Variant aprel 2021 yil

1 variant
9 aprel 2021 yil


1.O’simlik va hayvon hujayrasi uchun umumiy hususiyat berilmagan javobni aniqlang.
A) ko’payish, moddalar almashinuvi
B) irsiyat va o’zgaruvchanlik
C) qo’zg’aluvchanlik
D) o’zgaruvchanlik va qisqaruvchanlik


2.Qaysi hususiyatni barcha hayvonlar uchun taaluqli deb bo’lmaydi ?
A) hayvonlar hujayrasida xlorofil pigmentini bo’lmaslik hususiyatini (fotosintez)
B) hayvon hujayrasini o’simlik hujayrasi kabi sellyuloza qobiq va vakuolaga ega emaslik hususiyatini
C) hujayralarida hazm vakuololarini bo’lishini
D) geterotrof oziqlanish


3.Qo’ziqorin zamburug’ining yetilgan mevatanasini qayerida sporalar hosil bo’ladi ?
A) qalpoqchaning ostki tomonidagi burmalarda (katakchalarda)
B) halqasimon shoxlangan bandlar ichida (burmalarda)
C) qalpoqchaning ustki tomonida (katakchalarda)
D) cho’qqaygan qalpoqcha ostki va ustki tomonidagi burmalarda (katakchalarda)


4.Moddalarning davriy aylanishida o’simliklar olami ishtirok etuvchi biologik doira to’g’ri ko’rsatilgan javobni toping.
A) atmosfera-tuproq-tirik organizm
B) tuproq tirik organizm
C) atmosfera-tirik organizm-tuproq
D) tuproq-o’simlik-hayvon-yirtqich hayvon-tuproq


5.Tirik tabiatning yuksak tuzulgan (1), yuqori darajada tuzulgan (2) darajalaridan oldingi tuzulmalarni aniqlang.
A) 1-biogeotsenoz; 2-biogeotsenoz
B) 1-hujayra; 2-biosfera
C) 1-molekula; 2-ekotizim
D) 1-ekotizim; 2-to’qima


6. Shimpanzening maxsus pardali hujayrasida nechta autasoma xromosomasi bo’ladi ?
A)23 ta B)46 ta C)48 ta D)24 ta


7.Ipsimon mitoxondriya tarkibida uchiraydigan monosaxaridni aniqlang.
A) mitoxomdriyalarda monosaxarid bo’lmaydi
B) glyukoza C) dezoksiriboza D) riboza


8. Profazaning qaysi vaqtida yadrocha yo'qolib ketadi?
a) sentriolalar bir-biridan itarila boshlagan vaqtda
b) sentriolalar bo'linish dukini hosil qilganda
c) bo'linish dukining shakilanishi tugaganda
d) xromasomalar mikroskopida aniq ko'rinadigan bo'lganda


9. Foydali belgilar kombinatsiyasini yaratish uchun chorvachilikda qanday tadbir o’tkaziladi ?
A) o’zaro yaqin turlar chatishtiriladi
B) yalpi tanlash o’tkaziladi
C) yakka tanlash o’tkaziladi
D) begona zotlar chatishtiriladi


10. Kariotipdagi xromasomalarni sonini ortishi bilan…
A) mutatsiya jarayonida hayotchanlikni pasayish xavfi kamayadi
B) genetik barqarorlik kamayadi
C) genetik barqarorlik o’zgarmaydi
D) hayotchanlikni pasayish xavfi ko’payadi


11. Madaniy o’simliklarning 11 % i taqalgan markaz o’simligini aniqlang.
A) kofe B) karam C) soya D) suli


12.Nima uchun bitta tuxum hujayradan rivojlangan egizaklar bir jinsli va bir-biriga nihoyatda o’xshash bo’ladi ?
A) bitta ota-onaning bollari bo’lganligiga
B) ikkita spermatozoid urug’lantirgan tuhum hujayradan rivojlanganliklariga
C) har hil tuhum hujayradan rivojlanganliklariga
D) bir hildagi genotipga ega


13. Odamlarda uchraydigan juda ko’p patologik holatlar nima bilan bog’liq ?
A) moddalar almashinuvini o’zgarishi bilan
B) gen kasalliklari bilan
C) xromasoma kasalliklari bilan
D) tashqi muhit ta’sirida


14.Xromasomalar soni yoki tuzulishining ko’rinarli o’zgarishlari bilan ifodalanadigan o’zgarishlar qaysi usul yordamida aniqlangan ?
A) sitokimyoviy B) geneologik
C) biokimyoviy D) sitogenetik


15. Qanday organizmlarning xromosomalari bir necha yuz barobarga ko’payishi mumkin ?
A) spirtli ichimlik ozuqasiga qo’shilgan quyonlarda
B) sodda hayvonlarda
C) yuksak hayvonlarda
D) meyoz usulda ko’payuvchi organizmlarda


16. Daun sindromi(a), albinizm (b), fenilketonuriya (c), Shershevskiy-terner (d)ga uchragan qiz bollarning kariotipidagi autosomalar sonini juftlab ko'rsating?
1.44 2.45 3.46. 4.47
A) a-4; b-l; c-l; d-4
B) a-4; b-l; c-2; d-4
C) a-2; b-l; c-l; d-l
D) a-2; b-l; c-l; d-4

17.K.Ber qonuniga ko’ra dastlab qaysi sistematik birlik uchun hos belgilar namoyon bo’ladi sinfdan so’ng.
A) oila B) tip C) tur D) individ


18. Sitokinez jarayonida hujayra o’rtasida plazmatik membrana paydo bo’luvchi organizmlarni aniqlang.
A) kit, quyon B) otquloq, chinor
C) bit, qarag’ay D) o’lat, gerpes


19.Ildizpoyasidan ko’payuvchi o’simliklarni aniqlang.
A) iloq, elodeya
B) gulsafsar, binafsha
C) begoniya, qoraqat
D) g’umay, begoniya


20. Lansetnikda qaysi bosqich 3000 ta hujayra hosil bo’lishi bilan tugaydi ?
A) gastrulyatsiya
B) birlamchi orgonagenez
C) biokimyoviy ixtisoslashish
D) maydalanish


21. Yo'naltiruvchi tanacha jinsiy hujayralar rivojlanishining qaysi zonasida hosil bo'ladi?
A) tuxum hujayraning o'sish zonasida
B) tuxum hujayraning shakllanish zonasida
C) urug' hujayraning yetilish zonasida
D) tuxum hujayraning yetilish zonasida


22. Turlar tarkibi bo’yicha xilma-xil organizmlarni yashash sharoiti bilan bog’liq holda birlashtiradigan tiriklikning tuzulish darajasini aniqlang ?
A) populyatsiya B) ekotop
C) ekotizim D) biosfera


23. Sintez (1) va parchalanish (2) reaksiyalarida qanday jarayonlar kuzatiladi?
a) energiya sarflanishi b) energiya ajraladi c) oddiy moddalardan murakkab moddalar hosil bo'ladi d) murakkab moddalardan oddiy moddalar hosil bo'ladi
A) l-b,d, 2-a,c B) l-a,c, 2-b,d
C) l-a,d, 2-b,c D) l b,c 2-a,d


24.Odamda maydalanish bosqichida 128 ta blostomerlar hosil bo’lgan bo’lsa, endigi bo’linish qaysi tekislik bo’yicha chechishini (1), har qaysi blostamerlardagi autasomalar sonini (2) aniqlang.
A) 1-meridiyan; 2-46 ta
B) 1-ekvotrial; 2-44 ta
C) 1-meridiyan; 2-22 juft
D) 1-ekvotrial; 2-23 juft


25. Kuchsiz kislota va ishqorlarning anionlari vodarod ionlari hamda gidroksil ionlari bilan bog'lanishi natijasida nimani kuzatish mumkin?
A) hujayraning ichki pH qiymatini pasayishi
B) hujayraning ichki pH qiymatini, ortishi
C) hujayraning pH qiymati deyarli o'zgarmaydi.
D) hujayraning pH qiymati bunga bog'liq emas


26.Quydagi javoblarning qaysi birida biokimyoviy jarayonlar kuzatilmaydi ?
A) G₁ B) Zigota
C) Ovagenezni II-bosqichida
D) Gasturulyatsiya


27.To’lqinsimon sochli yigit genotipini toping.
A) AaXY B) AAXY C) AaXX D) aaXY


28. 5 kunda odam o'rtacha qancha (gr) kislorod (a) va tuz (b) o'zlashtiradi?
A) a-500, b-4300 B) a-4800, b-500
C) a-4300, b-500 D) a-430,b-50


29. Duragalarda retsessiv allellarni o’zgarmaslik qonunini kim kashf etgan ?
A) T. Morgan C) G. de Friz
B) G. Mendel D) Nilson Ele


30. Noto’g’ri fikirni aniqlang ?
A) Xo’roz bo’ynida pat bo’lmasligi oqibatida u yashovchanligini yo’qotadi
B) Noto’g’ri shakilga ega yadrolar uchraydi
C) Qon oqsilida temir bo’ladi
D) 1 tup salomalaykum 1m² joyda 1800 tagacha tugnak xosil qiladi


31.Mitozning qaysi fazasidan keyin sitokinez kuzatiladi ?
A) profaza B) metofaza
C) telefaza D) anafaza


32. Jinsiy X xromasoma orqali irsiylanadigan belgini aniqlang.
A) gemofiliya B) daltonizm
C) ko’zning rangi D) A va B


33. Ko`p hujayrali organizmlar organlaridagi ko`p sonli hujayralarining funksiyasining doimiyligini nima ta`minlaydi ?
A) mitoz B) moddalar almashinuvi
C) meyoz C) gametalar sofligi


34. Energiya almashinuvining ikkinchi bosqichida mushaklarda glukozaning parchalanish reaksiyalarida nimalar ishtirok etmaydi?
1.kislorod; 2.fosfat kislota; 3.ADF; 4.ATF;
5.suv; 6. karbonat angidrid
A) 1,4,6 B) 2,3 C) 2,3,4 D) 1,2


35. Qaysi biri organizmda mexanik ish emas ?
A) hujayra bo`linishi
B) asab impulslarini o`tkazilishi
C) muskullarning qisqarishi
D) barchasi mexanik ish


36. Yongoqsimon (1), gulsimon (2) tojli tovuqlar genotipini aniqlang.
A) 1-AaBB; 2-AABB B) 1-AaBb; 2-Aabb
C) 1-aaBb; 2-AaBb D) 1-AABB; 2-AaBb