Xalqaro shartnomalar huquqining manbalari

Xalqaro shartnomalar huquqining manbalari

REJA:

• Xalqaro shartnomalar huquqida shartnomalarning manba sifatidagi o’rni
• Xalqaro shartnomalar huquqida odat huquqining o’rni
• O’zbekiston Respuiblikasi qonunlarining manbaligi

Xalqaro shartnomalar huquqida shartnomalarning manba sifatidagi o’rni

- 1969-yildagi Xalqaro shartnomalar huquqi to‘g‘risidagi Vena konventsiyasi (faqatgina davlatlararo tuzilgan shartnomalarga oid)
- 1978-yildagi Shartnomalarga nisbatan davlarlaming huquqiy vorisligi to‘g‘risidagi Vena konvensiyasi (Xalqaro shartnomalar huquqiga qisman tegishli bo‘lgan)
- 1986 yildagi Davlatlar va xalqaro tashkilotlar yoki xalqaro tashkilotlar o‘rtasidagi shartnomalar to‘g‘risidagi Vena konvensiyasi

Xalqaro shartnomalar huquqi to’g’risidagi Vena konvensiyasi

Mazkur shartnomaning preambulasi taraflarga hech qanday huquq va majburiyat yuklamaydi. Ammo u quyidagi hollarda o’z ta’sirini namoyon etadi:

• Odat huquqi sifatida
• Shartnomalarni maqsad va vazifasiga ko’ra sharhlashda unga tayaniladi.

Misol: Golder vs UK.

Yugoslaviya va Sovet Ittifoqi

Kroford Yugoslaviyaning parchalanib ketishiga nisbatan shunday fikr bildiradi: “sobiq Yugoslaviyaning tugatilishiga nisbatan xalqaro hamjamiyatning munosabati anchagina tushunarsiz bo‘lganligini aytadi. Yana Makedoniya bir necha yillar davomida tan olinmaganligiga qaramay, deyarli barcha davlatlar tomonidan davlat sifatida qabul qilinib kelindi.

rasm. Sobiq Sovet Ittifoqi va undan ajralib chiqqan davlatlar xaritasi

BMT Ustavining o’rni

The lockerbie Case 1992, Libya V USA, UK, ICJ

Xalqaro shartnomalar huquqida odat huquqining o’rni

Xalqaro shartnomalar huquqining asosiy manbasi xalqaro odat hisoblanadi, chunki xalqaro shartnomalar xalqaro odat asosida shakllanadi. Aksariyat davlatlar turli sabablarga ko‘ra xalqaro shartnomalarda ishtirok etmaydi. Ular uchun shartnomalar huquqi odat huquq tarzida amal qilinishida davom etadi.

O’zbekiston Respuiblikasi qonunlarining manbaligi

O’zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomalari to’g’risida 06.02.2019

Barcha O’zbekiston Respublikasi qonunlari.

Xalqaro shartnomalar huquqi subyektlari

Subyektlar
Davlatlar
Xalqaro tashkilotlar
Qatnashchilar
Vakolatli shaxs
Individual shaxs

Xalqaro tashkilot xalqaro shartnoma tuza olish uchun avvalo subyekt bo’lishi lozim.

BMT xizmatini amalga oshirishda ko‘rilgan zararlar uchun kompensatsiya to‘lash bo‘yicha nizo, Xalqaro Sudning konsultativ xulosasi, 1949-yil.

Ushbu ish xalqaro tashkilotlarni ham xalqaro huquq subyekti deb sanagan birinchi ish bo’ldi.

rasm. BMT agenti Graf Folke Bernadottening Quddusdagi o‘limini e’lon qilgan gazetadan.