Ushbu o’quv-uslubiy majmua zamonaviy pedagogik texnologiyalar asosida oliy ta’lim muassasalari tabiatshunoslik fakultetlari agrokimyo va agrotuproqshunoslik yo’nalishi 3-bosqich Tuproq biologiyasi fani o’quv dasturi bo’yicha tayyorlangan

Qulupnay anikal meristemasini o’stirish uchun modifikatsiyalangan Murasiga-Skuga ozuqa muhiti

Ozuqa muhitining tarkibiy qismlari
Mineral elementlar	Glyukoza-20000
Temir holati-5,0	6-BAP- 0,5
Askorbin kislotasi-1,0	Agar-agar- 7000
Tiamin- 0,5	MS: Murasiga-Skugada berilishi bo’yicha rN-5,8
Piridoksin-0,5
Nikotin kislotasi-0,5

4-jadval
Murasiga-Skuga bo’yicha boshlang’ich eritma tayyorlash

Ozuqa muhitining tarkibiy qismlari
Mikrotuzlar boshlang’ich eritma uchun 2 l	Mikrotuzlar m2 l 100 boshlang’ich eritma uchun
1l ozuqa muhiti uchun 50 ml boshlang’ich eritma olinadi	1l ozuqa muhiti uchun 1ml boshlang’ich eritma olinadi

Tayyorlangan eritmalar og’zi zinch yopiladigan idishlarga solinib, qog’oz yorliqlar yopishtirilib muzlatgichda saqlanadi. Temir holati to’q rangli shisha idishda saqlanadi. Vitaminlarning o’ta to’yingan eritmalari alohida tayyorlanadi va pentsilin idishlarida saqlanadi. Eritmalar tayyorlash uchun vitaminlar 10 martalik og’irlikda o’lchab 10 ml suvda eritiladi. Shu eritmaning 1 ml miqdori Murasiga-Skuga eritmasini tayyorlash uchun etarli. Boshlang’ich eritmalardan foydalanib kartoshka va qulupnayning apikal meristemalarini o’stirish uchun ozuqa muhiti quyidagicha tayyorlanadi. O’lcham 1l-li kimyoviy stakanga saxaroza solib idishning yarmigacha distillangan suv quyilib isitiladi, saxaroza erigandan so’ng xona xaroratigacha sovitiladi va unga makro va mikrotuzlarning boshlang’ich eritmalari va vitaminlar kerakli miqdorda solinadi (4-jadval). Kartoshka apikol meristemasini o’stirish uchun ozuqa muhitiga aktivlangan ko’mir (2-jadval) va regulyator: GK, kinetin, adenin solinadi. Gibberal kislotasi bir necha tomchisi spirtda eritilib, ozgina suv qo’shiladi va ozuqa muhitiga solinadi.
Tsitokininlar suvda yaxshi erimaydi, balki ishqor kislota, etil spirti va etil efirida yaxshi eriydi. Tsitokini eritmasini tayyorlash uchun gormonlarga (3-5 ml) distillangan suv 0,5-1 ml, 0,1 KON qo’shib aralashtiriladi va eriguncha isitilib so’ngra ozuqali muhitga solinadi. Tayyor eritmaning rN ko’rsatkichi 5,5-5,6 atrofida bo’lishi kerak. Eritmaning rN ko’rsatkichi normaga to’g’ri kelmagan taqdirda ozuqa muhitiga 0,1 m NSl eritmasidan qo’shiladi. Bir vaqtning o’zida ikkinchi stakanda agar-agar eritiladi. Buning uchun suvda ivitilgan agar (7g) elektr isitgichda to’liq erigunga qadar qizdiriladi va harorat 50⁰S ga tushguncha saqlab turiladi. Undan so’ng agar-agarni tuzlar, vitaminlar va saxaroza bilan aralashtirilib eritmaning hajmini distillangan suv bilan 1 litrga etkaziladi. Ozuqa muhiti probirkalariga solinib og’zi paxta tiqinlar bilan yopiladi va avtoklavda serillanadi.