Узбекистон Республикаси Олий ва Урта махсус

Mavzu: Bir pallali yoki Lolasimon o`simliklar ajdodi -Monocotyledonae yoki Liliopsida
Reja:

1. 
   Bir pallalilar ajdodiga tavsif
   
2. 
   Ajdodning ajdodchalarga bo`linishi
   
3. 
   Ajdodchalarning asosiy qabila, oila va ularning keng tarqalgan vakillari.
   
4. 
   Ahamiyati
   

1.Bu ajdodga A. L. Taxtadjyan (1987) ma`lumoti bo`yicha 104 oila, 3000 turkum va 63000 tur kiradi. Bular gulli o`simliklarning yaqin 25% tashkil etadi. Bu ajdod urug’ pallasining 1 ta bo`lishidan tashqari bir qancha o`ziga xos belgilarga ega. Ular quyidagilar:

1. 
   Gulqo`rg’oni oddiy, ba`zan murakkab. Gullari asosan 3 a`zoli;
   
2. 
   Bu ajdodga mansub o`simliklarning asosiy ildizi barvaqt qurib ketadi va qo`shimcha ildiz sistemasini hosil qiladi. Bundan tashqari ildiz sistemasini popuq ildiz deb ataladi.
   
3. 
   Poyaning ko`ndalang kesim Yuzasida o`tkazuvchi tolali bog’lamlar tartibsiz joylashgan. Ular bir-biri bilan tutashgan, ya`ni yopiq tipda bo`ladi. Bog’lamlar orasida kambiy bo`lmaganligidan, poya ikkilamchi yo`g’onlashish hususiyatiga ega emas.
   
4. 
   Barglari ko`pincha oddiy, chetki qirralari tekis, tasmasimon tuzilishga ega. Barg tomirlari parallel yoki yoysimon tomirlangan.
   

YUqorida keltirib o`tilgan belgilar bir pallali o`simliklarning deyarli hammasi uchun xos. Hayotiy shakli o`tlar, ba`zan tropik mintaqalarda daraxtsimonlari (Dratsena, palma Yukka, bambuk va boshq) ham o`sadi.

Bir pallali o`simliklar tur soni jixatidan kam bo`lsa ham individlar soni bo`yicha, ikki pallali o`simliklardan ustun turadi. SHuning uchun ham dasht zonalarida katta-katta landshaftlar hosil qiladi.

2. Bu ajdod 4 ta ajdodchaga bo`linadi:

1. 
   Bulduruqo`tkabilar ajdodchasi –Alismatidae.
   
2. 
   Triuridkabilar ajdodchasi- Triurididae.
   
3. 
   Lolakabilar ajdodchasi – Liliidae.
   
4. 
   Palmakabilar ajdodchasi- Aricidae.
   

1. 
   Bulduruqkabilar ajdodchasi. Bu ajdodcha vakillari to`lig’icha suvda yashovchi Yuksak guli o`simliklar hisoblanadi. Ular bir nechta qabila va oilalarga bo`linadi. Muhimlari quyidagilar: