Қурилиш меъёрлари ва қоидалари

8-ИЛОВА 
 
Ишчи зона ҳавосидаги баъзи зарарли моддаларнинг чегаравий йўл 
қўйилган тўпланмалари 
Модда (буғлар, газлар) 
номи 
СанПиН-0046-95 
бўйича чегаравий йўл 
қўйилган тўпланма, 
мг/м
3
Қурилиш-йиғиш ишларини 
бажаришда зарарли моддалар 
бўлиши мумкин майдонлар 
(зоналар) мисоллари 
Ацетилен (фосфорли 
водород бўйича) 
Оксибисбутан 
Хлор 
Толуол 
Ксилол 
Ацетон 
Эга эмас 
20 
1 
50 
50 
200 
Коррозияга қарши, бўёқчилик, 
қориш ишларини, шунингдек 
металл, полимер материаллар 
ва конструкцияларни 
пайвандлаш ишларини 
бажариш майдонларида. 
Олтингугурт водороди 
Аммиак 
Метан/ алифатик 
углеводород (углеродга 
ҳисоблаганда) 
10 
20 
300 
Ер (ботқоқли жойларда ер 
ости) ишларини, шунингдек 
сув оқава қудуқларида ва 
фенолли ёки резолли қатронни 
қўллаб бажариладиган ишлар 
майдонларида 
Азот оксидлари (N0
2
га 
ҳисоблаганда) 
Олтингугурт диоксиди 
Углерод оксиди 
Керосин 
Уайт-спирит 
Бензин (эриткич, ёкилғи 
учун) 
5 
10 
20 
300 
300 
100 
Коррозияга қарши, ҳимоялаш 
ва пайвандлаш ишларини 
бажариш майдонларида, 
шунингдек ёқилғининг чала 
ёнадиган жойларида 

---

ҚМҚ 3.01.02-00 83 - бет
9-ИЛОВА 
Зарарли ишлаб чиқариш омилларини санитария-гигиеник баҳолаш 
учун қўлланиладиган асбоблар 
№ 
т.б. 
Зарарли ишлаб 
чиқариш омиллари 
Ўлчов 
бирлиги 
Асбоблар 
номи 
Ўлчов оралиқлари 
1 
Ҳаво температураси 
К(°С) Аспирациявий асбоб 
Психрометр 
Термоанемометр ЭА-2М 
238 дан 323 гача 
(-35 дан 50 гача) 
283 дан 333 гача 
(10 дан 60 гача) 
2 
Ҳаво нисбий намлиги 
% 
Аспирациявий асбоб 
психрометр 
10 дан 100 гача 
3 
Ҳаво ҳаракати тезлиги 
м/с 
Электранемометр 
Термоанемометр ЭА-2М 
Парракли анемометр 
Косали анемометр 
0 дан 5 гача 
0,003 дан 5 гача 
1 дан 10 гача 
1 дан 30 гача 
4 
Иш жойининг 
ёритилганлиги 
Лк 
Объективли люксметр 
Ю-16 
25 дан 500 гача 
5 
Титраш 
Гц, дБ Паст частотали виб-роўлчаш 
аппаратураси 
НВА-1 
ВШВ-003М2 
1,4 дан 350 гача 
70 дан 130 гача 
20 дан 140 дБ гача 
6 
Шовқин 
Гц, дБ Шовқин спектри анализатори 
АШ-2М, ПФ-1, 0-34 
Шовқинўлчагич: Ш-6З (ИРПА), 
Ш-ЗМ, ИШВ 
ВШВ-003М2 
63 дан 10000 гача 
40 дан 10000 гача 
30 дан 140 гача 
2 дан 8000 Гц гача 
7 
Чанг 
мг/м
3
АФА русумли ФПП матодан 
фильтрлар учун намуналарни 
танлаш учун кассеталар ва 
аллонжлар 
Ифлосланганликни ўлчаш учун 
асбоб ИЗВ-1 
0,5 дан 1000 гача 
0,5 дан 30 гача 
8 
Газлар 
мг/м
3
Индикаторли найчали 
газанализатор АУХ-2 
- 

---

ҚМҚ 3.01.02-00 84 - бет
10-ИЛОВА 
Меҳнат ҳавфсизлигини ишчиларга ўргатиш бўйича дастурларда акс 
эттирилиши лозим бўлган саволлар таҳминий рўйхати 
 
Умумий саволлар 
Меҳнат муҳофазаси асосий вазифалари. Меҳнат муҳофазаси бўйича 
қонунчилик (иш вақти, дам олиш, таътил вақтлари, аёллар ва ёшлар меҳнати 
муҳофазаси, меҳнат ва ишлаб чиқариш интизоми), меҳнат муҳофазаси бўйича 
буйруқлар. 
Давлат назорати, касаба уюшмаси меҳнат техник инспекциялари, 
шунингдек муассаса ички ва жамоа назорати органларининг роли. 
Меҳнат муҳофазаси бўйича вакил қилинган муҳандис -техник 
ҳизматчилар, бригадирлар ва ишчилар ҳамда меҳнат муҳофазаси масалалари 
бўйича ҳайъатлар мажбуриятлари ва ҳуқуқлари. 
Асосий ҳавфли ва зарарли ишлаб чиқариш омиллари баландликда 
ишлаш, электр токининг ҳавфли таъсири, нақлиёт воқеалари, машиналар 
ҳарақатланувчи қисмлари, шовқин, титраш, ҳавонинг паст ҳарорати, шамол, 
етарли даражада бўлмаган ёритилганлик, ҳаводаги қаттиқ ва суюқ 
аэрозоллар. Ҳавфли ва зарарли ишлаб чиқариш омилларининг келиб чиқиш 
сабаблари. 
Жароҳатсиз ва бузилишсиз юқори ишлаб чиқариш самарадорлиги билан 
ишловчи етакчи бригадирлар ишлари малакаси. 
Бузилишлар ва фавқулодда ҳодисалар, бахтсиз воқеалар содир бўлган 
ҳолда ҳаракатлар. Жабрланувчиларга биринчи ёрдам кўрсатиш. 
Ишловчиларга ҳавфли ва зарарли ишлаб чиқариш омилларининг 
таъсирини олдини олиш бўйича асосий тадбирлар, шу жумладан: ҳавфли 
зоналарни ва иш жойларини (уларнинг жойлашувини, ҳимоя зарур воситалари 
билан жиҳозланганлигини) ҳисобга олиб, ишларни ташкил этиш, ускуналар 
ҳавфсиз фойдаланиш қоидалари, нақлиёт турли хилларида одамларни 
ташиш қоидалари, ёнғинга қарши тадбирлар, санитария-маиший хизмат, 
ўқитиш ва йўл-йўриқ кўрсатиш тартиби. 
Қурилиш-йиғиш ва пардозлаш ишларини олиб боришда ёнғин 
ҳавфсизлиги қоидалари талаблари.