Vi bob. Suyuqljklarninc

Der rsi Roeffitsiyentini aniqlash uchun formulalar va ularning

qo‘IIanish sohalari
Darsi koeffitsiyenti Z ning Reynolds Re sonining ortishiga qarab qanday o‘zgarib borishini yuqorida, Nikuradze va Murin grafiklari asosida ko‘rib chiqdik. Ko‘rib o‘ti1gan sohalarda L ning o‘zgarish qonunini emperik formulalar bilan ifodalashga juda ko‘p mualliflaming ishlari bag‘ish1angan. Misol uchun silliq quvurlar sohasida Blazius (6.23), P.K.Konakov (6.24) va L. Prandtl (6.25) formulalari keltirilgan va ulaming qo‘llanish sohalari haqida to‘xtalib o‘tgan edik. 1938 yili Kolburk o‘zining va boshqa mualliflaming ta_i ribalari asosida texnik quvuriami hisoblash uchun turbulent tartibning barcha zonalariga umumiy bo‘lgan formulani taklif qiladi.

(6.29)

Bu formulani g‘adir-budir quvurlarning kvadratik qarshilik sohasi uchun soddalashtirsak, g‘adir-budir quvurlar uchun Prandtl formulasi ko‘rinishiga keladi:

^0,25 (6.30)

" 3,7

Kvadratik qarshilik sohasi uchun eng ko‘p tarqalgan formulalardan biri Nikuradze formulasi hisoblanadi:

J = '

(1,74 21gc)'

(6.31)

Turbulent tartibning barcha sohalarida o‘z ichiga oluvchi va hisoblash ishlarida (6.29) ga ko‘ra qulayroq formulani A.D. Altshul tajribalariga asoslanib, k ning keng sohasi uchun o‘rinli formula taklif qildi.

(6.32)
Bu formula nazariy asosga ham ega va A.D. Altshul tajribalariga asosan xususiy Yollarda sodda ko‘rinishlarga keladi:

1. 
   Re < — bo‘lganda, silliq quvur bo‘ladi va (6.32) Blazius formulasiga aylanadi:
   

3 = 0,1

°"' 0,3J64

2. 
   < bo‘lganda, k ga Re ham, e ham ta’sir ko‘rsatadi va kvadratgacha qarshilik sohasiga to'g‘ri keladi. Bu holda (6.32) soddalashmaydi.
   
3. 
   Re >5 bo‘lganda, esa kvadratik qarshilik sohasi bo‘lib, (6.52) Shifrson
   

formulasi deb ataluvchi quyidagi formulaga aylanadi:

ż = o,11%r. (6.33)

Bu formula bo‘yicha hisoblangan L ning qiymatlari uning Nikuradze formulasi bo‘yicha hisoblangan qiymatlariga yaqin keladi.

6.8-rasm. 3 ning (6.34) formula bo’yicha hisoblangan grafìgi.
Prof. Q.Sh. Latipov tomonidan olingan quyidagi formula Nikuradze grafigini to‘liq ifodalaydi (I.60-rasm).

Re R(x)

bu yerda /„f, - mavhum argumentli Bessel fiinktsiyalari
:r' = 0,0025 ^{1 + b Re}

1+ o Re

(6.34)

a = 10“’, b =
í Re

. a..

l0"‘,w = 0,43
" Re „

a, = 350G, n —— 3
’"

10.