Yevroobligatsiyalar bozori

Key words: market, bond, securities, Eurobond, investors, sales agents.
KIRISH
Barcha iqtisodiy muhitda kapital resurslarining tutgan o‘rni katta ahamiyatga ega hisoblanadi. Tadqiqot mavzusining dolzarbligi. Jahon xo‘jaligining hozirgi rivojlanish bosqichidagi ajralmas xususiyati milliy va xalqaro miqyosda iqtisodiy integratsiya jarayonlarining kuchayishidir. Bu tendentsiya, xususan, jahon xo‘jalik faoliyati sub’ektlarining qarz oluvchilar sifatida jahon moliya bozorida tobora faol ishtirok etishida namoyon bo‘ladi. Ko‘pincha xarajat va muddat bo‘yicha optimal qarz olish shartlarini ta‘minlagan holda, xo‘jalik yurituvchi sub’ektlar faoliyatini moliyalashtirishning tobora ommalashgan manbasiga aylanib bormoqda.
Bugungi kunda xorijdan ssuda kapitalini raqobat asosida jalb etishning asosiy usullaridan biri yevroobligatsiyalarni joylashtirishdir.
Iqtisodiyoti oʻtish davridagi mamlakatlar uchun xos boʻlgan yevroobligatsiyalar chiqarish orqali jahon moliya bozorida qarz olish mexanizmi tadqiqot predmeti hisoblanadi.
Tadqiqot ob’ekti o‘tish davridagi mamlakatlarning xalqaro va milliy yevroobligatsiyalari bozorlari hisoblanadi.
Tadqiqotning maqsadi va vazifalari. Dissertatsiyaning maqsadi o‘tish davridagi iqtisodiyoti bo‘lgan mamlakatlarning evroobligatsiyalardan tashqi qarz olish vositasi sifatida foydalanish xususiyatlarini o‘rganishdir.
Xalqaro moliya bozori milliy bozorlar resurslari yetarli bo‘lmagan bir paytda qarz oluvchilarga xorijiy kapitalni jalb qilish imkoniyatini beradi. Qarz qimmatli qog‘ozlari chiqarilishini sindikatlangan kreditga muqobil deb hisoblash mumkin, ammo ikkinchisidan farqli o‘laroq, qarzni xalqaro moliya bozorlarida joylashtirish qarz oluvchi uchun foydali bo‘lgan shartlarda amalga oshiriladi. Eng ommabop vositalardan biri budjet taqchilligini qoplash maqsadida xususiy kompaniyalar va hukumatlar tomonidan chiqarilgan yevroobligatsiyalardir.
Qimmatli qog‘ozlar muomalasini tartibga solish masalasining dolzarbligi shundan iboratki, bugungi kunda xususiy kompaniyalar tomonidan yevroobligatsiyalar chiqarish soni va hajmi ortib bormoqda. Shu bilan birga, yevroobligatsiyalar muomalasi ikki yoki undan ortiq davlatlarning yurisdiktsiyasiga bo‘ysunadi, bu muqarrar ravishda nizolarni hal qilish zaruratiga olib keladi. Bundan tashqari, so‘nggi ikki yil ichida yevro qog‘ozlar emitentlari uchun yangi talablar joriy etildi, bunga e‘tibor qaratish lozim.