Xavfsizlik nima va u jamiyat hamda inson xayotida qanday urin tutadi

75. Oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlashda davlat boshqaruv organlari qanday vazifalarni bajaradi?
BMTning Oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi tashkiloti (FAO) hamda
Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti ma’lumotlariga qaraganda, hozirgi
vaqtda dunyoda 840 milliondan ortiq kishi to‘yib ovqatlanish imkoniyatiga
ega emas. Bu jahon aholisining deyarli har sakkiz nafaridan biri, deganidir. O‘zbekiston o‘zining oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlashdan tashqari,
meva-sabzavot va boshqa qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini eksport qilish orqali xorijiy davlatlarning oziq-ovqat ta’minotiga munosib hissa qo‘shayotgani xalqaro hamjamiyat tomonidan yuksak e’tirof etilmoqda. Oziq-ovqat xavfsizligi bozordagi oziq-ovqat mahsulotlarining taklifi
bilan aholi uchun maqbul narxlardagi joriy iste’mol talabi o‘rtasida
yetarlicha assortimentda muvozanat bo‘ladigan, shuningdek, mahsulotlarning
zarur zaxirasi yaratiladigan holati.
Aslida oziq-ovqat xavfsizligi juda keng tushuncha bo‘lib, u, eng
avvalo, aholi ehtiyojini fiziologik me’yorlarga mos ravishda iste’mol
tovarlari bilan ta’minlashni nazarda tutadi. Biroq keyingi paytda oziqovqat mahsulotlari ishlab chiqarish hajmining o‘sishi aholi soni va ehtiyojlarining ortishidan orqada qolayotgani, ayniqsa, qishloq xo‘jaligi
hamda qayta ishlash sanoati rivoji uchun yetarli sharoit mavjud bo‘lmagan
mamlakatlarda muammo tobora chuqurlashib borayotgani
tashvishlanarlidir.
Shunday murakkab bir paytda O‘zbekistonimizda aholining muhim
kundalik iste’mol tovarlariga bo‘lgan talabi to‘liq qondirilibgina qolmay,
katta miqdorda eksport qilinayotgani tahsinga loyiq.
76. Iqtisodiy xavfsizlikning transport-kommunikatsiyasi soxasidagi shakli qanday ijtimoiy-iqtisodiy ahamiyatga ega?
Iqtisodiy xavfsizlikni mustahkamlash uchun transport bozorlarining maqbul rivojlanishini ta'minlash samarali davlat boshqaruvi tizimini yaratish talab etiladi.Iqtisodiy rivojlanish va yangi iqtisodiy aloqalarning shakllanishi sharoitida transportning uzluksiz ishlashi va uning holati davlatning iqtisodiy xavfsizligi darajasiga sezilarli ta'sir ko'rsatadi. "Transport" mavhum xizmati mualliflar tomonidan uch darajadan iborat murakkab tuzilgan iqtisodiy kategoriya sifatida qaraladi. Birinchi darajada transport xizmati tovar shakli sifatida belgilanadi; ikkinchi darajada – faoliyat shakli sifatida; uchinchi darajada, xizmatlarni takror ishlab chiqarishning ijtimoiy xususiyatiga muvofiq, transport xizmati iqtisodiy munosabatdir. Transport xizmatlariga barcha transport turlari (avtomobil, temir yo'l) bo'yicha turli xil transport xizmatlari kiradi, suv, quvur liniyasi), mamlakatlar yoki mintaqalar doirasida amalga oshiriladi. Mamlakat iqtisodiyotidagi ijobiy o‘zgarishlar yuk va yo‘lovchilarni tashishga bo‘lgan ortib borayotgan ehtiyojni qondirish, transport infratuzilmasini rivojlantirish, tashish xizmatlari sifatini oshirish, shuningdek, transport sohasida xarajatlarni kamaytirishni taqozo etmoqda. Bu vazifalarning barchasi iqtisodiyotning transport sohasida iqtisodiy xavfsizlikni ta’minlash shartidir.Iqtisodiy xavfsizlikning transport komponentini tashkil etish va boshqarishda davlat manfaatlarini hisobga olgan holda xavfsizlikning transport komponentini himoya qilish tamoyillarini muvofiqlashtirish, iqtisodiyotning barcha tarmoqlarida iqtisodiy xavfsizlikni ta’minlash, chegarani belgilash zarur. ushbu tahdidlarni bartaraf etish bo'yicha muammolarni hal qilish uchun transport xavfsizligiga tahdidlar va ko'rsatkichlarning qiymatlarini aniqlash zarur.