Xorijiy mamlakatlarda kooperatsiyaviy munosabatlar reja: Xorijiy mamlakatlarda kooperatsiyaviy munosabatlarni shakllantirishning o‘ziga xos jihatlari

3.Rivojlangan mamlakatlarda kooperatsiyalarning o‘ziga xos xususiyatlari.
Qishloq xo‘jaligida davlat-xususiy sherikchilik tizimining rivojlanish darajasining xorijiy tajribasi 1-jadvalda keltirilgan. Jadval ma’lumotlaridan ko‘rinib turibdiki, dunyo davlatlarida davlat-xususiy sherikchilik tizimi XIX asrdanoq shakllana boshlab bugungi kunda bu borada qatta tajriba to‘plangan. Fikrimizcha, xorijiy tajriblarni mamlakatimiz sharoitiga moslashtirgan holda qo‘llash yaxshi natijalar beradi.

1-jadval
Qishloq xo‘jaligida davlat-xususiy sherikchilik amaliyoti rivojlanishi bo‘yicha xorijiy tajribalar

Mamlakatlar	DXSHning paydo bo‘lishi	Qishloq xo‘jaligiga ta’siri	Amalga oshirilgan loyihalar soni
Germaniya, Frantsiya	XIX asrning oxiri XX	Mamlakatda davlat nazoratiga o‘tkazilgan	135
AQSH	1980-1990	Xususiy tadbirkorlik tashabbusi	128
YAponiya	1980-2000 yillar	Davlat nazorati va xususiy moliyalashtirish	149
Rossiya	2000 yildan beri	Davlat nazorati	80

Xorij tajribasini o‘rganish asosida kooperatsiyaviy aloqalar to‘g’risida xulosa qilish mumkinki, bu davlatlarda kooperatsiyaning turli xil samarali yo‘nalishlaridan foydalanish asosida qishloq xujaligi ishlab chiqarishining samaradorligini oshirishi mumkin.

Ushbu tahlillar asosida, O‘zbekistonda kooperatsion jarayonlarni faollashtirish, takomillashtirish va rivojlantirish buyicha ayrim tavsiyalar ishlab chiqildi.
Hamkorlikda kooperativlar tashkil etish va ularni rivojlantrish orqali kooperativlarning turli shakllarini vujudga keltirish mumkin:

1. 
   barcha yo‘nalishlarda hamkorlikda faoliyat yuritish;
   
2. 
   fermer xo‘jaliklariga texnikaviy-servis xizmati ko‘rsatish;
   
3. 
   mehnatni hamkorlikda tashkil etish;
   
4. 
   er resurslaridan hamkorlikda foydalanish;
   
5. 
   maxsulotni sotish va ta’minotni amalga oshirish;
   
6. 
   hamkorlikda kredit olish va sug’urtalash.
   

1

2

3

4