Xvii asrda yashagan va dunyoda birinchi xisoblash mashinasini yaratgan frantsuz

Pascal (dasturlash

tili)

XVII asrda yashagan va dunyoda birinchi

xisoblash mashinasini yaratgan frantsuz

olimi Blеz Paskal sharafiga shunday dеb

nomlangan PASKAL tili Shvetsariyaning

Syurix shaxridagi oliy tеxnika

maktabining profеssori Nikols Virt

tomonidan 70-yillarda yaratilgan bulib

1979 yilda standart Paskal dеb

tasdiklangan. Uzining soddaligi,

mantikiyligi va samaraligi tufayli bu til

butun dunyoga tеz tarkaldi. Xozirgi

paytda barcha xisoblash mashinalari,

xususan, mikro EXM lar xam shu tilda

ishlash imkoniyatiga ega. Dasturlar

matnining tugriligini osonlik bilan

tеkshirish mumkinligini, ularning ma`nosi

yakkol kuzga tashlanishi va oddiyligi

bilan ajralib turadi.

Paskal dasturlash tili fransiyalik

universitet oʻqituvchisi Niklas Virt

tomonidan talabalarga dasturlashni

oʻrgatish maqsadida yaratilgan.

Keyinchalik til ommalashib uning

obyektga yoʻnaltirilgan avlodi Object

Pascal for Windows — Delphi yaratilgan.

Paskal dasturlash tilining alifbosi deb,

shu tilda maʼlumotlarni ifodalash va

dasturlar yozish jarayonida kompilyator

tomonidan qabul qilishga ruxsat berilgan

belgilar yoki maxsus belgilardan iborat

bo‘lgan zanjirlar to‘plamiga aytiladi. Bu

alifbo o‘z ichiga ASCII (halqaro belgilar va

ularning uodlari) jadvalining hamma

belgilarini, yaʼni quyidagilarni oladi:

1. Lotin alifbosining katta va kichik

sharflari;

2. 0 dan 9 gacha arab raqamlari;

3. Tagiga chizish belgisi (_);

Paskal tilining alifbosi

4. Bo‘sh joy belgisi; (bu belgi paskal

tilida barcha xizmatchi so‘zlar va

maʼlumotlarni bir-biridan ajratish

uchun foydalaniladi;

5. Boshqaruvchi belgilar : ASCII

jadvalidagi kodlari 0 dan 31 gacha

bo‘lgan belgilar. Bu belgilar satr va

konstantalarni ifodalashda

qo‘llanishi mumkin;

6. Turli ko‘rsatmalarni yozish uchun

ishlatiladigan maxsus belgilar: > < =

− + \ & ? ! ^ % $ ; : ' # @ , . [] () {} / *

7. Asosiy bo‘lmagan belgilar: (ASCII ni

kengaytiruvchi, yaʼni kodi 128 dan

255 gacha bo‘lgan belgilar. Rus

alifbosining katta va kichik harflari,

psevdografika elementlari shu

sinfga kiradi. Bu belgilar turli

konstantalarni hosil qilishda,

matnlarni yozishda, izoxlarni tashkil

qilishda qo‘llanishi mumkin.);

8. Murakkab belgilar: * * .. := >= <= ;

9. Xizmatchi so‘zlar. Ular paskal tilida

maʼlum bir maʼno yoki ko‘rsatmani

anglatuvchi maxsus belgilar

zanjiridan iborat bo‘lib, bu zanjirni

o‘zgartirish yoki qisqartirib qo‘llash

mumkin emas. Masalan: begin,

program, end va hokazo.

Eslatma: Agar dasturlar yozooishda

yuqorida sanab o‘tilgan belgilardan

boshqa belgi yoki xizmatchi bo‘lmagan

so‘zlar uchrab qolsa, bu haqida

kompilyator maxsus axborotni EHM

ekraniga chiqaradi.

Pascal tili manbalari

Pascal tili manbalari

"

https://uz.wikipedia.org/w/inde

x.php?

title=Pascal_(dasturlash_tili)&o

ldid=1972566

" dan olindi 

Sarlavha matni==

Adabiyotlar

Havolalar

Matndan CC BY-SA 3.0  litsenziyasi boʻyicha

foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan

boʻlsa).

Last edited 2 years ago by Trey31…