Xi-bob. Kondagi kompressor va nasos stansiyalari XI kondagi kompressor stansiyalari haqida asosiy tushunchalar
XI.2. Gazni transport qilishda qo‘llaniladigan kompressorlar
Download 86.02 Kb. Pdf ko'rish
|
13-ma\'ruza
XI.2. Gazni transport qilishda qo‘llaniladigan kompressorlar Neft va gaz sanoatida kompressorlar juda keng qo‘llaniladi. Masalan, gaz sanoatida magistral gaz quvurlarida, konlarda quduqlardan chiqayotgan gazni yig‘ish, yer osti gaz omborlariga gaz haydash, uzoq masofaga uzatuvchi quvurlarni sinash uchun va boshqa maqsadlarda ishlatilsa, neft sanoatida qatlamga gaz haydash, quduqlarni gaz ko‘targich usuli bilan ishlatish, quduqlarni ishga tushirish uchun ishlatiladi. Kompressorlarni xalq xo‘jaligida juda keng ishlatilishiga ko‘ra porshenli va markazdan qochma kompressorlar tuzilishiga, ishlash tarziga, quvvatiga va boshqa omillariga qarab bir qancha turlari mavjud. Gazomotokompressorlar, gaz haydagichlar, ventilyatorlar, rotatsion va vintli kompressorlar ham mavjud bo‘lib, ular gaz haydashni har xil sharoitlarida ishlatiladi. Shuningdek, kompressorlarning ko‘chma (ya’ni katta yuk avtomobillarga o‘rnatilgani) va muhim (ya’ni bir yerga o‘rnatilgan) holda ishlatiladigan turlari ham mavjud. Kompressor stansiyalari qanday maqsadlarda qurilishidan qat’iy nazar quyidagi inshootlardan tashkil topgan bo‘ladi: 159 1) mashina zali - bu yerda kompressorlar maxsus poydevorlarga o‘rnatilgan bo‘lib, kerakli o‘lchov asboblari, ko‘tarish kranlari va boshqa qo‘shimcha mexanizmlar bilan butlangan bo‘ladi; 2) sovutish uchun suv haydaydigan nasos stansiyasi; 3) issiq suvni sovutadigan qurilma, issiq suv to‘planishi uchun maxsus saqlagich va sovuq suv yig‘ib qo’yiladigan hovuz; 4) gaz tozalagich, moy ajratkich va boshqa maxsus asbob-uskunalar o‘rnatilgan alohida maydoncha; 5) elektrtransformator va elektr taqsimlagish o‘rnatilgan maxsus maydoncha; 6) mexanik ustaxona, omborxona, ishchi xodimlar uchun dam olish, kiyinish va yuvinish xonalari kabi qo‘shimcha binolar. Tabiiy gaz uzatuvchi magistral quvurlarida maxsus hisoblashlar orqali gaz haydovchi kompressor stansiyalarini soni va joylashish nuqtalari aniqlanadi. Kompressor stansiyalarni qurishdan asosiy maqsad tabiiy gazni uzoqqa uzatish bo‘lib, ular qurilishi bo‘yicha murakkab inshoot hisoblanadi. Odatda kompressor stansiyalari orasidagi masofa loyiha ishlari bo‘yicha aniqlanadi, lekin gaz magistral quvuri o‘tkaziladigan geografik sharoitlari, haydalayotgan gazning quvur boshlanishi va oxiridagi bosimi, elektr va suv ta’minoti kabi omillarni hisobga olgan holda har 100-150 km da qurilishi mumkin. Kompressorlar ham xuddi nasoslar kabi porshenli va markazdan qochma turda ishlab chiqarilmoqda. Porshenli kompressorlar markazdan qochma kompressorga nisbatan yuqori foydali ish koeffitsiyentiga ega, juda katta bosimlargacha (100MPa dan yuqori) siqib, ta’mirlash ishlari orasi uzoq bo‘lishi, atrof muhiti sharoiti o‘zgarishi (harorat, bosim) kompressor quvvatiga ta’sir ko‘rsatmasligi va boshqa shu kabi omillar bo‘yicha afzalliklarga ega. Markazdan qochma kompressor konstruktiv tuzilishi bo‘yicha juda turli ko‘rinishlar ega. Bunday kompressorlarda haydalishi kerak bo‘lgan gazning kinetik energiyasi potensial energiyaga aylantirib, yuqori bosim hosil qilinadi. Download 86.02 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling