Xfx kafedrasi Amaliy mashgulot

XFX kafedrasi

Amaliy mashgulot Mavzu: KIMYOVIY REAKSIYALARNING TEZLIGINI MODDALARNING AGREGAT HOLATIGA, TEMPERATURASISIGA BOG’LIQLIGINI TAJRIBADA ANIQLASH, UNING GRAFIGINI TUZISH.

98_20guruh MMTX talabasi Oyatillo Nosirov

Ishning maqsadi: Kimyoviy kinetika haqidagi tushunchalarni o‘zlashtirish, kimyoviy reaksiyalarni tezligini, unga turli omillarning ta’sirini va muvozanat siljishini o‘rganish.

Kerakli jihoz va reaktivlar: H₂O-distillangan suv, Ca(OH)₂-oxakli suv (rangsiz eritma), CaCO₃-kalsiy karbonat (bo‘r), NaCl-natriy xlorid (oq kristall modda), FeCl₃ temir (III) xlorid (qizg‘ish qo‘ng‘ir rangli eritma), KSCN - kaliy radonid (rangsiz eritma), NH₄SCN-ammoniy radonid (rangsiz eritma), Na₂S₂O₃-natriy tiosulfat(rangsiz eritma), H₂SO₄- sulfat kislota (rangsiz eritma), 10%-li HCl xlorid kislota (rangsiz eritma). Indikatorlar - neytral lakmus (siyox rang eritma), fenolftalein (rangsiz eritma), metiloranj (sarg‘ish eritma), universal indikator va lakmus qog‘ozlari. Probirkalar, shisha stakanlar, o‘lchov byuretkalari, shtativlar, harorat termometri, issiq suv, vaqt o‘lchash uchun sekundomer.

Ikkita probirkaning biriga natriy tiosulfat eritmasidan 2 ml , ikkinchisiga sulfat kislota eritmasidan 2 ml quyiladi. Bitta stakan 1/3 hajmi gacha suv quyib, ikkala probirkani suvli stakanga solib qo‘yiladi va probirkalardagi eritmalar suvning haroratini o‘ziga qabul qilguncha 4-5 minut kutiladi. Stakandagi suvning haroratini termometr yordamida o‘lchab yozib olinadi. Natriy tiosulfatli probirkaga sulfat kislota eritmasi quyiladi va loyiqalanish vaqti belgilab olinadi. Stakandagi suvning haroratini issiq suv yordamida boshlang‘ich haroratga nisbatan 10°C va 20^oC ga oshirib tajribani yana ikki marta qaytariladi.

CaCO₃ dan (bo‘r) tarozida tortib, Har biri taxminan 0,5 g bo‘lgan ikkita namuna oling. Namunalardan birinchisi kukun holigacha maydalangan, ikkinchisi esa kichkina bo‘lakchalar holida bo‘lsin. Ikkita probirkaga1/4 hajmi gacha 10% xlorid kislota eritmasidan quying va ularga bir vaqtda bo‘r namunalarini soling. Probirkalarning qaysi birida reaksiya tezroq tugaydi.

Reaksiya tenglamasini yozing. Nima uchun ikkala xolda ham reaksiya tezligi har xil bo‘lish sababini izohlang.

Xulosa

Biz bugungi amaliy ishda KIMYOVIY REAKSIYALARNING TEZLIGINI MODDALARNING AGREGAT HOLATIGA, TEMPERATURASISIGA BOG’LIQLIGINI TAJRIBADA ANIQLASH, UNING GRAFIGINI TUZISni organdik.Va ozimizga kerakli xulosaga erishdik.

Talaba	Fan orituvchisi
O.Nosirov	N.Mirzoxojayeva