- 2. Tizimdagi barcha o‘zaro harakatlar subyektlar va obyektlar orasida m a’lum xildagi munosabatlami o'm atish orqali modellashtiriladi.
Xavfsizlik modeli quyidagi bazaviy tasavvurlarga asoslangan - 3. Barcha amallar o‘zaro harakat monitori yordamida nazoratlanadi va xavfsizlik siyosati qoidalariga muvofiq man etiladi yoki mxsat beriladi
Xavfsizlik modeli quyidagi bazaviy tasavvurlarga asoslangan - 4. Xavfsizlik siyosati qoidalar ko‘rinishida beriladi, bu qoidalarga mos holda subyektlar va obyektlar orasida barcha o‘zaro harakatlar amalga oshirilishi shart. Ushbu qoidalami buzilishiga olib keluvchi o‘zaro harakatlar foydalanishni nazoratlovchi vositalar yordamida to‘sib qo‘yiladi va amalga oshirilishi mumkin emas.
Xavfsizlik modeli quyidagi bazaviy tasavvurlarga asoslangan - 5. Subyektlar, obyektlar va ular orasidagi munosabatlar (o‘matilgan o‘zaro harakat) to‘plami tizim “holatini” belgilaydi. Tizimning har bir holati modelda taklif etilgan xavfsizlik mezoniga muvofiq, xavfsiz yoki tahlikali boiadi.
Xavfsizlik modeli quyidagi bazaviy tasavvurlarga asoslangan - 6. Xavfsizlik modelining asosiy elementi - xavfsiz holatidagi tizim barcha o‘matilgan qoida va cheklashlarga rioya qilinganida tahlikali holatga o‘tish mumkin emasligi tasdig‘ining (teoremasining) isboti.
- Xarrison-Ruzzo-Ulmanning diskretsion modeli klassik (mumtoz) diskretsion model hisoblanib, subyektlaming obyektlardan foydalanishni ixtiyoriy boshqarishni va foydalanish huquqlarining tarqalishi nazoratini amalga oshiradi.
2. Bella-LaPaduIaning mandatli modeli - Foydalanishni boshqarishning mandatli modeli ko‘pgina mamlakatlaming davlat va hukumat muassasalarida qabul qilingan maxfiy hujjat almashish qoidalariga asoslangan. Bella-LaPadula siyosatining asosiy mazmuni amaliy hayotdan olingan bo‘lib, himoyalanuvchi axborotni ishlashda qatnashuvchilarga va bu axborot mavjud b oigan hujjatlarga xavfsizlik sathi nomini olgan maxsus belgi, masalan, “maxfiy”, “mutlaqo maxfiy” va h. kabilarni tayinlashdan iborat.
Do'stlaringiz bilan baham: |