Web-texnologiyaning (Internet-texnologiya) Web-dizayn qismini o’rganishni


Protokol://internet_adres /yo’l /fayl_nomi.kengaytma


Download 1.03 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/9
Sana28.01.2023
Hajmi1.03 Mb.
#1135524
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
Web sayt yaratish dasturiy ta’minotlari

Protokol://internet_adres /yo’l /fayl_nomi.kengaytma yoki
Protokol://internet_adres
URL ga misol:http://www.microsoft.com/windows/index.html
Bu erda:http://-protokol; 
www.microsoft.com – internet_adres (Microsoft kompaniyasining Web-
serverining nomi) 
/windows/ - yo’l 
Index - fayl_nomi 
Html - kengaytma
URL da qo’llaniladigan protokollar ro’yxati:
Protokol nomi 
Protokol nimaga dostup berishi mumkinligi 
http:// 
HTTP (veb) serverlariga 
https:// 
Shifrlangan ba’zi bir HTTP (Web) serverlarga 
file:// 
Foydalanuvchi 
qattiq diskidagi fayllarga 
ftp:// 
FTP server fayllariga 
gopher:// 
Gopher menyu va fayllariga 
news:// 
Usenet yangiliklar serverlari gruppasiga 
news: 
Aniq Usenet yangiliklar gruppasiga 
mailto: 
Aniq elektron pochta adresiga 


(4-rasm).
Bu dasturni ishga tushirish natijasida quyidagi oyna ochiladi(5-rasm):
(5-rasm)
Gipermatn yoki gipermurojaat biror bir tasvirga ham qo’yilishi mumkinki uning
ustiga bosilganda ham yuqorida aytilgan holatlar ro’y berishi mumkin.
Har bir Web-saxifa o’zida bir nechta gipermatn yoki gipermurojaatlarni mujassam
etishi mumkin.
Gipermurojaatlar Web-saytlar bo’ylab xarakatning asosi xisoblanadi. Murojaatni
tanlaganda foydalanuvchi brauzer oynasiga yuklanuvchi yoki yordamchi
programmani ishga tushuruvchi URL bilan bog’langan adresga «tushib» qoladi.
Ba’zan gipermurojaat natijasi e-mail yoki FTP serverga yo’llanma beruvchi yangi
Web-saxifani ochilishiga olib keladi.Foydalanuvchi murojaatni tanlab olishi uchun
Web-dizayner uni yaratishi kerak.
Gipermurojaat yaratish uchun (anchor, yakor) elementidan foydalaniladi. U o’zida
yo’llanma beruvchi URL adresni ko’rsatuvchi href atributi bilan to’ldiriladi. Shuning
uchun gipermurojaatni yaratish uchun URL adresni aniqlab olish kerak.
Gipermurojaat yaratish uchun (anchor, yakor) elementidan foydalaniladi. U o’zida
yo’llanma beruvchi URL adresni ko’rsatuvchi href atributi bilan to’ldiriladi. Shuning
uchun gipermurojaatni yaratish uchun URL adresni aniqlab olish kerak.


telnet: 
Telnet udalen serveriga 
XML (eXtensible Markup Language).
XML tili ham HTML tiliga o’xshash til xisoblanadi. HTML dan farqli tomoni shundaki,
XML da dasturchi o’zining shaxsiy teglarini yaratadi va ular orasiga ma’lumotlar
joylashtiradi. XML-teglar harflar katta kichikligini farqlaydi. HTML teglari hujjatni
ekranda ko’rinishini ifodalaydi. XML teglari hujjatdagi ma’lumotlarni tavsiflash
uchun ishlatiladi. Undan tashqari XML yordamida yangi teglarni yaratish mumkin.
XMLda ma’lumotlar tuzilmaviy holda saqlanadi. XML asosan ma’lumotlar
almashinuvida ko’p ishlatiladi, chunki XML platformadan mustaqil bo’lib, HTTP
orqali ishlashi juda qulay.
Quyida XMLda tuzilgan dastur bilan tanishamiz(7-rasm): 
(7-rasm)
Bu dastur bloknotga yoziladi va .XML ko’rinishida saqlanadi. Bu dasturni ishga
tushirish natijasida quyidagi oynaga ega bo’lamiz(8-rasm):


(8-rasm).
Buni quyidagicha qisqartiriladi(9-rasm):
(9-rasm) 
XHTML
XHTML tili HTML va XML tillarining birlashmasini tashkil etadi. XHTML tilida
yozilgan hujjatning tashqi ko’rinishi platformaga bog’liq (Windows, Mac yoki Unix)
ravishda o’zgarib ketmaydi. Shunga qaramay XHTML tarkibida HTML
diskriptorlardan foydalaniladi.
Bugungi kunda mobil aloqa vositalaridan foydalanuvchilar uchun yangi til ishlab
chiqilgan bo’lib, u WML (Wireless Markup Language) 
deb ataladi
; CDF (Channel
Definition Format) - Microsoft ishlab chiqqan brauzerlarda push-kanal hosil qilishda
qo’llaniladi. 



Download 1.03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling