Vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti samarqand filiali raqamli iqtisodiyot va axborot texnologiyalari kafedrasi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM
VAZIRLIGI TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI
SAMARQAND FILIALI

RAQAMLI IQTISODIYOT VA AXBOROT TEXNOLOGIYALARI KAFEDRASI
“Dasturlash tehnalogiyasi” fanidan
3-laboratoriya ishi
3-LABORTORIYA ISH: AMALIY DASTURLAR PAKETLARI TUSHUNCHASI. OFIS PAKETLARI.

Bajardi: Murodullayev B

Tekshirdi:Allayorov J
SAMARQAND 2023


MAVZU: AMALIY DASTURLAR PAKETLARI (2 soat)


3-LABORTORIYA ISH: AMALIY DASTURLAR PAKETLARI TUSHUNCHASI. OFIS PAKETLARI.


Ishning maqsadi: MS Access dasturida ma’lumotlar bazasini shakillantirish


Qo’llaniladigan jihozlar: Kompyuterlar, proyektor, tarqatma materiallar


Nazariy ma’lumot:

Bugungi kunda ma’lumotlar bazasiga bo’lgan talab va extiyoj kun sayin ortib bormoqda. Shu sababdan ko’plab korxona va tashkilotlarda MB bilan ishlovchi kadirlarga bo’lgan talab ortib bormoqda. Bizga ma’lumki har qanday tashkilot va korxonalar, u xususiy yoki davlat tasarrufida bo’lishidan qatiy nazar o’zining MB ga ega bo’lishi shart.

Ma’lumotlar bazasi bilan ishlashni quyida shaxar polikilinikasining ma’lumotlar bazasini yaratish misolida ko’rib o’tamiz. Buning uchun shaxar polikilinikasi tarkibini o’rganib chiqamiz.
Masalan: polikilinikada quyidagi bo’limlarni olsak, kardiologiya, nevralogiya, okulist, stomatalogiya, travmatalogiya, xirurgiya.
Endi esa ushbu polikilinika tarkibiga kiruvchi yuqoridagi bo’limlarning bazasini yaratishni qadamma qadam bajarishni ko’rib o’tamiz.

Amaliy qism:

Buning uchun MS Access dasturini ishga tushiramiz va create menyusidan piktogrammasini tanlaymiz va quyidagicha oyna xosil bo’ladi:

Shundan so’ng uni saqlab olamiz, ya’ni piktogrammasini tanlaymiz va quyidagicha oyna xosil bo’ladi

Ko’rinib turganidek ushbu oynada ma’lumotlarning tipi keltirilgan. Ushbu tiplardan keraklisini tanlash orqali ma’lumotlarni kiritish mumkin.

So’ngra ushbu jadvalni to’ldirib chiqamiz

Qolgan bo’limlarni yaratish va ularning tarkibi ham

shunday xosil qilinadi.

Ko’rinib turinganidek ushbu forma oynasida yuqorida yaratgan jadvallarimizga kiritilgan ma’lumotlar ko’rinib turibdi. Ushbu forma orqali bemorlar haqidagi ma’lumotlarni olish, qo’shish, o’zgartirish, izlash, tahrirlash va boshqa amallarni bajarish uchun kerakli tugmalarni joylashtirib formani mukammal shakilga keltiramiz.

Dastavval formaga fon qo’yishni ko’rib o’tamiz. Aytaylik forma foni uchun birorta rasim qo’yish kerak bo’lsin. Buning uchun jadvalning formaning yuqori qismida joylashgan forma nomi ustiga sichqoncha o’ng tugmasini bosib kontekst menyusini chaqirib olamiz:

Ushbu kontekst menyudan yuqorida ko’rsatilganidek конструктор bandini tanlaymiz va quyidagi oyna xosil bo’ladi:

K iyingi qadamda yaratilgan bazamizga hisobot yaratishimiz mumkin. Buning uchun yuqorida yaratilgan jadvallarimizdan birini tanlab создание menyusidan piktogrammasini tanlaymiz va quyidagi hisobot oynasi xosil bo’ladi.

Yuqorida yaratilgan barcha jadvallarni xuddi shu tarzda hisobotlarini yaratishimiz mumkin. Ushbu hisobotlarni ham yuqorida formaga qo’yilgan tugmalarni ham joylashtirish mumkin. Ushbu hisobatlarni qog’zga chop etib ko’rish ham mumkin.

Laboratoriya topshiriqlari:

1. 
   Kutubxona ma’lumotlar bazasini yaratish (Jadval, forma, hisobot)
   
2. 
   Universitet ma’lumotlar bazasini yaratish (Jadval, forma, hisobot)
   
3. 
   Kasalxona ma’lumotlar bazasini yaratish (Jadval, forma, hisobot)
   
4. 
   Supermarket ma’lumotlar bazasini yaratish (Jadval, forma, hisobot)
   
5. 
   Sport do’koni ma’lumotlar bazasini yaratish (Jadval, forma, hisobot)
   
6. 
   Avtomobil do’koni ma’lumotlar bazasini yaratish (Jadval, forma, hisobot)
   
7. 
   Talabalar ma’lumotlar bazasini yaratish (Jadval, forma, hisobot)