Variant 1 Marketing fani nimani o'rganadi va o'rgatadi?

Marketing tadqiqotlari muammolari 
marketing faoliyatini boshqarish 
muammolarini hal qilish uchun zarur 
bo'lgan tegishli, aniq va xolis 
ma'lumotlarning rahbarlari va 
marketing mutaxassislarini taqdim 
etish talablari bilan belgilanadi. 
Marketing tadqiqotlari maqsadlari 
aniqlangan muammolardan kelib 
chiqadi, ushbu maqsadlarga erishish 
ushbu muammolarni hal qilish uchun 
zarur bo'lgan ma'lumotlarni olish 
imkonini beradi.
 
 
3.Chakana va ulgurji savdo? 
Chakana savdo aholiga to‘g‘ridan - to‘g‘ri tovar 
sotish va xizmat qilish bilan bog‘liq bo‘lgan 
tadbirkorlik faoliyatini o‘z ichiga oladi. Chakana 
savdo tovarlar assortimentining shakllanishida 
qatnashadi. 
Xaridorlarga 
tovarlar 
sifat 
ko‘rsatkichlari to‘g‘risida axborotlar beradi. 
Tovarlarni s
aqlash, qo‘shimcha ishlash, narxlarni 

---

o‘rnatish va boshqa vazifalarini bajaradi. Natijada 
tovarlarning oxirgi iste’molchilari bilan oldi - sotdi 
shartnomasini 
bajaradi. 
Chakana 
savdo 
mulkchilik shakli, usuli va xizmat ko‘rsatishlari 
bilan turlanadi. Chakana savdoning moddiy - 
texnika 
asosini 
do‘konlar, 
univermaglar, 
maxsuslashgan 
do‘konlar, 
supermarketlar, 
oshxonalar va ko‘pchilik mayda shahobchalar 
tashkil etadi. 
Chakana savdo firmalarining turlari 4 ta mezon 
bilan farq qiladi: 
1.do‘konning jihozlari 2. mijozga xizmat ko‘rsatish 
darajasi 3. tovar assortimenti 4. savdoda xizmat 
ko‘rsatish xarakteriga ko‘ra farqlanadi. 
Ulgurji savdo umumlashgan vositachi hisoblanadi 
va ko‘pchilik vazifalarni bajaradi. Ulgurji 
savdodan sanoat korxonalari, tijorat firmalari va 
davlat muassasalari ulgurjisiga tovar sotib 
olishlari mumkin. Ulgurji savdo ahamiyati 
quyidagichadir: 
chakana savdoga ishlab chiqarish firmalarning tor 
assortimentini kengaytirib taklif etadi; 
• katta hajmda tovar sotib olib, muomala 
xarajatlarini kamaytiradi; 
• yuqori malakali tovarshunos va marketologlar 
bilan tovarlar bozorini chuqur o‘rganadi;
• tovarlarni saqlaydi va kerakli tovar zahiralarini 
shakllantiradi;
• ishlab chiqaruvchilar va chakana savdo 
o‘rtasida mustahkam aloqa bog‘laydi, ularga 
moliyaviy yordamlashadi va boshqalar. 
Ulgurjisiga faoliyat ko‘rsatish tovar ishlab 
chiqaruvchilar, tijoratchi firmalar, agent va 
brokerlar orqali amalga oshirilishi mumkin. Ishlab 
chiqaruvchi korxonalar ulgurji savdo faoliyatini 
maxsus bo‘lim yoki firmalar tashkil etish orqali 
amalga 
oshiriladi. 
Ulgurji 
savdo 
bilan 
shug‘ullanuvchi maxsus tijorat firmalari - ulgurji 
savdo bazalari, omborlari va tovar birjalari 
shaklida, xususiy, aksiyadorlik, qo‘shma va davlat 
mulkiga asoslangan bo‘lishi mumkin. Ulgurji 
sav
do bazasi mustaqil faoliyat ko‘rsatuvchi, 
maxsus ombor xo‘jaligiga va malakali xodimlarga 
ega bo‘lgan firma mavqeida ishlaydi. U tovar 
assortimentlarini 
qabul 
qilish, 
saqlash 
va 
iste’molchilarga etkazib berish jarayonini tashkil 
etadi. Ulgurji savdoni tashkil etishda tovarlar 
bazalari orqali yoki ularning topshirig‘i bilan ishlab 
chiqarishdan to‘g‘ridan - to‘g‘ri iste’molchi firmaga 
(tranzit usuli) etkazib berilishi mumkin. Ammo 
ulgurji savdo bazalarining tovar harakatini va 
sotilishini tashkil qilishdagi ahamiyati beqiyosdir. 
Ularning faoliyat ko‘rsatishlari uchun ob’ektiv 
zaruriyatlari mavjud. Sanoat ishlab chiqarishning 
rivojlanish qonuniyati maxsuslashtirilishi tufayli 
tovarlar ko‘p korxonalarda tor assortimentli 
bo‘ladi.