Xulq-atvorida o’zgarish bo’lgan o’quvchi- yoshlar bilan korreksiya ishlarni olib borish. Deviant xulq

Kriminal xatti – harakat – bu jinoiy javobgarlikka tortilish yoshiga yetga shaxslarnign huquqlariga zid harakatlari bo’lib, ular ustidan jinoiy ish qo’zg’atilish jarayonidir. Criminal harakatlarga deviant va delinkvent harakatlar asos bo’ladi.
Ba’zi jamiay a’zolarinig qoidalarga zid xatti-harakatlar qilishi o’z o’zidan bo’ladigan hodisa emas, shunday yo’l tutuish uchun nimadir sabab bo’ladi. Inson rivojlanishi bir biri bilan bog’liq turli xil faktorlarga bog’liq; irsiy, muhit, tarbiya, insonning shaxsiy amaliy faoliyati.
Voyaga yetmagan yoshlar orasida deviant harakatlarning vujudga keishiga qator sabablar mavjud. Jumladan;

1. 
   Biologik factor
   

• 
  Genetic. aqliy zaif,ko’r, kar.
  
• 
  Psixofiziologik yani inson salomatligiga salbiy ta’sir ko’rsatuvchi somatic harakatlar, allergic, toksik kasalliklar, kimyoviy moddalar.
  
• 
  Fiziologik. Atrofdagilarda noxush kayfiyat uyg’otuvchi tashqi qiyofa tilning duduqligti
  

2. 
   Psixologik factor
   
3. 
   Ijtimoiy pedagogic factor
   
4. 
   Ijtimoiy iqtisodiy factor
   
5. 
   Ma’naviy- axloqiy factor
   

Deviant xulq-atvorli bolalarni reabilitatasiya qilish yo’llari.
Tarbiyalovchi funksiya bolani atrof muxitga kirishishi ta’lim tarbiya jarayonida adaptatasiya, ijtimoiyalashtirish jarayonini amalga oshirishni nazarda tutadi.
Ijtimoiy relabilitatsiya – bolalar uchun davlatning g’amxo’rligi.
Ijtimoiy –relabilitatsion funksiya.
1. bola ongida barcha jonli mavjudotga muhabbat, ijodiy tushunish, vijdoniylik tuyg’usini tarbiyalash lozim.
2. atrofdagi odamlar bilan muloqotga klirishihni o’rganish hayot maqsadi va mazmunini anglash.
3. atrofdagi olamni tushunish uning ruhida ma’naviy xususiyatlarni, jamiyatdagi huquqiy normalarni rivojlantirish.
4. o’z o’zini hurmatga, mustaqillik his tuyg’usini shakillantirish.
Reabilitatsiya – bu bola shaxsining huquqi, huquqiy statuyi, sog’ligi, ishga layoqatsizligini tiklashga qaratilgan kompleks, ko’p darajali bosqichli va dinamik tizimdir. U profilaktika va korreksiya singari aspektlarni o’z ichiga oladi.