Xalqaro nordik universiteti 1-mmt-22 guruh talabasi

XALQARO NORDIK UNIVERSITETI


1-MMT-22 guruh talabasi
F.I.O. Egamova Guloy Egamberganonaning
Tasviriy faoliyatga o`rgatish fanidan
Maktabgacha talim muassasasida predmentli rasm mazmunli rasm dekarativ rasm mavzusida
bajarilgan 1-topshirig‘i


TOSHKENT- 2023
Maktabgacha talim muassasasida predmentli rasm mazmunli rasm dekarativ rasm
Kirish qism:
Maktabgacha ta'linm muassasasida rasm chizishga o'rgatish Rasm chizish bolalani tasviriy faoliyatga orgatishda asosiy o'rin egallaydi va uchta turni o'z ichiga oladi:
Alohida predmetlarni chizish.
Mazmunli rasm chizish.
Dekorativ rasm chizish.
Predmentli rasm chizish
Tasviriy faoliyatga o'rgatishning asosiy vazifasi tevarak- arofdagi borliqni tasavvur qilishda bolalarga yordam berish. Ularda kuzatuvchanlikni rivojlantiradi, estetik go'zalik hissini tarbiyalaydi hamda tasvirlab berish usullarini o'rgatadi. Shu bilan birga, tasviriy faoliyatning eng asosiy vazifasi ma'lum bir yosh uchun mos tasviriy, materiallar bilan bolalarda turli xil predmetlaning tụrli timsollarini yaratish kabi ijodiy faoliyatini shakllantirish amalga oshiriladi. Alohida predmetlarning rasmini chizish Psixologlarning qilgan tadqiqotlariga ko'ra, bitta predmetmi boshga predmetlar orasidan ajratib olish uchun bolaga shu predmetni idrok qilishga, predmetning shaklini bilishga yordam beradi. Shakllarning tasviriy Jarayonidagi xatoliklar faqatgina bolaning noto'gri tushunchalari va ko'nikmalarning yetarli emasligi emas, balki predmetni to'gri idrok etishni bilmasligi bilan tushuntiriladi. Bolaning tasvirlay olish qobiliyati hali yaxshi rivojlanmagani uchun uning oldida fikr yuritib, tasvirlash kabi qiyinchiliklar ham turadi. Rasmda shakl to`g`ri kontur bilan chegaralab chiqilgan, lekin shu bilan birga, ishning 1-bosqichlari chiziqlarni to'gri, aniq chizish va konturlaning aniqlash tasviri, rasmda ishlash Jarayonining vazifasi bo'lib hisoblanmaydi. Agar umumiy shakl topilmagan bơlsa, konturni tơgri chiziq bilan chizib bo'Imaydi, chunki u har doim ozgaruvchan, shunga qarab uni chizish ham o`zgaradi. Rassom predmetni tasvirlayotganda avval asosiy shakining belgilarini qog'ozda belgilab oladi. Maktabgacha tarbiya yoshdagi bolaga, ayniqsa, 3-4 yoshli bolaga tasvirlashning bunday usuli Juda qiyin, chunki u predmetni butunligicha tasavvur qila olmaydı. Unga predmetni asta-sekinlik bilan bir tomonga chizish osonroq. Tasvirlashning bu usuli bolaning ishini osonlashtiradi. Oldin bita bơlagini tanlab, naturadagi keyingi bolagini eslab yoki ko`rib, shu bo'lagini bo'laklarga bo'lib, rasm chizishni davam ettiradi. Asta-sekinlik bilan bolalarga rasmning umumly belgilarini qog'ozga tushirib chizishni o'rgatish zarur, chunki rasmni bo'laklarga ajratib chizishning o'ziga xos qiyinchiligi bor. Bunda kerakli shakIning asosiy bo'laklari va ikkinchi darajali bolaklarning o'zaro Joylashishlari va fazodagi o`rinlarini aniq proportsional holatda chizish, aniqlash qiyin bo'ladi. Hamma yosh guruhlar uchun rasm chizish faoliyatiga orgatishning asosiy umumiy vazifalari quyidagilar:
1.Predmetning shakli va kuztshiní tasvirlashga, ularning rasmlarini o`zaro roportsiyalashní ko`rsatib berishga, harakat natijasida ulardagi o`zgartishlarga o'rgatish.
2. Tasvirini obrazli, yorqin qiladigan ba'zi bir xarakterli detallarni
tasvirlashga o`rgatish.
3. Predmetntng rangini, uning mazmuni va obraz xarakterini o'zaro
birlashtirib berishga o`rgatish
4. Boyoq, rangli qalam va boshqa materiallar bilan chizishda texnik
ko'nikmalarni rivojlantirish.
Amaliy ish ko`zacha
Alohida predmetni chizishimiz uchun ko`z bilan chamalashni bilishimiz zarur, bitta predmetni chizishimiz uchun qog`ozning markazina topamiz va unga to`g`ri chiziq chizib, bo`yi enini proporsiyalab olamiz. Tepa qismida ozroq, tub qismida ko`proq joy qolishini tarbiyalanivchilarga tushuntirib o`tamiz.
Ko`zacha chizishimiz uchun to`g`ri chiziq chizib olamiz enidagi chiziqlarni predmetimizni harakteriga qarab ingchka, kengygan qisimlarini chizib olamiz va yordamchi chiziqlar orqali ko`zachamizni birlashtirib chizib olamiz
mana ko`zachamizni yassi shakli ham tayyor bo`ldi endi esa uni hajimli qilishimiz uchun yordamchi chiziqlarimizni ovol qilib chizib olamiz. Mana ko`zachamiz hajimga ega bo`ldi. Ko`zachani bo`yashda parallel to`g`ri chiziqlar bilan bo`yaymiz .