Узбеки стон республикаси олий ва урта махсус


 Менежмент фанининг мазмуни ва изланиш ус луб лари


Download 1.98 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/117
Sana27.06.2023
Hajmi1.98 Mb.
#1656953
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   117
Bog'liq
Zaynutdinov Sh Menejment asoslari

1.2. Менежмент фанининг мазмуни ва изланиш ус луб лари 
Хар кандай фан уз мазмуни, назарияси ва услубига эгадир. 
Мазмун фан нима билан шурулланиши, унинг кайси со\ага 
теги шли эканлигини белгилайди. Назария бу сохдца руй берадиган 
жараён ва хддисаларнинг руй бериш крнуниятларини аникдайди. 
Изланиш усуллари назариядан келиб чик;к
а
н >;олда кишилар 
илмий ва амалий фаолияти к,андай амалга ошишини курсатиб 
бериши, фаннинг шу со^асида хрдисаларни умумлаштириш ва 
Урганишнинг турли воситалари ва усуллари тизимини ишлаб 
чик^иш лозим. 
Менежмент мо^ияти хужалик юритишнинг барча даражаларида 
бошк^аришнинг крнунлари (крнуниятлари), тамойиллари ва 
муносабатларини урганишдан иборатдир. Бошцарув муносабатлари 
ижтимоий-ик^гисодий муносабатларнинг ажралмас к^сми булиб, 
турли и^гисодий, ташкилий, ижтимоий, ме^нат, ру^ий ва бошк,а 
к^ринишларда б^лади. Бошк;арув муносабатлари бош^арув кул 
остидаги ходимлар уртасидаги алок;а ва узаро таъсирнинг мураккаб 
мажмуини ифодалайди, демак, менежмент, аввало, кишиларни 
боцщаршцдир. 
Ик^исодиётни бошк^аришда бевосита бошкррув объекти ме^нат 
жамоалари ва ало^ида ходимлардан иборатдир. Факдг уларнинг 
ме^нат фаолияти воситасида ишлаб чикдришнинг мод пи й унсурлари, 
яъни мехмат куроллари ва предметларига таъсир этил ад и. 
Бошкррувнинг асосий билиш услуби - диалектик услуб. У 
менежментга урганилаётган ижтимоий хщисаларнинг мо^иятини 
очишга ёрдам беради. 
Менежментга куйидаги бошк;а услублар ^ам хос: вокрлик 
\одисаларини урганишга ани^тарихий ёндашув; хужалик юритиш 
барча элементларини бир вак^нинг ^зида та>у1ил килиш ва тулик; 
бошк^рув карорларини ишлаб чикиш имконини берувчи таркибий 
ёндашув, таркибий та\лил, ицтисодий тажриба ва бошкалар. 



Менежментнинг мо^ияти ишлаб чикрриш уеули, ижтимоий-
иктиеодий муносабатлар даражаси, ишлаб чик;ариш кучлари 
ривожланишига боглик, \олда узгаради. Ишлаб чи^ариш 
ривожланиши ва ик^исодий алоцалар мураккаблашуви билан 
бош^арув х,ам мураккаблашади ва мустакдл фан сифатда ажралиб 
чицади. Мулкчиликнинг турли шакллари мавжуд булган шароитда 
товар ишлаб чикррувчилар уртасида ракрбат вужудга келиб, у ишлаб 
чик;аришни бошкрриш, фойдани купайтиришга йуналтирилади. 
Менежментнинг асосини объектив ицтисодий, ижтимоий ва 
бошка крнунларга асосланувчи хукук^й илмийлик ташкил этади. 
Бу крнунларни урганиш ва уларнинг аник, вазиятларда намоён 
булишини \исобга олган хрлда хужалик ра\барлари республика 
халк, хужалигини бошк^аришнинг стратегия ва тактикасини 
белгилайдилар. 
Жамият \аётининг барча томонлари демократик янгиланиши 
шароитида асосий масала ик^тисодий, илмий-техникавий, 
ижтимоий тарак^иётни рагбатлантириш. Боцщариладиган бозор 
билан шахе ва жамоа манфаатларини самарали боглаш 
масалаларидан иборатдир. Назарий ва амалий нук^гаи назардан 
ишлаб чицариш эгалари булган мех;наткашлар манфаатлари энг 
му\им манфаат эканлиги, ижтимоий-ик;тисодий ва илмий-
техникавий тарак,к;иётни жадаллаштирувчи кудратли 
\аракатлантирувчи куч эканлиги шуб^асиздир. Бундан бохщарувни 
ислох; кдлишнинг стратегик гояси ме^наткаш кишининг обрусини 
кутаришдан, чунки, ик^исодиётни согломлаштиришнинг асоси 
булиб виждонан ва маъсулият билан ме\нат килишга хизмат 
кдлади; ишчининг ме^натдан манфаатдорлигини кескин ошириш, 
уз ^обилиятини тулик; сарф этиш, уни ж а м и я т н и 
\аракатлантирувчи кучларининг умумий тизимига куйишдан 
иборат. Бунга фак^ат ишчи ишлаб чик;аришнинг хакикий эгаси 
сифатида ме\нат кдлган хщдагина эришиш мумкин, бу жуда 
мураккаб масала, чунки инсон фак;ат ижтимоий шахе, яъни 
жамиятга боглик; ва унинг таъсири остида б^либ к;олмай, табиий 
мавжудот \амдир. Худди шунга боглик, ^олда унинг шахеий 
манфаатларини (унга богликхолда хулк^и, ^аракатлари) \ар доим 
х;ам ижтимоий манфаатлар билан эмас, балки Уз идроки 
манфаатлари билан хам мое келмайди. Кишилар уртасидаги 
ик^исодий ва ижтимоий муносабатлар акс этувчи манфаатлар улар 
ма^садлари, ме\нат интизоми, фаоллигига бевосита таъсир 
курсатади ва уларнинг \аракатларини тартибга солади. 



Бозор муносабатларига утиш ишлаб чи^ариш ва бозорнинг 
самарали узаро таъсирини, давлат бошк.аруви ва корхоналарнинг 
уз-^зини бошкаришнинг мутаносиб нисбатда булишини 
таъминловчи такомиллашган хужалик механизмини яратишга 
йуналтирилгандир. Давлат менежментининг асл мацсади баркррор 
ижтимоий йуналтирилган бозор ик^исодиётини кучли демократик 
ХУКУКИЙ давлат ва фук,аролик жамиятини куришдан иборатдир. 

Download 1.98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   117




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling