Yusuf Xos Hojib. - Yusuf Xos Hojib XI asrning atoqli shoiri, donishmandi va davlat arbobidir. Uning hayoti va faoliyati haqida ma`lumot beruvchi yagona manba uning «Qutadg`u bilig» («Saodatga yo’llovchi bilim») dostonidir. Bu doston hijriy yil hisobi bilan 462- (milodiy 1069-70) yilda yozilgan. Muallif dostonning muqaddimasida yoshi ellikdan oshganini ta`kidlaydi. Shunga qarab Yusuf Xos Hojib XI asrning 20 – yillari arafasida tug`ilgan, deb ayta olamiz. Yusuf Xos Hojibning vatani – Balasog`un (Quz o’rda) XI-XII asrlarning yirik savdo-sotiq hamda madaniy markazlari-dan biri edi. Bu shahar ikki marta qoraxoniylarning poytaxti ham bo’lgan edi.
- «Qutadg`u bilig»ning uch qo’lyozma nusxasi ma`lum. Bu nusxalar «Vena» (yoki «Hirot»), «Qohira» va «Namangan» nusxalari deb yuritiladi. Birinchi nusxasi XIX asrning 20 yillarida Istambulda topildi. – Hirot nusxasi. Ikkinchi qo’lyozma nusxasi 1896 yilda Qohirada topildi. – Qohira nushasi, 1913 yilda Namanganda topildi – Namangan nusxasi.
Do'stlaringiz bilan baham: |