Vazi rli gi buxoro muhandi sli k- texnologi ya I nsti tuti " menej ment" kafedrasi

 
3. 1. 2. Yaponi yada bos hqaruv ti zi mini shakll ani shi. 
 
Bugungi kunda XXI asr t al abi ga j avob bera ol adi gan boshqar uv modeli 
haqi da gapirish mumki n mi ? Bu savol ga qat`i y j avob berish mu mki n, ko` pgi na 
ma dani yatl ar ni ng birgali kdagi tajri basi bunga i mkon beradi.
Yaponi yadagi boshqar uv madani yati - bu Evr opa menej erli gi ni ng kl assi k 
kont sept si yasi va yapon an` anavi yli gi ni ng qorish masi. YAponl ar ha mma ma`l u m 
kont sept si yal ar ni o`r gani b chi qi shdi va o`zlari ni ki ni yaratishdi. 
Ya poni yada za monavi y boshqar uv ti zi mi yaratil gan va shunga mos boshqar uv 
ma dani yati shakll anmoqda. Unda j ahon madani ya-ti ni ng kelaj ak t endent si yal ari 
ko`riladi. Bu tizi mni ng g’aro- yi bli gi shundaki, boshqar uv uzoq maqsadl arga 
yo` naltiril gan. Har bir fir ma vaqti nchali k muvof aqqi yatl ar bil an qoni q mas dan, 
isti qbol ni ko` zl aydi, bozorl ar da yaxshi o`r nashi b ol adi. «Bugungi kunni unut, 
ertangisi ni o`yl a» bu strategi ya g’arb mentaliteti «kun bor - ovqat bor »ga qara ma 
qarshi. Bunday strat egi yada egil uvchanli k, t ez mosl ashi sh, harakat chanli k va naj ot 
bozori dagi o`ri n uchun kurashi shda qayt a qurishl ar ga keng yo`l ochil adi. 
Ya pon boshqar uv modeli va boshqar uv madani yati ni ng asosi y ji hatl ari 
quyi dagil ar:
 Uzoq muddatli strategi ya; 
 Innovatsi on boshqar uv madani yati ni ng shakllanishi da doi miyli k; 
 Jahon texni ka madaniyati ni ng eng so`nggi na munal ari ni tez o`zlashtirish; 
 Inson o mili ri vojlanishi va za monavi yl ashuvi va boshqaruv personali bilan 
ishl ashni isti qbolli resursl ar sifati da qarash; 
 Ma dani yat me` yorl arini saql ash, qo`llab quvvatlash va ko`paytirish.
Ijti moi y menej ment ma dani yati ni ng shakllani shi uchun i qtisodi y va ozgi na 
huquqi y bili mlar et arli deb hi sobl anadi. 1930- yillar da g’ ar b dunyosi ni egall ab 
ol gan «buyuk depressi ya» yoki tizi mli inqiroz davri da menej ment ni ng bunday 

---

23 
t ushunilishi bat a mom o`t ab bo`li ngan. O` shanda AQSH prezi denti Ruzvel’t Oq 
Uyda sht atlar gubernat orlari ga mur oj ati da shunday degan: «Bi zni ng milli y 
boyli kl ari mizni ng saql ab qoli nishi milli y me hnat unu mdorli gi masal asi ga ni sbat an 
bir qi s mi ni t ashkil etadi xol os. Milli y mehnat unu mdorli gi » tushunchasi ni mani 
angl at gan? Avval a mbor «i nson resursi »ni, i nson faoli yati sifati da boshqar uvga 
bo`l gan e`ti borni shakllantirishni angl at adi».