar bilan aloqaga kirishish ehtiyoji ierarxiyaning uchinchi bo‘g‘iniga kiradi. Bu guruhdagi ehtiyojlarni sotsial ehtiyojlar deb ham yuritiladi.

Hurmatga bo‘lgan ehtiyoj ehtiyojlar piramidasining to‘rtinchi bo‘g‘inini tashkil kiladi. Bu ehtiyojlar kishining boshqalar tomonidan tan olinishiga bo‘lgan ehtiyoj, ya’ni mavqe, nufuz, shon-shuhrat, muvaffaqiyat, diqqat-e’tibor. O‘zligini isbotlash ehtiyoji, ya’ni Maslou ierarxiyasidagi eng yuqori daraja yashirin imkoniyatlarning haqiqatga aylanishi, nimaga erishish mumkin bo‘lsa, shunga erishish. Bu ehtiyojlar shaxsning o‘sishida o‘z aksini topadi.

Birlamchi ehtiyojlar qondirilgach, boshqa zaruriyatlar kishilarni yuqori darajadagi ehtiyojlarga qarab harakat qilishga majbur qiladi. Xo‘sh, bu ehtiyojlarni qondirish uchun rahbar qanday usul va yondashuvlarni qo‘llashi kerak.

Amaliy mashg’ulotlar

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan 1- amaliy mashg`ulot

№		Mavzular nomi	Jami ajratilgan soat		O‘qitish usullari			O‘qitish vositalari	Asosiy va qo‘shimcha adabiyotlar
1.	“Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish” fanining maqsad va vazifalari			2		«T-sxemasi» texnikasi, baxs-munozara, FSMU texnologiyasi	kompyuter, proektor, slaydlar, tarqatma materiallar			1,2,3,4,5,6

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan nazorat savollari.

1. Boshqarishning mohiyati nimada?

2. Boshqarish uslublari deganda nimalarni tushunasiz?

3. Birgalikda boshqarish tushunchasini izohlab bering?

4. Boshqaruvning qanday vositalari mavjud?

5. Nazoratni tashkil qilish mexanizmi deganda nimani tushunasiz?

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan 2- amaliy mashg`ulot

№		Mavzular nomi		Jami ajratilgan soat		O‘qitish usullari		O‘qitish vositalari		Asosiy va qo‘shimcha adabiyotlar
2	Boshqaruv obyektlari toifalanishi		2		namoyish, blits-so‘rov, paradoks-lar usuli		tarqatma material, kompyuter slaydlari,		1,2,3,4,5,6

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan nazorat savollari.
1. Qaror qabul qilish jarayoni va muammolarni hal qilish usullari qanday?

2. Boshqaruv jarayonining qanday bosqichlari mavjud?

3. Ishbilarmon rahbar qanday bo‘lishi kerak?

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan 3- amaliy mashg`ulot

№		Mavzular nomi	Jami ajratilgan soat	O‘qitish usullari	O‘qitish vositalari	Asosiy va qo‘shimcha adabiyotlar
3	Xodimlarni boshqarish tizimlari.		2	munozara, blits-so‘rov	ko‘rgazma materiallar (slayd-taqdimotlari), lazerli proektor, axborot ta’minoti.	1,2,3,4,5,6

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan nazorat savollari.

1. Xodimlarni boshqarish tizimlari mohiyati.

2. Hozirgi zamon korxonalarida xodimlarni boshqarish vazifalari

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan 4- amaliy mashg`ulot

№		Mavzular nomi	Jami ajratilgan soat		O‘qitish usullari		O‘qitish vositalari		Asosiy va qo‘shimcha adabiyotlar
4	Mehmonxonalarda mutaxassislarga bo‘lgan talab tahlili			2		«T-sxemasi» texnikasi, baxs-munozara, FSMU texnologiyasi		ma’ruza matni, kompyuter texnologiyasi, proektor, slaydlar, tarqatma materiallar		1,2,3,4,5,6

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan nazorat savollari.

1.Sifatni nazorat qilish tizimi deganda nimani tushunasiz?

2.Ishchi xodimlarning ish faoliyati qanday usullar bilan rag‘batlantiriladi?

3.Keltirilgan misollardan qaysilarini O‘zbekistondagi kompaniya va firmalarda

umuman ishlab chiqarishni tashkil qilishda foydalanish va qo‘llash mumkin?

4.Xodimlar faoliyatini baholashda sifatni nazorat qilish ahamiyati?

5.Xodimlarni rag‘batlantirish ahamiyati?

6.TQM o‘zi bizga kerakmi?

7.TQM tizimining asosiy elementlariga nima kiradi?

8.Xodimlarga qanday imtiyozlar beriladi?

9.Personalni baholashda qanday uslublar mavjud?

10. Personalning lavozim bo‘yicha o‘sishida attestatsiyaning ahamiyati.

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan 5-amaliy mashg`ulot

№		Mavzular nomi	Jami ajratilgan soat	O‘qitish usullari	O‘qitish vositalari	Asosiy va qo‘shimcha adabiyotlar
5	Mehmonxonalarda kadrlarni rejalashtirishning nazariy asoslari		2	«koop-koop», insert, blits-so‘rov, grafik tashkil etuvchilar	taqdimot uchun varaqlar, markerlar, skotch, ekspert varaqlari.	1,2,3,4,5,6

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan nazorat savollari.

1.Kadrlarni rejalashtirish mohiyati

2.Kadrlarni rejalashtirish maqsad va vazifalari.

3.Kadrlarbilan ishlashning tezkor rejasi.

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan 6- amaliy mashg`ulot

№		Mavzular nomi	Jami ajratilgan soat	O‘qitish usullari		O‘qitish vositalari		Asosiy va qo‘shimcha adabiyotlar
6	Mehmonxonalarda xodimlar tarkibini shakllantirish		2		tushuntirish, instruksiya berish, namoyish, blits-so‘rov		ma’ruza matni, kompyuter slaydlari, doska		1,2,3,4,5,6

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan nazorat savollari.
1.Mehmonxonalarda xodimlar tarkibini shakllantirish manbalari. 2.Mehmonxonalarda nomzodlarning zaruriy bilim,

malakasi va ko‘nikmasiga qo‘yilgan talablar.

3.Mehmonxona va boshqa turizm korxonalari uchun kadrlarni optimal tanlash.


Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan7- amaliy mashg`ulot

№		Mavzular nomi	Jami ajratilgan soat		O‘qitish usullari		O‘qitish vositalari		Asosiy va qo‘shimcha adabiyotlar
7.	Mehmonxonalarda martaba tushunchasi mohiyati			2		«T-sxemasi» texnikasi, baxs-munozara, FSMU texnologiyasi		kompyuter texnologiyasi, proektor, slaydlar, tarqatma materiallar		1,2,3,4,5,6

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan nazorat savollari.
1. „ Karera” deyilganda nima tushuniladi?

2. Kareraning qanday turlari mavjud va ularning farqlari nimada?

3. Karerani tanlashda qanday omillar hisobga olinadi?

4. Personal karerasi bosqichlarini aytib bering.

5. Personal karerasini rejalashtirish va rivojlantirishni boshqarish qanday

jarayondir?

6. Karerani boshqarishni oqilona tashkil etish natijasida nimalar ta’minlanadi?

7. Karera dinamikasini tahlil qilish nima uchun kerak?

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan 8- amaliy mashg`ulot

№		Mavzular nomi		Jami ajratilgan soat	O‘qitish usullari			O‘qitish vositalari		Asosiy va qo‘shimcha adabiyotlar
8.	Mehmonxonalarda martabani rejalashtirish		2			munozara, blits-so‘rov	ko‘rgazma materiallar (slayd-taqdimotlari), lazerli proektor, axborot ta’minoti.		1,2,3,4,5,6

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan nazorat savollari.
1. Personal karerasini rivojlantirishni sarmoyalashning qanday usullari mavjud?

2. Personalni lavozimda o‘stirishii rivojlantirishda qanday tamoyillarga amal

qilish lozim?

3.Xizmat vazifasi va lavozimda o‘stirishning eng ko‘p tarqalgan turlari qaysilar?

4.Karerani rivojlantirishga qanday omillar ta’sir ko‘rsatadi?

5.Kadrlar zaxirasini shakllantirish nima uchun zarur

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan 9- amaliy mashg`ulot

№		Mavzular nomi	Jami ajratilgan soat	O‘qitish usullari		O‘qitish vositalari	Asosiy va qo‘shimcha adabiyotlar
9.	Shaxs xulq-atvori nazariyasi.		2	tushuntirish, instruksiya berish, namoyish, blits-so‘rov	ma’ruza matni, kompyuter slaydlari, doska		1,2,3,4,5,6

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan nazorat savollari.
1.Shaxs xulq-atvori nazariyasi mohiyati.

2. Shaxsni va uning hulq-atvorini tavsiflab beradigan asosiy omillar. Ekstraversiya. Introversiya.

3.Temperament.

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan 10- amaliy mashg`ulot

№		Mavzular nomi	Jami ajratilgan soat	O‘qitish usullari	O‘qitish vositalari	Asosiy va qo‘shimcha adabiyotlar
10.	Mehmonxonalarda jamoaning shakllanish jarayoni		4	topshiriqlar, amaliy ishlash usuli, suhbat	tarqatma material, kompyuterlar, doska	1,2,3,4,5,6

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan nazorat savollari.

1. Ijtimoiy guruh deganda nimani tushunasiz?

2. Guruh deb kimlarga aytiladi?

3. Rasmiy guruh va uning asosiy xususiyatlari nimada?

4. Norasmiy guruhlar kimlar hisoblanadi?

5. Jamoa deb kimlarga aytiladi?

6. Jamoani tavsiflovchi alomatlari qanday?

7. Guruh samaradorligi qanday aniqlanadi?

8. Mehnat nizolari nima?

9. Ixtiloflar va ularning modeli nimalardan iborat?

10.Stress deganda nimani tushunasiz?

11.Insonning stresslarga ko‘nikish usullarini aytib bering.

12.SHaxs stressiga ta’sir etuvchi omillarga ta’rif bering.

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan 11- amaliy mashg`ulot

№		Mavzular nomi	Jami ajratilgan soat	O‘qitish usullari	O‘qitish vositalari	Asosiy va qo‘shimcha adabiyotlar
11.	Xodim mehnat faoliyatining baholanishi tamoyillari		2	namoyish, blits-so‘rov, paradokslar usuli	tarqatma material, kompyuter slaydlari	1,2,3,4,5,6

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan nazorat savollari.
1. Inson resurslari faoliyatini baholash deganda nimani tushunasiz?

2. Inson resurslari faoliyatini baholashning uslublarini sanab o‘ting.

3. Ekspert baholash dsganda nimani tushunasiz va u qanday usullarda amalga oshiriladi?

4. Inson resurslari faoliyatini baholash funksiyalariga qarab qanday guruhlarga

bo‘linadi?

5. Mehnat faoliyatini baholashda qanday talablar qo‘yiladi?

6. Baholash mezonlarini qanday guruhlarga ajratish mumkin?

7. Inson resurslari faoliyatini baholash qanday tartibda amalga oshiriladi?

8. Inson resurslari faoliyatini baholashning qanday noan’anaviy usullarini bilasiz?

10. Personalni attsstatsiya qilish

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan 12- amaliy mashg`ulot

№		Mavzular nomi	Jami ajratilgan soat	O‘qitish usullari		O‘qitish vositalari		Asosiy va qo‘shimcha adabiyotlar
12.	Kadrlar tizimining rivojlantirish jarayonlari		2	«T-sxemasi» texnikasi, baHs-munozara, FSMU texnologiyasi	kompyuter, proektor, slaydlar, tarqatma materiallar		1,2,3,4,5,6

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan nazorat savollari.
1. Kadrlar bilan ishlash tizimidagi innovatsiyalarning mazmuni va

mohiyati.

2. Kadrlarning va kadrlar tizimining rivojlanishi.

3. Kadrlarga oid innovatsiyalarni tasniflash.

4. O‘zbekiston Respublikasining “Kadrlarni tayyorlash milliy dasturi”.

Mehmonxona xo‘jaligida xodimlarni boshqarish fanidan 13- amaliy mashg`ulot

№		Mavzular nomi		Jami ajratilgan soat	O‘qitish usullari			O‘qitish vositalari		Asosiy va qo‘shimcha adabiyotlar
13.	Innovatsion-kadrlar menejmenti		2			«T-sxemasi» texnikasi, baHs-munozara, FSMU texnologiyasi	kompyuter, proektor, slaydlar, tarqatma materiallar		1,2,3,4,5,6