Xromosomalar holati va soniga oid masalalar yechish usullari

Farg`ona davlat universiteti Tabbiy fanlar fakulteti Biologiya o`qitish metodikasi yo`nalishi sirtqi ta`lim 5- bosqich 18.50-GURUH talabasi Guliruxsora Mamajonova

Xromosomalar holati va soniga oid masalalar yechish usullari

Namatak endospermidagi autosomalar soni 33 ga teng.Changlanish Jarayonida urug`chi tugunchasiga18 ta chang donasi kelib tushadi.Urug`lanishdan so`ng 15 ta urug`hosil bo`ladi.Urug`lanish jarayonida qatnashgan spermatazoidlardagi jami xramasomalar sonini aniqlang.

Tuxum hujayra va spermatazoid hujayrasi-gaploid,markaziy hujayra va urug`langan tuxum hujayra (murtak)-diploid, endosperm-tiploid (markaziy hujayra bilan spermaning o`zaro qo`shilishidan hosil bo`ladi) to`plamga ega. Na`matakning endospermida 33 taautosoma bo`lsa ,3 ta jinsiy to`plamida 36 ta xramasoma bo`ladi.Tiploid to`plamda 36 ta xramasoma bo`lsa ,gaploid to`plamda 12 ta xramasoma bo`ladi.demak namatakning:
a)tuxum hujayrasida-12 ta(11 ta autosoma va 1 ta jinsiy xramasoma).;
b)spermatazoid xujayrasida-12 ta (11 ta autosoma va 1 ta jinsiy xramasoma);
c)urug`lanmagan markaziy hujayrasida-24 ta(22 ta autosoma va2ta jinsiy xramasoma);
d)urug`langan tuxum (murtak yoki zigota)hujayrasida-24 ta(22 ta autosoma va 2 ta jinsiy xramasoma.;
e)urug`langan markaziy hujayra (endosperm)da-36 ta(33 ta autosoma va 3 ta jinsiy xramasoma)bo`ladi.

Sholi o`simligi 158 ta urug` hosil qiladi.Uning spermatazoididagi xramasomalar soni makkajo`xorinikidn 1 taga ko`p ekanligi ma`lum bo`lsa,urug`lanishda qatnashgan spermatozoidlardagi jami xramasomalar sonini aniqlang.

• Sholi o`simligi 158 ta urug` hosil qiladi.Uning spermatazoididagi xramasomalar soni makkajo`xorinikidn 1 taga ko`p ekanligi ma`lum bo`lsa,urug`lanishda qatnashgan spermatozoidlardagi jami xramasomalar sonini aniqlang.

Makkajo`xorining diploid to`plamida 20 ta ,gaploid to`plamida 10 ta ,triploid to`plamida 30 ta xramasoma borligi sizga darslikdan ma`lum.makkajo`xorining bitta spermatazoidida 10 taxramasoma bor .Sholining spermatazoid hujayrasida xramasomalar soni makkajo`xorinikidan bitta ko`p, ya`ni 11 ta xramasoma bor ekan .Sholi o`simligida urug`lanishdan so`ng 158 taurug` hosil bo`lgan.Bitta uru`g` hosil bo`lisida 2 ta spermatozoid ishtirok etsa ,158 ta urug` hosil bo`lishida 316 ta spermatazoid ishtirok etadi .Urug`lanishda qatnashgan spermatozoidlardagi jami xramasomalar soni topishy uchun bitta spermatozoiddagi xramasomalar
sonini,urug`lanishda qatnashgan xramasomalar soniga(316) ko`paytiramiz ,ya`ni 11x316=3476 ga teng ekan.