25-rasm. Zaharli zamburug‘lar;
ZAMBURUG‘ TURLARI
ACHITQI
ZAMBURUG‘I
QALPOQCHALI
ZAMBURUG‘
MOG‘OR
ZAMBURUG‘I
PARAZIT
ZAMBURUG‘
QORAKUYA ZAMBURUG‘I:
boshoqdoshlar
oilasida parazitlik qilib,
qora kukun hosil qiladi.
Kasallangan o‘simlik doni puch bo‘lib
qoladi.
ZAXARLI:
✔
qizil muxomor
qo‘ziqorin
✔
sariq soxta
qo‘ziqorin
ISTE’MOLGA YAROQLI:
✔
oq qo‘ziqorin
✔
qo‘zidumba
(shampinion)
(Tarkibidagi zaharli
moddalarni yo‘qotish uchun
ularni 5–7 daqiqa qaynatib,
suvini to‘kib yuborish kerak.)
VERTITSILLIUM ZAMBURUG‘I:
Vilt
kasalligini keltirib chiqaradi.
Bu zamburug‘ o‘simlikning o‘tkazuvchi
qismida parazitlik qilib, barglari va
poyasining so‘lib qolishiga olib keladi.
ZANG ZAMBURUG‘I:
O‘simlikda zangga o‘xshash dog‘ hosil qiladi.
Agar parazit zamburug‘larga qarshi o‘z vaqtida
kurash olib borilmasa, o‘simliklarni nobud qiladi.
ovalsimon
shaklda bo‘ladi;
bir hujayrali
zamburug‘;
non yopishda
ishlatiladi;
xamirturush
ko‘rinishida
sotiladi;
Xamirturush shakarli iliq
suvga
solinsa,
achitqi
zamburug‘lari
kurtaklanib
ko‘payadi
.
Havoda doimiy uchib yuradigan mog‘or
zamburug‘ining sporalari non bilan birgalikda
selofan paket ichida yaxshi
rivojlanadi
.
Sporalar yetilgach,
sporangiy
yashil
yoki
qoramtir rangga
kiradi. Sporangiy yorilib,
ichidagi minglab sporalarni atrofga sochadi.
Mog‘or zamburug‘i nonning sifatini buzadi,
undan
ajralgan
toksinlar
odamning
zaharlanishiga
olib kelishi mumkin.
Lekin ayrim mog‘or zamburug‘i turlaridan
bakteriyalarga qarshi dor
i –
antibiotik
olish
mumkin.
32 @bookmeri
――
bio
.
bug‘doydagi qorakuya kasalligi; atirguldagi zang kasalligi.
26-rasm. Parazit zamburug‘lar:
4-laboratoriya mashg‘uloti:
Achitqi zamburug‘idan foydalanib non tayyorlash jarayoni
bilan tanishish
Kerakli jihozlar. buyum oynasi, qoplag‘ich oyna, pipetka,
mikroskop, filtr qog‘oz, shakar, tuz, iliq suv, un, achitqi
zamburug‘i (xamirturush).
Ishni bajarish tartibi.
1. Shakarli suvga xamirturush solib, iliq joyga qo‘ying.
2. Ko‘pchib chiqqan xamirturushdan pipetka yordamida
olib, buyum oynasiga tomizing.
3. Qoplag‘ich oyna bilan yopib, ortiqcha suvni filtr qog‘ozga
shimdiring.
4. Mikroskop yordamida achitqi zamburug‘larini kuzating.
5.
Mikroskop
ostida
ko‘rganlaringizning
rasmini
daftaringizga chizing.
6. Bir kosa iliq suvda 1 oshqoshiq tuzni eriting, ozgina yog‘
va xamirturush soling.
7. Kattalar yordamida yumshoq xamir qoring.
8. Tayyor xamirning ustini yopib, issiq joyga qo‘ying.
9. Oshgan xamirdan kulchalar yasab, yana oshib
chiqquncha poylang.
10. Kattalar yordamida nonni pishiring.
11. Xulosa yozing.
Do'stlaringiz bilan baham: |
