Xatoliklarninig mavjudligi


Download 359.19 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/4
Sana09.04.2023
Hajmi359.19 Kb.
#1344121
  1   2   3   4
Bog'liq
45-48



World scientific research journal
 
www.wsrjournal.com  volume-2_issue-2_april_2022  
45 
QATTIQ MODDALARNING NAMLIGINI O`LCHASHDA 
XATOLIKLARNINIG MAVJUDLIGI 
Matyakubova P.M., prof.,TDTU
Murodova S.F., 1-kurs magistrant JizPI 
 
Kalit so‘zlar: qattiq modda, namlig, o'lchov, elektrik singdiruvchanlik, litiy 
eritmasi, dielkometrik, elektr va mexanik parametr, termorezistorlar, radioizotop 
nam o‘lchagichlar. 
Annotatsiya: Qattiq moddalarning namligi uning massa birligidagi absolut 
yoki nisbiy namligi bilan belgilanishi. Jismning absolut namligi deb, uning birlik 
massasidagi suv bug‘lari massasiga, nisbiy namlik deb, absolut namlikning bo'lishi 
mumkin bo'lgan eng katta namlikka nisbatiga aytilishi yoritib berilgan.  
Qattiq moddalarning namligini aniqlash ham ishlab chiqarish sharoitida muhim 
ahamiyat kasb etadi. Qattiq moddalarning namligi uning massa birligidagi absolut 
yoki nisbiy namligi bilan belgilanadi. Jismning absolut namligi deb, uning birlik 
massasidagi suv bug‘lari massasiga, nisbiy namlik deb, absolut namlikning bo'lishi 
mumkin bo'lgan eng katta namlikka nisbatiga aytiladi. Namlikni o'lchovchi asboblar 
fiinksiyasiga elektr o'tkazuvchanlik (konduktometrik), elektrik singdiruvchanlik 
(dielkometrik) va yordamchi moddalarning elektr va mexanik parametrlarini 
o'lchashlar kiradi. Havoning absolut va nisbiy namligini o'lchashda ko'p hollarda 
yarim o'tkazgichli litiy xlorid o'zgartkichdan foydalaniladi. U himoyalovchi parda 
(plyonka) bilan qoplangan termorezistordan iborat bo`ladi. Termorezistor ustiga litiy 
xloridning to'yingan eritmasi shimdirilgan shisha tolali vtulka o'rnatiladi. 
Vtulkaning ustiga kumush yoki platina o'tkazgich o'rnatilgan. O'zgartkich havo 
kirishi mumkin bo'lgan korpusga joylashtirilgan bo'ladi. O'zgartkich quyidagicha 
ishlaydi: ma’lum haroratda litiy eritmasi atrof-muhitning namligini so'radi. 
O'tkazgichdan elektr toki o'tganda, litiy xloridning harorati oshadi va u kristallanib, 
o'tkazuvchanligi 
kamayadi. 
Binobarin, 
litiy 
xlorid 
va 
uning 
ichidagi 



Download 359.19 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling