Variant-26 Assalomu aleykum ustoz qo’lda yozilgan variantni ham tashladil Lekin word variantni ham ko’rib chiqishingizni so’rayman Iltimos bunda kengroq yoritilgan
Download 24.5 Kb.
|
Iqtisodiy tahlil 2 oraliq
|
Diyorjon Keldiyorov BIA-84i Variant-26 Assalomu aleykum ustoz qo’lda yozilgan variantni ham tashladil Lekin word variantni ham ko’rib chiqishingizni so’rayman Iltimos bunda kengroq yoritilgan 1. Mahsulot ishlab chiqarish kritik hajmi tahlili. 2. Mahsulot ishlab chiqarish tannarxining tahlili. 3. Mahsulot ishlab chiqarish maromiyligining tahlil qiling va xulosa yozing.
Javoblar
1. Mahsulot ishlab chiqarishning kritik hajmi darajasi deganda korxonanining foyda ham, zarar ham ko’rmasdan faoliyat yuritishi uchun ishlab chiqarishi kerak bo’lgan mahsulot ( ish, xizmat ) lar hajmini belgilash hisoblanadi. Kritik hajm darajasida mahsulot ( ish, xizmat ) larni sotishda olingan tushum faqat shu mahsulot ( ish, xizmat ) larga ketgan o’zgaruvchan va doimiy o’zgarmas xarajatlarni qoplashga yetishi kuzatiladi.Kritik hajm darajasini aniqlashda quyidagi hollarda murojaat qilinadi: Korxona yangi tashkil etilganda; Ishlab chiqarish va marketing tadqiqotlari tahlilida; Yangi mahsulot turini ishlab chiqarish yoki eski mahsulot turini ishlab chiqarishni to’xtatish masalasi ko’rilayotganda; Ishlab chiqarishni modernizatsiyalashda; Mahsulotni tarkibiy o’zgarishlarini amalga oshirishda; Kritik hajm darjasini tahlil etishning maqsadi-foyda olish imkoniyatini belgilashdan iborat. Agar korxonaning foydaga ishlash imkoniyatini belgilashdan iborat. Agar korxonaning foydaga ishlash imkoniyatini aniq baholasak, ijobiy pul oqimlariga ega bo’lish imkoniyatlari ham bilinadi. Kritik hajm darajasi quyidagicha topiladi: kritik hajm darajasi= (jami o’zgarmas xarajatlar)/(1-(birlikka o’zgaruvchan xarajat/birlik bahosi)) Kritik hajm darjasining qiymat ifodasini uning birlik bahosiga bo’lish asosida kritik hajm darajasida mahsulot miqdorini aniqlash mumkin: Kritik hajm darajasidagi mahsulot hajmiga ta’sir etuvchi birliklar qatoriga quyidagilarni kiritish mumkin. Kritik hajm darajasidagi mahsulot hajmiga ta’sir etuvchi birliklar qatoriga quyidagilarni kiritish mumkin. -mahsulot birligi bahosining o’zgarishi -o’zgaruvchan xarajatlarning o’zgarishi -doimiy xarajatlarni o’zgarishi 2. Mahsulot tannarxi – ishlab chiqarish iqtisodiy samaradorligining eng muhim ko‘rsatkichidir. Unda xo‘jalik faoliyatining barcha jihatlari, barcha ishlab chiqarish resuruslaridan foydalanish natijalari aks ettiriladi. Mahsulot va xizmatlar tannarxi darajasiga foyda miqdori va rentabellik darajasi, korxonaning moliyaviy holati va to‘lov qobiliyati bog‘liq bo‘ladi. Tannarxni pasaytirish muammolari ayniqsa hozirgi bosqichda alohida dolzarb ahamiyat kasb etmoqda. Uni kamaytirish zaxiralarini izlash ko‘plab korxonalarga o‘z raqobatdoshligini oshirish, bankrotlikdan qochish va bozor iqtisodiyoti sharoitida yashab qolishga ko‘maklashadi. Tannarx ishlab chiqarish yoki mahsulotlar (ish, xizmatlar) – tabiiy resurslar, xomashyo, materiallar, yoqilg‘i, energiya, asosiy vositalar, mehnat resurslari, shuningdek, ishlab chiqarish bilan bog‘liq boshqa sarflarni qayta ishlash jarayonida foydalaniladigan qiymat bahosini o‘zida aks ettiradi. Avvallari mahsulot tannarxini pasaytirish tovarlar va xalq iste’moli mollarining chakana narxini pasaytirish uchun obyektiv baza sifatida foydalanilgan. Haqiqatan, ushbu ko‘rsatkichning pasayishi bozor munosabatlari sharoitida ham oziq-ovqat mahsulotlari va xalq iste’moli tovarlari narxini pasaytirish, real mehnat haqi, aholining turmush darajasini oshirishning obyektiv sharti hisoblanadi. Bunday sharoitda korxonalar o‘rtasida o‘z mahsulotlarini sotish bozorlari uchun raqobat kurashi shakllanadi, kuchayadi va bu kurashda narxi siyosati keng qo‘llaniladi. Bunda korxonalar ishlab chiqarilayotgan va sotilayotgan tovarlar va mahsulotlar narxini turli yo‘llar bilan pasaytiradi, buning natijasida esa raqobat kurashida g‘olib chiqishga erishadi. 3.
Reja bajarilishi 100/Jami*2,1-chorak 100/100000*25000=25 100/Jami*2,2chorak 100/100000*25000=25 100/Jami*2,3-chorak 100/100000*25000=25 100/Jami*2,4-chorak 100/100000*25000=25 Maromiylik hisobiga reja bajarilishi % da 100/Jami*3,1-chorak 100/105000*15000=14.28 100/Jami*3,2chorak 100/105000*20000=19,04 100/Jami*3,3-chorak 100/105000*30000=28,57 100/Jami*3,4-chorak 100/105000*40000=38,09 Xulosa Maromiylik koeffitsiyenti = 105000/100000= 1,05 Korxona tomonidan 10 kunlik uchun mahsulot ishlab chiqarish rejasi ortig‘i bilan bajarilgan. Biroq u 10 kunlik mobaynida bir maromda ishlamagan, buni choraklar bo‘yicha mahsulot ishlab chiqarish ma’lumotlari ham tasdiqlaydi. Masalan, I chorakda kunlik ishlab chiqarishning 14,28% i (rejada 25%) ishlab chiqarilgan,II chorakda ishlab chiqarish rejadagidek bajarilmagan ya’ni 19,04% (rejada 25%) bajarilgan, uchinchi chorakda ishlab chiqarish sur’ati oshirilib, mahsulot ishlab chiqarish 28,57 % ni tashkil qilgan, reja bo‘yicha esa 25% bajarilishi lozim edi. IV chorakda esa Ishlab chiqarish hajmi qolgan choraklarga nisbatan eng kop 38,09% (rejada 25%) Variatsiya koeffitsiyenti (Kv) sutka (dekada, oy, chorak) uchun reja topshirig‘idan o‘rtacha kvadratik og‘ishning o‘rtacha sutkalik (o‘rtacha dekadalik, o‘rtacha oylik, o‘rtacha choraklik) rejaviy mahsulot ishlab chiqarishga nisbati sifatida aniqlanadi: Kv= Xh=100/4=25 Download 24.5 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||