Yurtimizdagi yagona transport tizimida fuqaro aviatsiyasi muhim o‘rin tutadi va iqtisodiy hayotda kundan-kunga kattaroq ahamiyat kasb etmoqda

SHQAni avtosamasuval yordamida tashish

Avtosamosval
Avtosamosvalning ish unumdorligi quyidagi formula orqali topiladi.
m³/soat
Bu erda: - avtosamosvalning yuk ko’tara olish qobiliyati,
- gruntning zichligi
L – gruntni o’rtacha tashish masofasi, km
V – xarakatlanish tezligi
- gruntni avtosamosvalga yuklashga ketgan vaqt, soat
- gruntni to’kishga ketgan vaqt, soat
= 0,05 soat
= 0,75
= 0,70
Avtosamosvalning bir ish smenasidagi ish unumdorligi
=П_э*8=8*10=80 m³/smena
Bir smenada talab etiladigan avtosamosvallar sonini aniqlaymiz
 smena; 46ta avtosamasval
Bu yerda: –ekskavatrning ber smanalik ish hajmi.
Avtosamosvalning FIK ni aniqlaymiz
t=8*Kfik=8*45.2/46=7.8 soat;


SHQAni avtogreyderyordamida yoyish

Avtogreyder DZ-98-B

m³/soat
Bu erda: q – otval oldidagi ko’chuvchi material hajmi m³
q = 0,75*h²*b*K_p=0.75*(0.74² )4.27*0.85=1.49
h – otval balandligi, h=0.74 m
b –otval eni, b=4.27 m
K_p – gruntni yoyishdagi yo’qotish koeffitsienti K_p = 0,85
- to’liq ŝikl vaqti, soat
= t_p+t_ob.x+t_per= 0.005+0.00108+0.00065=0.00673
t_p – gruntni qo’chirish va tekislashga ketgan vaqt, soat

l_n – materialni yoyishda surish masofasi, m
V_n- gruntni yoyishdagi harakat tezlik, 6 km/soat
t_ob.x – orqaga qaytish vaqti, soat

- orqaga qaytish tezligi, km/soat =10 km/soat
t_per –uzatmalar qutisini yoqish va otvalni ko’tarib tushirish uchun ketgan vaqt, soat
t_per = 0,005 soat
- gruntni surib ko’chirishda bo’laklarga ajralishini hisobga oluvchi koeffitsient,
- gruntni yoyishda uning ishlash qiyinchiligini hisobga oluvchi koeffitsient
= 0,60
Avtogreyderning bir smenasidagi ish unumdorligi
=П_э*8=8*106.26=860.4 m³/smena
Bir smenaga talab etiladigan avtogreyderlar sonini aniqlaymiz
=3616.4/860.4=4.2 bu 5 smenaga teng;
So’ngra FIK va ish vaqtini aniqlaymiz
t=8*Kfik=8*0.84=6.7 soat;