Xi-xv asrlarda Xitoy Reja

(haram.arab. man qilingan hudud.Unga xonadon sohibi va uning о‘g‘illaridan boshqalarning kirishi man qilingan, uni qullar qо‘riqlagan), keng tarqalgan bо‘lib, unga faqat xitoyliklar olingan. Ular kambag‘allarning bolalaridan imperator saroyiga sotib olinardi. Haram og‘alari xizmatidan faqat imperator oilasi foydalanishlari mumkin edi. Imperatorning о‘zida 3 mingtagacha haram xodimi bо‘lardi, knyazlarda 30 tagacha, imperatorning bolalarida 20 tagacha haram xodimi bor edi.
Minlar hukmronligi davrida saroyda 10 mingtadan kam bо‘lmagan haram xodimlari yashagan.
XVI asr boshlaridan e’tiboran davlatni idora qilish ishlari imperator xaramining xodimlari bо‘lgan mahramlar qо‘lida edi.
Min imperatori davrida uning nomidan amalda davlatni mahramlar (mahramlar. Shariat qoidalariga asosan aka-uka, tog‘a, bobo, amaki shunday nom bilan atalgan), davlatni boshqarishgan. Ba’zi bir haram xodimlari hokim, harbiy boshliq, shahar ma’muriyatinin boshlig‘i lavozimlarini egallagan.
Imperatorga ta’sir о‘tkazishda haram xodimlarining asosiy raqibi saroy kotibiyati a’zolari bо‘lib, ular Xonmin tashkilotiga (FA) birlashgan yirik xitoy olimlarining qо‘llab-quvvatlashlaridan foydalanardilar. Ular о‘zlarining imperatorga yozgan nomalarida poytaxtda va hududlarda amaldorlar zulmini fosh etishardi, iqtisodiyotni tiklash, harbiy islohot о‘tkazishni yoqlab chiqardilar.
Xitoy dehqonlari sholidan yuqori hosil olganlar. Ba’zi dehqonlar suvni yuqoriga kо‘tarib beruvchi maxsus mashinalar yasashni о‘rgandilar, hosildorlikni oshirish uchun о‘g‘itlardan foydalanardilar, sholi yetishtirishning yangi texnologiyalarini, uyalab ekish usulini, sifatli urug‘ tayyorlashni qо‘llardilar. Xitoy dehqonlari sholidan tashqari, paxta yetishtirish sohasini ham bilardilar.
Xitoyda yerga egalik qilishning ikki turi- davlat va xususiy yer egaligi bor edi.
Minlar davrida soliq va majburiyatlar, tо‘lovlarning bir necha turi bor edi. Davlat yerlarida soliqlar xususiy yerlarga nisbatan yuqori bо‘lgan. Soliqlar asosan sholi bilan hisoblanardi, soliqni kumush bilan olish XVI asr oxirlaridan boshlandi. Lyan (