Yuza gʻadir-budirliklari; mkm

Rasm. “Qopqoq” detaliga tokarlik ishlovini berish uchun qo‘shimlarni hisoblash.

Operatsiya №	O‘tish №	Operatsiya nomi va o‘tishlar mazmuni	Bazalash yuzalari	Maxkam- lash yuza-lari	Dastgoh nomi va turi
1	2	3	4	5	6
005	1 2 3 4 5	Tokarlik. A chetki yuza L=25mm saqlanib, L=75mm qora yo‘nilsin. A chetki yuza L=24mm saqlanib, L=75mm toza yo‘-nilsin. Б yuza Ø242mm saqlanib, L=12mm qora yo‘nilsin. Б yuza Ø240mm saqlanib, L=12mm toza yo‘nilsin. Б yuzadagi 2×45° bo‘lgan faska ochilsin.	А	В	16K20 modelli tokarlik vintqirqar dastgohi

Yuzalarga qoldirilgan qo‘yimlar qiymatlarini analitik hisobi.


Operatsiya 005. Tokarlik. Detalning uzunligi uchun qo‘yim miqdorini aniqlaymiz. Detalning uzunligi L=25h14 mm. A chetki yuza kesiladi. Zagotovka – quyma usuli bilan olingan.
Qarama-qarshi yoki alohida joylashgan yuzalarga ketma-ket ishlov be-rishda qo‘yimlarni aniqlash quyidagi formula yordamida topiladi: ([2] 4.2-j. 62-bet);

Zagotovka uchun profilning notekisliklari balandligi Rz va sirt qatlamdagi nuqsonlar chuqurligini T jadvaldan olamiz:

1) zagotovka uchun: Rz=200 mkm; T=300 mkm ([5] 7-j. 182-bet);
2) qora yo‘nish uchun: Rz=50 mkm; T=50 mkm ([5] 10-j. 185-bet);
3) toza yo‘nish uchun: Rz=25 mkm; T=25 mkm ([5] 10-j. 185-bet);
Joizliklar miqdori ([5] 11-j. 130-bet);
• zagotovka uchun δ=1150 mkm;
• qora yo‘nish uchun δ=460 mkm.
• toza yo‘nish uchun δ=290 mkm.
5-jadval

22h14 uzun-likka ishlov berish tex-nologik o‘tishlari	Qo‘yim (joizlik) elementlari				2zmin		Lҳ, mm		Joizlik δ, mkm		Chegaraviy o‘lcham, mm			Qo‘yimlar chegarasi, mkm
	Rz	T	ρ	ε							Lmin	Lmax
Zagotovka	200	300	150	-		-		22,67		1150		23,67	23,82		-	-
Qora yo‘nish	50	50	90	329		979		21,69		460		21,69	22,15		980	1670
Toza yo‘nish	25	25	60	16,5		206,5		21,48		290		21,48	21,77		210	380
Jami:															1190	2050

Fazoviy chetlanishlarning umumiy yig‘indisi quyidagi formula yordamida topiladi: ([2]. 4.7-j. 66-bet);


;
ρ_ez=1,5 mm ([5] 9-j. 183-bet);
ρ_qiy=∆_qiy* l=3∙22=66=0,066 mkm ([5] 8-j. 183-bet);

Qoldiq fazoviy chetlanishlar:
qora yo‘nishdan so‘ng ρ₁=0,06·0,15=0,009mm=90 mkm.
toza yo‘nishdan so‘ng ρ₁=0,04·0,15=0,006mm=60 mkm.
Qora yo‘nishda o‘rnatish xatoligi quyidagicha aniqlanadi:

ε_baz=l∙tgα=22∙0,0004=0,009 mm;
ε_mos=320 mkm, zagotovkani o‘rnatishdagi xatolik ([2] 4,10-j. 75-bet);
Toza yo‘nishda o‘rnatish xatoligi
ε_o‘r2=0,05∙ε_o‘r =0,05∙329=16,5 mkm.
Qo‘yimlarning minimal miqdorini hisoblaymiz:
qora yo‘nish uchun:

toza yo‘nish uchun:

Hisobiy o‘lchamlarni aniqlaymiz. Har bir texnologik jarayonlar uchun detalning chizmada ko‘satilgan o‘lchamiga yuqorida hisoblangan qo‘yimlarni qo‘shish yo‘li bilan zagotovkaning o‘lchamlari d_o‘l ni hisobini chiqaramiz.
L_o‘l1=21,48+0,2065 ≈21,6865 ≈21,69 mm.
L _o‘l3=21,6865+0,979 ≈22,6655 ≈22,67 mm.
Eng katta chegaraviy o‘lchamlarini topamiz. Har bir texnologik jarayon uchun eng katta o‘lchamlarni har bir o‘lcham uchun berilgan qo‘yimlarni qo‘shish yo‘li bilan aniqlaymiz.
L_max2=21,48+0,29=21,77 mm.
L_max1=21,69+0,46=22,15 mm.
L_max3=22,67+1,15=23,82 mm.
Qo‘yimlarning eng katta va eng kichik chegaraviy qiymatlari yig‘indisini aniqlaymiz:
〖