Ushbu resursda plagiatga yo`l qo`yilmagan

:Array[o‘lcham] of ;
Masalan:
A,B:Array[1..100] of real;
C,A1,D:Array[1..10,1,,15] of real;
Bu erda A va B massivlari 100tadan elementga ega. C,A1,D1 massivlari esa 10x15=150 tadan elementga ega.
Massivlarni e’lon qilishdan maqsad massiv elementlari uchun kompьyuter xotirasidan joy ajratishdir.
Massiv elementlari qiymatlarini kiritish uchunssikl operatorlaridan foydalaniladi. Misol: For i:=1 to 10 do Read(A[i]);
Bu misolda A massivning 10 ta elementi qiymatini ekrandan ketma-ket kiritish kerak bo‘ladi. Xuddi shunday massiv qiymatlarini ekranga chiqarish ham mumkin. Misol: For i:=1 to 10 do Write(A[i]);
Dasturda massiv elementlarini ishlatganda ularning indeksi e’lon qilingan chegaradan chiqib ketmasligi kerak.
Massivni tartiblashtirishning bir necha usullari (algoritmlari) mavjud. Ulardan quyidagi usullarni qarab chiqamiz:
-tanlash usuli;
-almashtirish usuli.
Tanlash usuli yordamida massivni o‘sish bo‘yicha tartiblashtirish algoritmi quyidagicha:
1.Massivning birinchi elementidan boshlab qarab chiqilib eng kichik element topiladi.
2.Birinchi element bilan eng kichik element joylari almashtiriladi.
3.Ikkinchi elementidan boshlab qarab chiqilib eng kichik element topiladi.
4.Ikkinchi element bilan eng kichik element joylari almashtiriladi.
5.Bu protsess bitta oxirgi elementgacha takrorlanadi.
Bu algoritm dasturi quyidagicha bo‘ladi:
Amaliy qism

Amaliy mashg‘ulot - 3
Mavzu: Taqribiy integrallash usullari. Zaruriy aniqlikni ta’minlovchi qadamni tanlash.
Ishdan maqsad. Taqribiy integrallash usullari va zaruriy aniqlikni ta’minlovchi qadamni tanlashni o’rganish.
Qo’yilgan masala. Taqribiy integrallash usullari. Zaruriy aniqlikni ta’minlovchi qadamni tanlash
Ish tartibi:

• 
  Tajriba ishi nazariy ma’lumotlarini o‘rganish;
  
• 
  Berilgan topshiriqning algoritmini ishlab chiqish;
  
• 
  Natijalarni tekshirish;
  
• 
  Hisobotni tayyorlash va topshirish.
  

Nazariy qism
Oliy matematika kursidan malumki aniq integrallar asosan N‘yuton-Leybnits formulasi bilan hisoblanadi. Yani quyidagi formula bilan hisoblanadi:

Bu yerda F(x) funktsiya f(x) funktsiyaning boshlangich funktsiyasi. а-integralning quyi b-esa yuqori chegarsi. Nyuton–Leybnits formulasi bizga ma‘lumki elementar funktsiyalar uchun foydalanish qulayrok.
Lekin har qanday f(x) funktsiyaning boshlangich funktsiyasi elementar funktsiya bulavermaydi, yani integrallash murakkab bo’ladi. Bunday aniq integrallarni N‘yuton-Leybnits formulasi bilan hisoblab bulmaydi. Bunday hollarda integrallarni taqribiy hisoblash usularidan foydalanib integrallarning taqribiy kiymatlari topiladi.