Xossalari va tarqalishi

Temir kolchedanint kuydirish. Kolchedanni kuydirish yuqori haroratli (1000°C gacha) geterogen (gaz-qattiq), qaytmas, katalizatorsiz (katalizator ishlatilmaydigan) va bir necha bosqichlarda boradigan jarayonga yaqqol misol bo'la oladi

Fazalar yuzasini—F oshirish uchun esa pech ichidagi ashyo- lami fazalami aralashtirish orqali hamda kolchedanni juda maydalash yo‘li bilan oshiriladi.

Amalda zarrachalaming kattaligi 0,3—0,03 mm gacha bo‘lgan kolchedan ishlatiladi. Kolchedanni kuydirish uchun uch xil kuydirish pech turlari mavjud: 1. Mexanik kuydirish pechlari. 2. Changitib kuydirish pechlari. 3. «Qaynovchi qavatda» kuydirish pechlari

.

• Mexanik pechlar jadalligi 185 kg-m3/ sutkagateng (ya’ni 1 m3 pech hajmida 1 sutkada 185 kg kolchedan kuydiriladi).Hosil bo'lgan kuyundi gazlaming tarkibi 9 % S02, 9 % 02, 82 % N2 ga to‘g‘ri keladi. Kuyundining tarkibida esa o‘rtacha 2 % S yonmay qoladi. Shuning uchun ham hozirgi kunda mexanik pechlar takomilashib qudratli pechlarga almashtirilgan. Faqat kam quvvatli sexlardagina mexanik pechlami uchratish mumkin.

• Bunda kolchedan kukuni siqilgan havo bilan pechning ostidan forsunka (suyuqlik yoki kukunsimon moddalami havo bilan aralashtirib purkaydigan asbob) orqali pech ichiga purkaladi. Bunda har bir chang zarrachasi har tomondan havo bilan to'qnashadi va o‘chib borayotgan paytda yonadi. Fazalar ta’sir sathi yuza to‘qnashuvi ortadi. Natijada yonish jarayoni jadal tusga keladi, zarrachalaming bir- biriga yopishib qolish hollari keskin kamayadi. Shuning uchun ham bunda haroratning 1100°C gacha oshirish mumkin. Hosil bo‘lgan kuyundi pechning ostki konussimon qismidan chiqarib tashlanadi

• Qaynovchi qavalda kuydirish pechlari. Pechning jadalligi 1000— 1800 kg/m3 sutkaga teng. Kuyundi gazi tarkibida 15 % gacha S02 bo'ladi. Kuyundi tarkibida esa 0,5 S qoladi. Bu pech jadalligining kattaiigi va kuyundi gazi tarkibida S02 ning massa ulushi ko‘pligi hamda kolchedan tarkibidagi S ning to‘liqroq yonishi kabi alzalliklari tufayli bu xil pechlar keng tarqaldi.

• Toza S ni yoqish uchun purkagichli va siklonli pechlardan foydalaniladi. Oltingugurt pechga kelishdan oldin suyuqlantiruvchi qozonda bug‘ yordamida suyuqlantiriladi, begona aralashmalardan filtrlab tozalangach, forsunka orqali siqilgan havo yordami bilan pech ichiga purkaladi.