Ximiya texnologiya fakulteti

2.Bul texnikanı rawajlandırıw keleshekleri
Elektr spektroskopiyası materiallar hám sistemalardıń qásiyetlerin úyreniw, sonıń menen birge olardıń quramı hám dúzilisin anıqlaw ushın zárúrli hám kúshli qural bolıp tabıladı. Bul texnikanı rawajlandırıw ushın kóplegen keleshekler ámeldegi, atap aytqanda, tómendegi jónelisler:

1. 
   Rezolyutsiyani jaqsılaw : Joqarı chastota, temperatura hám waqıt anıqlıǵı menen materiallardıń elektr qásiyetleri haqqında anıqlaw hám tolıq maǵlıwmatlardı usınıs etetuǵın jańa qurallar hám usıllardı islep shıǵıw.
   
2. 
   Basqa texnikaler menen integraciya : Materiallar hám sistemalar haqqında quramalı maǵlıwmatlardı alıw ushın elektr spektroskopiyasıni rentgen difraktometriyasi, mikroskopiya, magnit spektroskopiya hám basqalar sıyaqlı basqa izertlew usılları menen birlestiriw.
   
3. 
   Jańa tarawlarda qollanılıwı : Elektr spektroskopiyası nanotexnologiya, biomeditsina, elektrokimyo, elektronika hám basqa kóplegen tarawlarda qollanılıwı múmkin.
   
4. 
   Maǵlıwmatlardı analiz qılıwdıń jańa usılların islep shıǵıw : Elektr spektroskopiyası járdeminde alınǵan maǵlıwmatlar kóleminiń asıwı menen maǵlıwmatlardı analiz qılıw hám mashinanı úyreniwdiń jańa usılların islep shıǵıw barǵan sayın úlken áhmiyetke iye bolmaqta.
   
5. 
   Mobil qurılmalardı islep shıǵıw : elektr spektroskopiyası ushın mobil qurılmalardı islep shıǵıw, bul úlgilerdi laboratoriyaǵa alıp topırdan, orınlarda izertlewler ótkeriw imkaniyatın beredi.
   

Ulıwma alǵanda, elektr spektroskopiyası materiallar hám sistemalardı izertlewdiń túrli tarawları ushın úlken múmkinshiliklerge iye. Jańa usıl hám texnologiyalardıń rawajlanıwı bul texnikanıń múmkinshiliklerin keńeytiwge, pán, texnika hám medicinada keńlew qollanılıwına alıp keliwi kútilip atır.
Elektr spektroskopiyasınıń rawajlanıw kelesheklerine tómendegiler kiredi:

• 
  Jańa materiallar hám texnologiyalardı islep shıǵıw : jańa materiallar hám texnologiyalardı islep shıǵıw olardıń elektr qásiyetlerin anıqlaw ólshew hám túsiniwdi talap etedi. Elektr spektroskopiyası bul processda tiykarǵı rol oynawı múmkin, bul bolsa materiallardıń elektr qásiyetlerin mikro hám nano ólshewlerde úyreniw imkaniyatın beredi.
  
• 
  Maǵlıwmatlardı analiz qılıw usılların islep shıǵıw : Elektr spektroskopiyası járdeminde alınǵan maǵlıwmatlar kóleminiń artpaqtası menen úlken kólem degi maǵlıwmatlardı tez hám anıq qayta islew imkaniyatın beretuǵın maǵlıwmatlardı analiz qılıwdıń jańa usılları zárúr.
  
• 
  Medicinada qollanılıwı : Elektr spektroskopiyası medicinada saratan hám infektsiyalar sıyaqlı túrli keselliklerdianıqlawlaw, sonıń menen birge, emleniw procesin baqlaw ushın isletiliwi múmkin.
  
• 
  Elektronikada qollanılıwı : Elektr spektroskopiyası yarım ótkezgishlerdiń elektr qásiyetlerin úyreniw ushın isletiliwi múmkin, bul bolsa jáne de nátiyjeli elektron qurılmalardı islep shıǵıwǵa alıp keliwi múmkin.
  
• 
  Portativ qurılmalardı islep shıǵıw : Portativ qurılma hám sensor texnologiyasınıń rawajlanıwı menen elektr spektroskopiyası materiallardıń elektr qásiyetlerin ın situ ólshew ushın tez hám qolay qural retinde isletiliwi múmkin.
  
• 
  Multispektral usıllardı islep shıǵıw : Elektr spektroskopiyasınıń basqa usıllar menen kombinatsiyasınan paydalanǵan halda multispektral usıllar materiallardıń elektr ózgeshelikleri hám olardıń hár túrlı sharayatlarda minez-qulqları haqqında tolıqlaw oyda sawlelendiriw beriwi múmkin.
  

Bunnan tısqarı, elektr spektroskopiyası tekǵana materiallardı, bálki toqımalar, kletkalar hám biomolekulalar sıyaqlı tiri sistemalardı da úyreniw ushın isletiliwi múmkin. Bul túrli keselliklerdianıqlawlaw hám emlewdiń jańa usılların islep shıǵıw ushın múmkinshilikler ashadı.
Ulıwma alǵanda, elektr spektroskopiyası túrli materiallar hám sistemalardı úyreniw ushın kúshli qural bolıp tabıladı. Keń diapazon daǵı materiallardıń elektr ózgesheliklerin ólshew qábileti sebepli bul usıl Material tanıw hám ximiyadan tartıp biologiya hám medicinaǵa shekem bolǵan kóplegen tarawlarda qollanılıwı múmkin. Elektr spektroskopiyasınıń jańa usılları hám ásbapların islep shıǵıw izertlew hám ámeliy qóllaw ushın jańa múmkinshilikler ashadı.
Elektr spektroskopiyasıni rawajlandırıw keleshekleri arasında ólshewlerdiń anıqlıǵın jaqsılaw hám úyrenilip atırǵan materiallar sheńberin keńeytiwdi ajıratıp kórsetiw múmkin. Maǵlıwmatlardı qayta islewdiń jańa usılları hám algoritmların islep shıǵıw da zárúrli jónelis bolıp, alınǵan spektrlardan maǵlıwmatlardı jáne de natiyjelilew ajıratıp alıw imkaniyatın beredi.
Taǵı bir zárúrli jónelis - biotibbiyot izertlewlerinde elektr spektroskopiya qóllanbaların islep shıǵıw. Mısalı, saratan hám diabet sıyaqlı keselliklerdi anıqlaw ushın spektroskopiyadan paydalanıw diagnostika hám emlew natiyjeliligi hám anıqlıǵın sezilerli dárejede asırıwı múmkin. Dári ónimleriniń tásir mexanizmlerin úyreniw hám olardıń natiyjeliligin bahalaw ushın elektr spektroskopiyadan da paydalanıw múmkin.
Ulıwma alǵanda, elektr spektroskopiyası pán hám texnikanıń túrli tarawlarında qóllaw ushın keń múmkinshiliklerge iye bolıp, onıń jáne de rawajlanıwı jańa ashılıwlar hám jetiskenliklerge alıp keliwi múmkin.
Joqarıda aytıp ótilgen qosımshalarǵa qosımsha túrde, elektr spektroskopiyası basqa kóplegen tarawlarda qollanılıwı múmkin, mısalı :

• 
  Materiallardıń elektr ótkezgishligi hám dielektrik ózgeshelikleri menen baylanıslı ximiyalıq hám biologiyalıq processlerdi úyreniw.
  
• 
  Elektron qurılmalardı, sonday-aq sensorlar, tranzistorlar hám basqa komponentlerdi elektr qásiyetlerin analiz qılıw arqalı optimallastırıw.
  
• 
  Super ótkiziwshiler, yarım ótkeriwshiler hám dielektriklar sıyaqlı kerekli elektr qásiyetlerine iye jańa materiallardı islep shıǵıw.
  
• 
  Batareyalar, janılg'i xujayralari hám basqa energiya qurılmaları ushın elektrolitlarni islep shıǵıw ushın zárúrli bolǵan materiallarda ion ótkezgishligi mexanizmlerin úyreniw.
  
• 
  Denediń biomateriallari hám toqımaların úyreniw, bul medicinalıq diagnostika usılların optimallastırıw hám keselliklerdi emlewge járdem beredi.
  

Texnologiyalar hám maǵlıwmatlardı qayta islew usıllarınıń rawajlanıwı menen elektr spektroskopiyası túrli materiallar hám processlerdi úyreniw ushın jáne de anıq hám nátiyjeli quralǵa aylanıwı múmkin. Bunnan tısqarı, jańa ásbaplar hám maǵlıwmatlardı qayta islew algoritmların islep shıǵıw bul texnikanıń kólemin keńeytiwge jáne onıń anıqlıǵı hám bayqaǵıshlıǵın asırıwǵa járdem beredi.