Va texnologiyalar: pdh, sdh, sonet, dwdm
SDH - Sinxron raqamli ierarxiya
Download 373.43 Kb. Pdf ko'rish
|
Shaybonov M (KT-12-DI) (M5)
- Bu sahifa navigatsiya:
- SONET - Synchronous optical networking
SDH - Sinxron raqamli ierarxiya (eng. SDH-Synchronous Digital
Hierarchy, SONET) - bu uzatuvchi va qabul qiluvchi qurilmalarning vaqt sinxronizatsiyasiga asoslangan ma'lumotlarni uzatish tizimi. SCI standartlari raqamli signallarning xususiyatlarini, shu jumladan ramka (tsikl) tuzilishini, multiplekslash usulini, raqamli tezlik ierarxiyasini va interfeys kod naqshlarini va boshqalarni aniqlaydi. Ushbu maqola tekshirish uchun qo'shimcha iqtiboslarga muhtoj. Iltimos, ishonchli manbalarga iqtiboslar qo'shib, ushbu maqolani yaxshilashga yordam bering. Unsourced moddiy ostiga va ketkazilishi mumkin. SONET - Synchronous optical networking - Sinxron optik tarmoq (SONET) va sinxron raqamli ierarxiya (SDH) standartlashtirilgan protokollar bir nechta raqamli uzatadigan bit oqimlari sinxron ravishda optik tolalar yordamida lazerlar yoki juda izchil yorug'lik dan yorug'lik chiqaradigan diodlar (Ledlar). Kam uzatish tezligida ma'lumotlar elektr interfeysi orqali ham uzatilishi mumkin. Usul o'rniga ishlab chiqilgan plesioxron raqamli ierarxiya (PDH) sinxronizatsiya muammosiz bir xil tola orqali katta miqdordagi telefon qo'ng'iroqlari va ma'lumotlar trafigini tashish tizimi. DWDM - DWDM (Dense Wavelength Division Multiplexing) - to'lqin uzunligi bo'linishi bilan zich multiplekslash. DWDM tizimlaridagi tashuvchilar orasidagi masofa 25-200 gigagertsli bo'lishi mumkin, zamonaviy tarmoqlarda 50 Gts chastotali kanallar tarmog'i eng ko'p ishlatiladi . Uzatish uchun C spektral diapazonlari ishlatiladi (1530..1565 nm), S (1460..1530 nm) va L (1565..1625 nm). Sinxron raqamli ierarxiya (SDH) telekommunikatsiya uzatish tizimi transport tarmoqlarini qurish uchun texnik asosdir. Ularni aloqa tarmoqlarida amalga oshirish XX asrning 80-yillarida boshlangan. SDH tizimlari va oldindan mavjud raqamli uzatish tizimlari o'rtasidagi tub farq shundan iboratki, ular ma'lumotni ishlab chiqaruvchilar emas, balki faqat standart Plesiyoxron Raqamli Ierarxiyaning (PDH) an'anaviy tuzilmalarida shakllangan raqamli oqimlarni yuqori samarali uzatish va tarqatish uchun mo'ljallangan, shuningdek yangi telekommunikatsion texnologiyalarda - ATM, B-ISDN va boshqalar. Yuqoridagi barcha raqamli oqimlar SDH tizimlarida Virtual Konteynerlar (VC) deb nomlangan axborot tuzilmalari ko'rinishida "tashiladi". VC tuzilmalarida, raqamli ma'lumotlarning dastlabki manbalari transport tarmog'i orqali uzatiladi, ma'lum bir qator xizmat ko'rsatish ma'lumot kanallari bilan to'ldiriladi, yo'l sarlavhalari deb nomlanadi (Path Overheard - RON). Umumiy holda, qo'shimcha kanallar transport tarmog'ini samarali boshqarish uchun mo'ljallangan va tezkor, ma'muriy va servis ma'lumotlarini uzatish funktsiyalarini bajaradi (Operation, Administration, Maintenance, OAM). Bu aloqa tarmog'ining yuqori funktsionalligi va yuqori ishonchliligini ta'minlaydi. Xuddi shu yoki har xil turdagi VC virtual konteynerlar guruhlari transport tarmog'ining elementlari o'rtasida (ma'lumotni yuboruvchidan qabul qiluvchiga) uzatish liniyalari orqali sinxron transport modullari (Sinxron transport moduli (STM)) deb nomlangan axborot tuzilmalari shaklida uzatiladi. STM-STM-1, 4, 16, 64-ning har xil tartibiga binoan turli bod stavkalari bo'yicha "tashiladi". STM-N lar regeneratsiya bo'limi OH-RSOH va multipleksor bo'limida to'liq OAM funktsiyasi bilan STM uzatilishini ta'minlaydigan tegishli sarlavhalar bilan jihozlangan. (Multipleks qism OH-MSOH). Transport tarmog'ining asosiy tarkibiy qismi bo'lgan SDH uzatish tizimining soddalashtirilgan funktsional diagrammasi SDH uzatish tizimining funktsional diagrammasi Rasmda "Rejeneratsiya bo'limi" va "Multiplexer bo'limi" deb nomlangan ikki xil bo'lim ko'rsatilgan. "Rejeneratsiya bo'limi" bu STM-N signalini regenerator yoki ikkita qo'shni regenerator o'rtasida 74 uzatiladigan yoki qabul qilinadigan tarmoq elementining terminal uskunalari orasidagi uzatish tizimining bir qismidir. "Multiplexer bo'limi" bu ikkita tarmoq elementlari o'rtasida ma'lumot uzatish vositasi bo'lib, ulardan birida STM-N signali hosil qilinadi (to'planadi), boshqasida esa komponent oqimlariga "ajratiladi". Umuman olganda, SDH transport tarmog'i multiplekser qismlardan iborat bo'lib, ular uchun har bir bo'lim uchun zarur bo'lgan uzatish kanalining quvvatiga qarab SDH signalining darajasi har xil bo'lishi mumkin. PDH, SDH, SONET va DWDM texnologiyalari. "Traktat" – sDH uzatish tizimining VC virtual konteyneri "yig'ilgan" nuqtasi (masalan, PDH komponent oqimlaridan) va VC "ajratilgan" nuqta o'rtasidagi mantiqiy aloqani anglatadi. Yo'lni ma'lumot uzatiladigan ikkita nuqtani bir-biriga bog'lab turadigan multipleksor qismlari orqali yotqizilgan trubka sifatida tasavvur qilish mumkin. Raqamli ma'lumotlarning turli hajmlarini "tashish" uchun har xil turdagi virtual konteynerlar ishlab chiqilgan. Evropa PDH oqimlari uchun quyidagilar: ➢ VC pastki buyurtma (Past buyurtma VC, LOVC); "Transport" uchun VC-12 E1 \u003d 2048 kbit / s (2 M); ➢ "Transport" uchun VC-22 E2 \u003d 8448 kbit / s (8 M); Eng yuqori buyurtma VC (Yuqori buyurtma VC, HOVC); "Transport" uchun VC-3 EZ ➢ \u003d 34368 kbit / s (34 M); ➢ "Transport" uchun VC-4 E4 \u003d 139264 kbit / s (140 M). Virtual konteynerning "sig'imiga" qarab, VC-12, VC-22 (pastki buyurtma) va VC-3, VC- 4 (yuqori buyurtma) virtual konteyner yo'llari ajralib turadi. Virtual konteyner SDH transport tizimida multipleksatsiya, o'zaro ulanish (o'zaro bog'lanish) va boshqalar uchun ishlov beriladigan elementlarning birligi. Shu bilan birga, "tashilgan" ma'lumotlarga kirishning hojati yo'q, chunki turli xil ma'lumotlar bir xil shaklda taqdim etiladi, bu virtual konteyner deb ataladi (shu bilan birga, uni marshrut bo'ylab qayta ishlash uchun zarur bo'lgan ma'lumotlar VC-ga qo'shiladi). STM oqimlarini qabul qilish uchun asosiy (asosiy) struktura STM-1 bo'lib, normallashtirilgan uzatish tezligi 155,52 Mbit / s ni tashkil qiladi. Shu bilan birga, tarmoq ehtiyojlariga qarab STM-1 raqamli oqimida har xil va turli kombinatsiyalardagi virtual konteynerlarni uzatish mumkin: STM-1 raqamli oqimidan yuqori darajadagi STMlarni Xalqaro elektraloqa ittifoqining (ITU-T) telekommunikatsiya sektori G.707 tavsiyasiga binoan oddiy sinxron multiplekslash yo'li bilan olish mumkin: 1-rasm: uzatishlar tezligi. Bundan tashqari, STM-4 dan boshlab multiplekslash optik diapazonda amalga oshiriladi. STM-N axborot tizimlari transport tarmog'ining elementlari orasida optik tolali aloqa kabellari, sun'iy yo'ldosh liniyalari yoki raqamli radiorele liniyalari tomonidan tashkillashtirilgan uzatish liniyalari orqali uzatiladi (multiplexing xususiyatlarini hisobga olgan holda, STM- 1 raqamli oqimi faqat DRL orqali elektron shaklda uzatilishi mumkin). Shaklda ko'rsatilgan SDH transport uzatish tizimlarining xarakterli xususiyati. ikkala chiziqli yo'lning ham, multipleksor uskunasining asosiy tarkibiy qismlarining ham yuqori darajadagi zaxirasi. Shunday qilib, tarmoq elementlari orasidagi elektr uzatish liniyalari odatda mutlaqo ortiqcha ,bu baxtsiz hodisalar paytida ulkan axborot oqimlarini yo'qotishining oldini olishga yordam beradi (masalan, hatto birlamchi STM-1 1920 oqimli kanalida PM oqimi "tashish" rejimida 140 M uzatilishi mumkin). SDH uzatish tizimlaridan foydalangan holda transport tarmog'ining parchasini qurish misoli. Transport tarmog'i har qanday ma'lumotni raqamli shaklda uzatish uchun mo'ljallangan. O'zining markazida transport tarmog'i - bu kommutatsiya tugunlari, individual raqamli oqimlarning kirish nuqtalari, regenerator va multipleksorlar bilan uzatish liniyalari. Transport tarmog'ining barcha tugunlarida ma'lumot oqimlarini kiritish va kiritish uchun yo'llarni almashtirish mumkin. Bunga qo'shimcha ravishda, tarmoq yo'llarining tugunlarida elektr uzatish liniyasida yoki uskunada shikastlanganda almashtirish mumkin. IP manzil (o'qilishi (ay-pi adres) ingilizcha Internet Protocol)- Qurilmaning tarmoqdagi takrorlanmas virtual adresidir. Internet va lokal tarmog'idagi qurilmalar bir-biri bilan IP protokoli orqali bir-birini IP adreslariga ma'lumot junatish orqali aloqa qilishadi. Bu aloqaning o'ziga yarasha qonun qoidalari bor va shu qonun qoida asosida bir IP manzil ikkinchi IP adresga xabar(paket) jo'natadi va shu qonun qoida protokol deyiladi. Bu takrorlanmas ip manzil qurilmada (komputer/router(marshrut)/..) emas balki tarmoq interfeysida bo'ladi. IP adreslarning xozirda ikki avlodi mavjud. 1. IPv4 (Internet prtocolining to'rtinchi avlodi). 2. IPv6 (Internet prtocolining oltinchi avlodi). IPv4 adres 32 bitdan tashkil topgan bo'ladi. Bitlar ikkilik sanoq tizimida 0 va 1 larni ifodalaydi. Demak IP manzil 32 ta 0 va 1 larning ketma-ketligidan tashkil topgan bo'ladi. Ikkilik ko'rinishda 11111111 11111111 11111111 00000000 bunday ko'rinishda yoziladi. Biz uchun bunday holatda o'qish qiyinchilik va tarmoqda chalkashlik xosil qiladi ya'ni eslab qolish yoki biron bir sonni noto'g'ri kirgazish. O'zimiz uchun qulay bo'lishi uchun o'nlik sanoq tizimiga o'tkazib foydalanamiz. 32 bitlik adreslar sxemasida 4 mlrd dan ortiq ip larni tuzush mumkin. IPv6— yangi avlod hisoblanib, ipv4 dan farqli ravishda keng imkoniyatga ega. IPv6 128 bit dan tashkil topgan bo'ladi. IPv6 ning ko'rinishi quyidagicha fe80:0:0:0:200:f8ff: fe21:67cf. Manzillar ikki nuqta bilan ajratiladi. Bu ip manzillar facebook.com va shunga o'xshash mashxur saytlarga o'rnatilgan. Biz manzillarni o'nlik sanoq tizimida ishlatganimiz bilan tarmoq interfeyslari IP manzilni ikkilik ko'rinishi bilan ishlaydi. Shunda IP manzilning har-biri 8 bitdan iborat bo'lgan 40 to'rtta oktetlardan tashkil topgan sonlar to'plami bo'ladi. Undagi har-bir bit o'z qiymatiga ega bo'ladi. IP manzil kiritilishini quyidagi turlari mavjud 1. Static 2. Dinamic Static ip manzillar foydalanuvchiga o'zgarmas ip manzil beradi. Masalan sayt yoki biron bir server va hakozolarning egasi bo'lsangiz. Dinamic ip manzillar esa o'zgaruvchan ip manzillar degani. Bu degani ip manzillarni boshqa kompyuterniki bilan bir xil bo'lib qolishidan himoyalaydi. Chuqurroq kiradigan bo'lsak, masalan internet pravayderining 4000 ta foydalanuvchisi bor, lekin real vaqtda 1000ta foydalanuvchi ishlaydi. Demak 1000 ta ip manzil yetadi degani va tarmoq administratorining vazifasini yengillashtiradi. Dinamic ip manzil bir martda beriladi kompyuterning tarmoqqa qayta kirganda unga yangi ip manzil beriladi. Bu degani, tarmoqqa ulangan har bir kompyuter, qayta ulanishni amalga oshirganda, har gal har xil IP manzil oladi. IP manzillar tarmoqda foydalanishiga ko'ra ikki xil buladi. 1. global (real, beliy, oq) 2. local (seriy) Lokal ip manzillar global tarmoqda ishlatilmaydi va bu ip manzillarga global ip manzil orqali kirib bo'lmaydi va xavfsizlik ta'minlanadi. Quyida lokal manzillarning ro'yxati keltirilgan, ular cheklangandir. 10.0.0.0 — 10.255.255.255, 172.16.0.0 — 172.31.255.255, 192.168.0.0 — 192.168.255.255 127.0.0.0 – 127.255.255.255 Qolgan barcha ip manzillar glabal tarmoqda foydalaniladi. Kompyuterimizning IP manzilini aniqlash uchun Windows da ПУСК=>Выполнить..=>CMD=>IPCONFIG Windows IP Configuration. ОС Unix da, o'zining IP manzilini bilish uchun, buyruqlar satrida ipconfig buyrug'ini terib bilish mumkin. Domen nomidagi IP manzilni nslookup buyrug'i orqali bilish mumkin. O‗tgan asr 80-yillarining birinchi yarmida va keyinchalik TCP/IP nomini olgan axborot uzatish modeli protokoli yaratilgan. TCP/IP stek protokoli to‗rt pog‗onali tuzilishga ega bo‗lib, har bir pog‗onada o‗zining protokollari mavjud. Bu protokol orqali adreslashdan nafaqat internet 41 tarmog‗i elementlarini adreslashni amalga oshirish mumkin, balki lokal tarmoqda ham foydalanuvchilarga noyob adreslar berish mumkin. Adreslash orqali tarmoq foydalanuvchilari bir-biridan farqlanadi va paketlar aniq belgilangan foydalanuvchiga yetib borishi kafolatlanadi. Oldin shaxsiy kompyuterlar soni kam bo‗lgan va ularni adreslashda muammo bo‗lmagan, ammo shaxsiy kompyuterlarning va boshqa tarmoq qurilmalari sonining keskin ortishi adreslashda muammolarni vujudga keltirdi. IP protokollarining to‗rtinchi IPv4 va oltinchi IPv6 versiyalari mavjud bo‗lib, ular turli xususiyatlarga ko‗ra bir-biridan farqlanadi. Barcha tarmoqning asosiy tuzilishi IPv4 ga asoslangan, ammo ushbu protokol taqdim etayotgan adreslar soni hozirgi ehtiyojlarni qondira olmaydi. Internet tarmog‗i shu darajada rivojlanmoqdaki, u taqdim etayotgan xizmat turlari ham ko‗payib bormoqda. Internet buyumlari, ya‘ni masofadan boshqaruv tizimlari, «aqlli uy» kabi zamonaviy imkoniyatlarni ta‘minlash uchun IPv6 ni qo‗llashdan boshqa iloj qolmadi. «Xalqaro simsiz tadqiqotlar» forumi a‘zolarining baholashicha 2017–2020 yillarda internet buyumlarining soni 7 trln.ni tashkil etadi va bir foydalanuvchiga to‗g‗ri keladigan o‗rtacha miqdorda Internet buyumlarining soni 3000–5000 tani tashkil qilar ekan Hozirda IPv4 adreslari yakunlangani uchun IPv6 protokolini tarmoqda qo‗llash ustida global miqyosda ish boshlangan. IP protokoli Internetda ko‗plab turli xil paketlardan foydalaniladi, lekin asosiylaridan biri bu — IP paketdir (RFC-791). IP-protokol ishonchli bo‗lmagan transport muhitini taklif etadi. Mazkur protokolning ma‘lumotlarni uzatish algoritmi juda ham oddiy: xato hollarda deytagramma tashlab yuboriladi, jo‗natuvchiga esa tegishli ICMP-xabar yuboriladi (yoki hech narsa yuborilmaydi). IP-protokolida tarmoqlararo xizmatlarni ta‘minlash uchun to‗rtta asosiy mexanizm qo‗llaniladi: xizmat ko‗rsatish turi, paket yashash vaqti, sarlavhaning nazorat yig‗indisi, qo‗shimcha imkoniyat(opsiya)lar Xizmat ko‗rsatish turi tarmoqlararo deytagrammaning tarmoqlararo tizim orqali uzatilishida talab etiladigan sifatni ko‗rsatishi uchun foydalaniladi. Paketning yashash vaqti tarmoqdagi deytagramma mavjud bo‗lish vaqtining yuqori chegarasini ko‗rsatadi. Ushbu ko‗rsatkich jo‗natuvchi tomonidan beriladi va tarmoqlararo deytagrammaning marshrut nuqtalari bo‗ylab harakatlanishiga ko‗ra kamayib boradi. Tarmoqlararo deytagramma vaqti qabul qilib oluvchiga yetib borguniga qadar nol bo‗lsa, u holda ushbu deytagramma yo‗q qilinadi. Sarlavhaning nazorat yig‗indisi undagi ma‘lumotlar himoyasini ta‘minlaydi. Agarda modul sarlavhada xatolikni aniqlasa, u holda ushbu tarmoqlararo deytagramma uni aniqlagan modul tomonidan yo‗q qilinadi. Qo‗shimcha imkoniyatlar ayrim qo‗shimcha xizmatlar bajarilishini ta‘minlaydi, masalan, ma‘lumotlarni himoyalash va maxsus marshrutlashtirish usullari. 42 2. IPv4 protokoli IPv4 protokoli o‗tgan asrning 70-yillarida ishlab chiqilgan. 232 ta adreslarini taqdim eta olish imkoniga ega bo‗lgan bu protokol bir qancha kamchiliklarga ega. Eng asosiysi, adreslar soni barcha ehtiyojlarni qondirish uchun kamlik qiladi. Bundan tashqari, xavfsizlik masalalari ushbu protokolda ko‗rib chiqilmagan. 2.1. IPv4 paketlar formati IPv4 paketlar formati 1-rasmda ko‗rsatilgan. Sarlavha maydonlarining funksional vazifasi quyidagilardan tashkil topgan: Versiya maydoni (Version) mazkur tarmoqlararo protokol versiyasini ko‗rsatadi. Hozirgi vaqtda protokolning 4-versiyasi bilan birgalikda (ya‘ni 0100 maydonida) protokolning 6-versiyasidan (ya‘ni 0110 maydonida) foydalanish boshlanadi. Sarlavha uzunligi maydoni (Header Length) tarmoqlararo diagramma sarlavhasining 32 razryadli so‗zlardagi uzunligini ko‗rsatadi. Eng kam (minimal) uzunlik — beshta so‗z, eng katta (maksimal) uzunlik — 32-razryadli so‗zlardan o‗n beshtasi. Servis turi maydoni (Type of Service) xizmat ko‗rsatishning talab etiladigan sifati parametrlarini ko‗rsatadi. Ustuvorlik esa, har bir deytagrammaga ustuvorlik kodini berish orqali paketlarni uzatilishida unga ustunliklar beradi. Bitlar: 12 — D (delay) — kechikish, 13 — T (throughput) — samaradorlik (o‗tkazish qobiliyati), 14 — R (reliability) — ishonchlilik, S (cost) — narxi. Paketning to’liq uzunligi maydoni (Total Length) deytagrammaning sarlavha va foydali ish yuki bilan birga, oktet(bayt)lardagi umumiy uzunligini belgilaydi. Paketning to‗liq uzunligi 65535 bayt (216-1 65 535)gacha yetishi mumkin. Umumiy identifikator maydoni (Identification) tarmoqlararo deytagrammalar fragmentlarini yig‗ish uchun mo‗ljallangan. Bayroq (Flag) maydoni deytagrammalarni fragmentatsiyalash imkoniyatini ta‘minlaydi hamda fragmentatsiyadan foydalanishda deytagrammaning so‗nggi fragmentini identifikatsiyalash imkonini beradi. «Flaglar» maydonining 0 biti zahirada bo‗lib, 1 esa paketlarni fragmentatsiyasini boshqarish uchun xizmat qiladi (0 — fragmentatsiyalash ruxsat etiladi; 1 — taqiqlanadi), 2 biti mazkur fragment so‗nggisi yoki so‗nggisi emasligini aniqlaydi (0- so‗nggi fragment; 1 — davomini kutmoq lozim). Download 373.43 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling