Xotirani diagnostika qilish metodlari. Mnemotexnika hotirani rivojlantirish tizimini tahlil qilish

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI


Kompyuter injiniringi ta’lim yo‘nalishi


Mustaqil ish

Bajardi: 210-21 guruh talabasi

Xalilov Asliddin Fazliddin o’g’li
Qabul qildi: __________________________________
__________
Toshkent 2023


Reja.

1. 
   Xotirani diagnostika qilish metodlari. Mnemotexnika hotirani rivojlantirish tizimini tahlil qilish.
   
2. 
   Idrok va unung xususiyatlari.
   
3. 
   Tafakkurni diagnostika qilish metodlari.
   
4. 
   Mavzu bo’yicha mustaxkamlash uchun savollar.
   
5. 
   Mavzu bo’yicha pedogogik topishmoq.
   

Xotirani diagnostika qilish metodlari. Mnemotexnika hotirani rivojlantirish tizimini tahlil qilish.
Idrok kilingan narsa va xodisalarni yoki inson tajribasida bor bo’lgan narsalarni esda qoldirish, mustaxkamlash xamda zarur vaqtda esga tushirishdan iborat bo’lgan psixik prosessga xotira deb aytiladi. Xotiraning namoyon bo’lish -shakllari xam boshqa psixik prosesslar singari xar xil bo’ladi. Masalan:
-psixik aktivlik faoliyatiga ko’ra: xarakat, obrazli, xis.tuygular, so’z mantik,
-faoliyat maksadiga ko’ra: ixtiyorsiz, ixtiyoriy:
-davomiyligiga ko’ra: qiska muddatli, o’zoq muddatli va operativ xotira degan turlariga ega.
Xarakat xotirasi-xar turli xarakatlarni esda qoldirish, mustaxkamlash va zarur paytlarda kaytadan esga tushirishdan iborat.
Obrazli xotira –yaqqol mazmunli, ya’ni narsa va xodisalarning konkret obrazlarini, ularning konkret xususiyat va boglanishlarini esda qoldirish, mustaxkamlash xamda esga tushirishdan iborat xotira turidir.
Obrazli xotira analizatorlarninng nomiga kuruv, eshituv, teri-tuyush kabi turlarga bulinadi. Obrazli xotiraning aloxida bir turi yeydetizm (narsa va xodisalarning obrazini aniq yorqin esga tushirish) dir.
So’z-mantiq xotirasi—muayyan fikrlarni, fikrlar va so’zlar o’rtasidagi mantiqiy bog’lanishlarni esda qoldirish, mustaxkamlash va esga tushirishdan iborat, fakat insonlarga xos bo’lgan (obraz, xarakat, emotsional, xayvonlarga xam xos) xotira turi. So’z –mantiq xotirasi ko’proq tafakkur, ayniqsa abstrakt tafakkur bilan bog’liqdir.
Xis-tuygular xotirasi--- voqelikdagi narsa va xodisalardan, o’z-o’zimizga bo’lgan munosabatimizdan kelib chikadigan yoqimli xamda yoqimsiz kechinmalarni esda koldirish va esga tushirishdan iborat bo’lgan xotira turi.
Xotiraning asosiy prosesslari:
-Esda qoldirish –idrok qilingan narsa va xodisalarni ongimizda qoldirishimiz.
-Esga tushirish:- avval idrok kilingan narsa va xodisalarning obrazlarini keyinchalik ongimizda kayta tiklanishi.
-Esda saqlash:- bosh miya yarim sharlari qobigining plastiklik xususiyatiga ko’ra, idrok kilingan narsa va xodisalar obrazlarining, izsiz yukolib ketmay, ongimizda saklanib kolishi:
-Unitish - avval idrok qilingan yoki esda qoldirilgan narsa va xodisalarni zarur payitda esga tushira olmaslik:
-Tanib olish—avval esda qoldirilgan narsa va xodisalarni takror idrok qilish orqali esga tushirish kabilardan iboratdir.
Xotira inson xayoti va faoliyatining barcha soxalarida ishtirok etadi. Shuning uchun xam uning axamiyati juda katta.