Yer tuzumi va yer islohati maqsadi


Download 22.41 Kb.
bet1/5
Sana19.10.2023
Hajmi22.41 Kb.
#1709652
  1   2   3   4   5
Bog'liq
Yer tuzumi va yer islohati maqsadi


Mavzu:Yer tuzumi va yer islohati maqsadi va vazifalari ,yer egaliklari va yerlardan foydalanuvchilik.Xo`jaliklararo va xo`jalik ichida yer tuzish farqi va va ahamiyati O`zbekistonni hozirgai yer tuzmini asosiy xususiyatlari. Mulchilik turlari
Reja:

  1. Yer tuzumi va yer islohati maqsadi

  2. Xo`jaliklararo va xo`jalik ichida yer tuzish farqi va va ahamiyati

  3. O`zbekistonni hozirgai yer tuzmini asosiy xususiyatlari

Yer tuzish asoslari fanida yer tuzish nazariyasi va amaliyotining asosiy qoidalari berilgan, ularni o'zlashtirib, talabalar aniq nazariy, uslubiy va amaliy masalalarga, maxsus fanlariga o'tishlari mumkin. Bu o'quv qo'llanmaning bosh mavzusi - yerning yer tuzish ob'ekti sifatidagi tushunchasi, undan ishlab chiqarish va ijtimoiy maqsadlar uchun foydalanish sharoiti, yer tuzishning ahamiyati va vazifalari, uning mazmunidir.
Yer - xalqning hayoti va faoliyatining asosi, jamiyat boyligining manbai, qishloq xo'jalik ishlab chiqarishining asosidir. Vatanimiz tabiiy resurslarga boy; u qazilma boyliklar, chuchuk suv va boshqa resurslarning katta zaxiralariga ega, biroq, ularning eng ahamiyatlisi yer resurslari, ayniqsa, qishloq xo'jalik yerlari hisoblanadi. Bu boylikdan foydalanishda belgilangan qoidalar va tartib kerak.Butun mamlakatimizda, ayrim mintaqalarda va xo'jaliklarda yerdan oqilona va samarali foydalanish, uni muhofaza qilish yer tuzishning vazifasi hisoblanadi.O'zbekistondagi katta e'tibor va kuch talab etadigan xo'jalik muammolarining eng ustivorlaridan biri oziq-ovqat muammosi bo'lib qolmoqda. Agrosanoat ishlab chiqarishi hozirgi davrda mulkchilik turlarining, yerga egalik qilish va foydalanishning, yerda xo'jalik yuritish turlarining - qishloq xo'jaligida fermer xo'jaliklari, dehqon xo'jaliklari, klasterlar, ularning shirkatlari va birlashmalari, shaxsiy tomorqa xo'jaliklarining ko'p xilligi asosida rivojlanmoqda. Davlat qishloq xo'jaligi ishlab chiqarishining barcha shakllari rivojlanishini qo'llab-quvvatlaydi; ular uchun bir xil huquqiy va iqtisodiy sharoitlar, xo'jalik yuritishning samaradorligini oshirish uchun tashkiliy asos yaratiladi. Zamonaviy agrar siyosat qishloqlarda ishlab chiqarish munosabatlarini o'zgartirishga, fuqarolarning yerga va boshqa ishlab chiqarish vositalariga bo'lgan mulkiy huquqlarini tiklashga, dehqonni o'z mehnatining yakuniy natijalaridan hayotiy manfaatdor, yerning haqiqiy egasiga aylantirishga qaratilgan. Bu vazifalarni bajarish uchun mamlakatimizda yer islohoti o'tkazilmoqda, uni o'tkazish davrida yerlar qayta taqsimlanadi, yer tuzumi mohiyati o'zgaradi. Bu islohotning asosiy maqsadi - yerdan qishloq xo'jaligida asosiy, almashtirib bo'lmaydigan vosita sifatida foydalanishni yaxshilash va uning unumdorligini oshirishdir.Bularsiz qishloqlarning samarali ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi mumkin emas.Yer tuzish asoslari fanida yer tuzish nazariyasi va amaliyotining asosiy qoidalari berilgan, ularni o'zlashtirib, talabalar aniq nazariy, uslubiy va amaliy masalalarga, maxsus fanlariga o'tishlari mumkin. Bu o'quv qo'llanmaning bosh mavzusi - yerning yer tuzish ob'ekti sifatidagi tushunchasi, undan ishlab chiqarish va ijtimoiy maqsadlar uchun foydalanish sharoiti, yer tuzishning ahamiyati va vazifalari, uning mazmunidir.
Yer - xalqning hayoti va faoliyatining asosi, jamiyat boyligining manbai, qishloq xo'jalik ishlab chiqarishining asosidir. Vatanimiz tabiiy resurslarga boy; u qazilma boyliklar, chuchuk suv va boshqa resurslarning katta zaxiralariga ega, biroq, ularning eng ahamiyatlisi yer resurslari, ayniqsa, qishloq xo'jalik yerlari hisoblanadi. Bu boylikdan foydalanishda Yerdan nafaqat qishloq xo'jaligida foydalaniladi. U xalq xo'jaligining barcha tarmoqlarini joylashtirish va rivojlantirish uchun, ijtimoiy masalalarni yechish uchun hududiy asos sifatida zarur. Shu sababli, yer doimo tarmoqlararo foydalanishda bo'ladi. Ayrim korxonalarning unga bo'lgan talabi qondiriladi, boshqalariga ajratilgan yerlar maydoni qisqaradi, qishloq xo'jaligi uchun yangi unumdor yerlar o'zlashtiriladi, noqishloq xo'jalik maqsadlari uchun yer uchastkalari olinadi. «Yer» so'zi har xil ma'noda ishlatiladi; yer tuzish asoslari fanida va amaliyotida quyidagi ta'rif qabul qilingan:
Yer - bu quruqlikning yuzasi, kengligi, rel`efi, tuproq qatlami, o'simliklari, qazilma boyliklari, suvlari bilan tavsiflanuvchi tabiiy resurs; qishloq xo'jaligida asosiy ishlab chiqarish vositasi va xalq xo'jaligining barcha tarmoqlarini joylashtirish va rivojlantirish uchun kenglik asos (bazis) hisoblangan ijtimoiy - iqtisodiy manfaatlar ob'ektidir.
Yerdan oqilona foydalanish va uni muhofaza etish - xalq xo‘jaligining ahamiyatli vazifasidir.Yerdan o‘zining tabiiy xususiyatlari hamda undan bevosita foydalanuvchilarning va umumanjamiyatning manfaatlarini maksimal hisobga olgan holda foydalanish kerak. Bu talablarni hisobga olgan holda, quyidagi ta’rifni berish mumkin:

Download 22.41 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling