Ushbu qisqa fayl «bookmeri» tomonidan reklama maqsadida tarqatildi

gametalar
 
deyiladi.
 
❽ O‘SISH VA RIVOJLANISH.
Har qanday tirik organizm o‘sadi 
va rivojlanadi (6-rasm). O‘sish – bu tuzilishini saqlagan 
holda miqdor jihatdan ortish, rivojlanish esa sifat jihatdan 
o‘zgarishdir. 
Masalan, 
urug‘dan 
ekilgan 
o‘simlik 
kattalashib boradi, ya’ni o‘sadi. Shu bilan birga o‘zgarib 
poyasi yo‘g‘onlashadi, barglari yoziladi va gullab meva 
beradi, ya’ni rivojlanadi. 
Yuqorida keltirilgan 8 ta belgilarga ega organizmlar TIRIK 
ORGANIZM deyiladi. 
 
KO‘PAYISH 
JINSSIZ KO‘PAYISH
JINSIY KO‘PAYISH
bitta organizm
ishtirokida boradi 
ikkita organizm
ishtirok etadi 
Ushbu usullar yordamida 
amalga oshadi: 
 
✔ 
2 ga bo‘linish
 
 
✔ 
kurtaklanish
 
✔ 
sporalar yordamida
 
 
Irsiy axborot almashinadi.
Jinsiy hujayralar ishtirok 
etmaydi. 
Jinsiy hujayralar – 
gametalar 
ishtirok etadi. 

---

@bookmeri
――
bio_ 13 
3-§. BIOLOGIYANING O‘RGANISH USULLARI 
Tirik organizmlarni o‘rganishning 4 ta asosiy turi mavjud: 
 
① KUZATISH USULI – 
eng qadimgi usul. Tekshirayotgan odam 
sezgi organlari (ko‘rish, eshitish, his qilish) yordamida, 
tabiiy holatga ta’sir etmagan holda ma’lumot to‘playdi. 
Masalan, biror qush haqida ma’lumot to‘plash uchun 
uning uyasi oldida kuzatish olib boriladi (7-rasm, a). 
Hozirgi kunda videokamera qo‘yish yoki chip ulash orqali 
kuzatishni osonlashtirish mumkin. 
a)
b)