Yurak qon-tomir tizimini trenirlamaganligi

Tema № 8

№ 1
Yaqinda sport bilan shugʻullanishni boshlagan sportchining shikoyatlar yoʻq. Berilgan yuklamaga javob reaksiyasi sekin tiklanuvchi normotonik tipda. Salomatligida hech qanday oʻzgarishlar yoʻq. Ushbu tekshiruv natijalarini tushuntiring:

yurak qon-tomir tizimini trenirlamaganligi
Yurak qon-tomir tizimining yuqori funksional xolati
Asab-mushak apparatining funksional xolatining pasayishi
Nafas olis tizimi funksional xolatining berilgan jismoniy yuklamaga mos kelmasligi

№ 2
Jismoniy zoʻriqishda gemodinamika tiplari

normotonik, gipotonik, gipertonik
Normostenik, giperstenik,astenik
Normal va patologik
Oddiy tezlashgan sekinlashgan

№ 3
Qaysi tip javob reaksiyasida arteriolalar kengayishi natijasida periferik qarshilik pasayadi?

normotonik
gipotonik
gipertonik
distonik

№ 4
Bradikardiya rivojlanishi xarakterli sportchilar- bu:

chidamlikka shugʻullanuvchilar
Tezlikka shugʻullanuvchilar
Kuchga shugʻullanuvchilar
gimnastlar

№ 5
PWC170 testini oʻtkazish qaysi tip jismoniy yuklama qoʻllaniladi?

oʻtirib turish
veloergometrda
tredmilda
zinadan koʻtarilish

№ 6
Yurak qon tomir sistemasi xolatini baholovchi funksional sinamalarga nimalar kiradi?

Martine va Letunova sinamasi
Shtange,Genchi, Serkina sinamalari
Klinoortostatik sinama, ortostatik sinama
Garvard step-testi, PWC170

№ 7
25-yoshli erkak tinch holatda AQB 120/80 mm.sim.ust. Martine sinamasini utkazilgandan keying 1-minutda qon bosimi 125mm.sim.ust, 2 minutdan keying 130, 3-minutda 140 mm.sim.ust.ga teng. Bu holatda qanday tip reaksiya?

zinasimon
gipertonik
distonik
normotonik

№ 8
Yurak qorinchasining massasinig ortishi nima bilan izoxlanadi:

Xar bitta muskul tolasi oʻlchami oshishi bilan
Yogʻ xajmi ortishi
Mushak tolalari soni ortishi bilan
Yurak dilatasiyasi bilan

№ 9
Martine sinamasidan keyin yurakning qisqarish soni va arterial bosimning tiklanish vaqti:

3 minutgacha
4 minutgacha
6 minutgacha
5 minutgacha

№10
20 marta oʻtirish bajarilganidan keyin yurakning urish soni keskin oshadi, “cheksiz tovush fenomeni” paydo boʻladi, tiklanish vaqti 4 minutdan ortiq. Yuklamaga gemodenamik reaksiya tipini aniqlang:

distonik
gipertonik
gipotonik
pogʻanasimon

№ 11
Gimnastika, kulturizm, ogʻir atletika bilan shugʻullanuvchi sportchilarda gemodinamikaning qaysi reaksiya tipi koʻp aniqlanadi?

gipertonik
distonik
astenik
pogʻanasimon

№ 12
Ortostatik sinamada yurakning qisqarish soni 30%ga tezlashadi, Sistolik qon bosim 20 mm sim.ust. ga ortadi. Vegetativ nerv sistemasining xolati xaqida xulosa qiling:

simpatikotoniya
simpatik va parasimpatik sistemlar muvozanatda
parasimpatikotoniya
distoniya

№ 13
Jismoniy yuklama bilan bajariladigan sinamani toʻxtatishga EKGning-kriteriyalari boʻlib xisoblanadi:

pulsning keskin tezlashishi
ST segmentining pasayishi
QRS segmentining pasayishi
tez tez boʻladigan ekstrasistoliya, paroksizmal taxikardiya, mersal aritmiya

№ 14
Jismoniy yuklamaga ratsional reaksiya tipi boʻlib xisoblanadi:

normotonik
gipotonik
gipertonik
distonik

№ 15
Sport tibbiyoti amaliyotida yurak qon-tomir sistemasini tekshirish uchun qoʻllaniladi:

jismoniy yuklama bilan sinama
tana xolatini oʻzgartirish bilan sinama
nafasni ushlab turish bilan sinama
farmakologik sinama

№ 16
Bolalar EKG sining oʻziga xosligiga taalluqli emas:

sinusli bradikardiya
sinusli taxikardiya
yuqori R tishcha
chuqur Q tishcha

№ 17
Yoshga bogʻliq xolda diastolik bosimning yuqori koʻrsatkichlariga olib kelmaydi:

Shugʻullanmagan bolalarda
Sportning tezlik va kuchni talab qiluvchi turi bilan shugʻullanuvchilar
Chidamlilikni talab qiluvchi sport turi bilan shugʻullanuvchilar
Oʻyinli sport turlari bilan shugʻullanuvchilar

№ 18
Yurak qon-tomir sistemasining funksional xolatini baxolash uchun qoʻllanilmaydi:

Genchi sinamasi
15 sek yugurish bilan sinama
Martine sinamasi
Letunova sinamasi
№ 19
Sportchining jismoniy xolatini yaxshi koʻrsatkichi Garvard step-testining indeks kattaligiga toʻgʻri keladi:
80-89
55 dan kam
65-79
55-64

№ 20
Sportchining jismoniy xolatini aʼlo koʻrsatkichi Garvard step-testining indeks kattaligiga toʻgʻri keladi:

90 dan ortiq
55-64
65-79
80-89

№ 21
EKGda Q tishcha qoʻzgʻalishi koʻrsatadi:

Qorinchalar oʻrtasidagi devor
Yurak oldining
Chap qorinchaning
Oʻng qorinchaning

№ 22
EKGda R va S tishchalari qoʻzgʻalishi koʻrsatadi:

Chap oʻng qorinchalar va qorinchalar asosining
Yurak oldining
Qorinchalararo devor
Chap qorincha

№ 23
Bolalarda oʻrta jismoniy yuklamalardan soʻng yurak qon-tomir sistemasining tiklanish davri kattalarga nisbatan:

tezroq kechadi
sekin kechadi
toʻlqinsimon kechishi
farq qilmaydi

№ 24
Garvard step test boʻyicha aʼlo funksional xolat deb xisoblanadi:

90 ball
55 ball
65 ball
75 ball

№ 25
Kardiorespirator sistemaning maksimal ishlashini xarakterlovchi koʻrsatkich boʻlib xisoblanadi:

kislorodni maksimal isʼtemol qilish
yurak zarbasining hajmi
tana boʻy koʻrsatkichi
oʻpkaning tiriklik sigʻimi

№ 26
Distonik reaksiya tipiga xarakterli emas:

diastolik bosimniing oshishi
pulsning tezlashishi
sistolik bosimning koʻtarilishi
diastolik bosimning pasayishi

№ 27
Ortiqcha shugʻullanganlik ning yomon gemodinamika reaksiyasi tipini koʻrsating:

astenik
gipertonik
distonik
zinasimon

№28
30 soniyada 20 marta oʻtirib turish sinamasidan keyin tekshiriluvchining pulsi 10 sek.da 12 ta urishdan 26 ta urishgacha oshdi, qon bosimi 110/70 dan 115/85 mm.sim.ust.ga oʻzgardi. Yurk qon-tomir tizimining reaksiya tipini aniqlang:

gipotonik
normotonik
distonik
zinasimon

№29
Jismoniy zoʻriqish bilan sinamalar oʻtkazishga mutloq qarama-qarshi koʻrsatma:

Miokard infarktiga xavf boʻlganda
Kompensatsiyalangan yurak –oʻpka yetishmovchiligi
Arterial gipertenziyada bosim 160 /100 mm. sim. ust.
Kam ekstrasistolada

№30
Sportchilarda kuzatiladigan turli xil patologiyalar ichida eng koʻp uchraydigani:

Yurak qon – tomir tizimi kasalliklari
Nafas tizimi kasalliklari
Oshqozon ichak tizimi kasalliklari
Tayanch – harakat tizimi kasalliklari

№31
Jismoniy oʻta zoʻriqish vaqtida oʻtkir tomir yetishmovchiligi belgilari:

Xushdan ketish,kollaps, shok
Puls bosimining pasayishi
Puls bosimining koʻtarilishi
Diastolik AQBning pasayishi

№32
Yurak ishining buzilishiga shikoyat boʻlganida dastlab qilinishi kerak:

elektrokardiografiya
exokardiografiya
fonorakdiografiya
telerentgenografiya

№33
Jismoniy zoʻriqishdan keyin funksional ekstrasistola:

Sezilarli darajada kamayadi yoki yoʻqoladi
Oʻzgarmaydi
Kamayadi yoki koʻpayadi
Oʻzgarmaydi yoki koʻpayadi

№34
Sportchilarda tinch holatda diastolik arterial qon bosimi:

60-70 mm.sim.ust.gacha pasayadi
90 mm.sim.ust.gacha koʻtariladi
shugʻullanmagan shaxslarnikidan farq qilmaydi
50 - 55mm.sim.ust.gacha pasayadi

№35
Sportchilarda auskultatsiyada yurak tonining boʻgʻiqlashishi quyidagi holatlarda fiziologik hisoblanadi:

Yurak eshitish sohasida mushaklar sezilarli darajada rivojlanganda
Jismoniy zoʻriqish taʼsirida yaqqol miokard gipertrofiyasida
Vegetativ asab tizimi simpatik qismining tonusi pasayganda
Yurak zarb hajmi pasayganda

№36
Yoshga bogʻliq jismoniy zoʻriqishlarni optimal dozalashda quyidagilar hisobga olinadi:

Yurak qon –tomir tizimi
Asab tizimi
Nafas tizimi
Ovqat hazm qilish tizimi

№37
Jismoniy zoʻriqtirilganda yurak qon – tomir tizimi reaksiyasining gipotonik tipi uchun xos:

puls 120-150 % ga koʻpayishi, SAD va DADning oshishi, puls bosimining pasayishi
puls 100 % gacha koʻpayishi, SAD va DADning sezilarli pasayishi, puls bosimining pasayishi
puls 100 % gacha koʻpayishi, sistolik bosim sezilarsiz oshishi, diastolik va puls bosimining pasayishi
puls 100 %dan koʻp oshishi, sistolik bosim sezilarli oshishi, AOda diastolik bosimning 0gacha pasayishi

№38
Arterial puls bosimi bilvosita aks ettiradi:

Yurakning zarbli hajmini
Koronar qon oqimini
Yurakning minutlik hajmini
Yurak chap qorinchasining oxirgi diastolik hajmini

№39
Jismoniy zoʻriqishlarga bardoshlilik darajasining klinik belgilari quyidagilar:

Toʻsh ortida ogʻriq paydo boʻlishi
Ter ajralishining kuchayishi
Yuzda selilarsiz giperemiya
Yurak tez urishi

№40
Oʻsib boruvchi jismoniy zoʻriqish sinamasini oʻtkazishga nisbiy qarshi koʻrsatma:

Kompensorlangan yurak –oʻpka yetishmovchiligi
stabil stenokardiya
sinusli taxikardiya 100 zarb/min.dan ortiq
sinusli bradikardiya YUQS 55 zarb/min.dan kam

№41
Koʻpincha sportchilarda oʻtkir miokard distrofiyasi mashgʻulotlar vaqtida rivojlanadi:

Chidamlilik
Kuch
Koordinatsiyu
Chaqqonlik

№ 42
Miokard infarktiga chalingan bemorlarni reabilitatsiya qilishning statsionar bosqichida quyidagilarni foydalanilmaydi:

fizioterapiya
psixoterapiya
dori davolash
jismoniy mashqlar bilan davolash

№ 43
Yurak ishemik kasalligi bilan kasallangan bemorlarda ishlatiladigan fiziobalniofaktorlar quyidagi taʼsirga ega:

vazodilatator, sedativ, antikoagulyant
chiniqish, mashq qilish
psixostimulyatsiya
yalligʻlanishga qarshi

№ 44
Gipertoniya kasalligida renal gemodinamikaga taʼsir qilish uchun ishlatiladi

oʻzgaruvchan magnit maydon, indüktermermiya, amplipuls
klonvalizatsiya, ultrabinafsha nurlanish, massaj
ultra yuqori chastotali terapiya, elektrouyqu
mahalliy galvanizatsiya

№ 45
Gipertoniya II bosqichida bemorlarni kompleks kurortterapiya tarkibi quyidagi davolash usullarini oʻz ichiga oladi:

karbonli vannalar, zaif sovuq yuklarni oʻz ichiga olgan havo havzalari,
klonvalizatsiya, ultrabinafsha nurlanish, massaj
gelioterapiya, peloidoterapiya, oʻyin mashqlari
radonli vannalar, kuch-quvvat vositalari, suv osti daryosi massaji

№ 46
Migrenni (vazospastik shakl) davolashda fizik usullaridan maqsadga muvofiq emas:

ultratovush
darsonvalizatsiya
sinusoidal modulyatsiyalangan oqimlar
magniy elektroforez

№ 47
Doimiy magnitoterapiyaga karshi ko`rsatma?

Kardiostimulyator
Trofik yara
Bronxial astma
Reyno kasalligi

№ 48
Fizioterapevtik muolajalarga umumiy qarshi ko`rsatmalar?

Zuriqish stenokardiyasi III FK
Anemiya yengil daraja
Bronxial astma
Qon aylanishining buzilishi I b.

№ 49
Fizioterapevtik muolajalarga umumiy qarshi kursatmalar?

Gipertoniya kasalligi III b
Utkir rinit
Bronxial astma
Qon aylaishining buzilishi I b

№ 50
Umumiy jismoniy ish qobiliyatini aniqlash uchun keng qoʻllanadi :

Garvard step-testi
Navakki testi
Bir martalik ish bajarish testi
Yuklamaning pogʻonasimon oʻsib boruvchi testi