10 sinfda yangi mavzuni o’rganish darsi
Vakuum nima? - Vakuum – molekulalari deyarli to’qnashmaydigan gaz kesmasi darajasi (zarralar to’qnashishlari orasidagi masofa idishning o’lchamidan katta)
(p<
- Elektr toki bo’lmaydi, yani, ionlashgan molekulalar elektr o’tkazuvchanlikni ta’minlay olmaydi.
- Agar vakuumda zaryadlangan zarrachalar manbayidan foydalanilsa elektr toki bo’lishi mumkin.
- Zaryadlangan zarralar manbayiga termoelektron emissiya hodisasi orqali ta’sir o’tkazish mumkin.
- Termoelektro emissiya – suyuq yoki qattiq jismlar isitilganda elektronlarning urib chiqarilish hodisasi.
- Elektronlarning uchib chiqish sharti:
- Ек≥Аchiq Ек~f(Т), Аchiq ~f (moddaning xossalari)
- Qizdirilgan metall elektrod o’zidan uzluksiz elektron chqaradi, atrofida elektron bulutini hosil qiladi.
- Muvozanat holatida elektroddan ketayotgan elektronlar soni unga qaytib kelayotgan elektronlar soniga teng bo’ladi (yani, elektronini yo’qotgan elektrod musbat zaryadlanib qoladi).
- Metalning temperaturasi qancha katta bo’lsa, elektron bulutining zichligi ham shuncha katta bo’ladi.
Fotoelektron emissiya - Fotoelektron emissiya – qattiq yoki suyuq jism yoritilganda undan elektro uchib chiqishi
- Elektronning uchib chiqish sharti:
- Ек≥Аchiq Ек~f(Т), Аchiq ~f (mddaning xossalari)
- Yoritilgan metall elektrod o’zidan uzluksiz elektron chqaradi, atrofida elektron bulutini hosil qiladi.
- Metalning yoritilish energiyasi qancha katta bo’lsa, elektron bulutining zichligi ham shuncha katta bo’ladi.
- Katod ishqorli va
ishqorli-yeri metllaridan Vakuumli diod - Vakuumda elektr toki vakuumli lampalarda hosil bo’ladi.
- Elektron lampa – termoelektron hodisassi asosida qo’llaniladigan qurilma.
Do'stlaringiz bilan baham: |