Áyyemgi Egipette kórkem óner Áyyemgi Egipet degi arxitektorshılıq Áyyemgi Egipette músinshilik

Áyyemgi Egipette kórkem óner

Áyyemgi Egipet degi arxitektorshılıq
Áyyemgi Egipette músinshilik
Áyyemgi Egipette súwret
Dinning rawajlanıwı ushın juwapker ekenligin túsiniw zárúrli bolıp tabıladı Egipet kórkem óneri. Egipetlikler dinshıllıklıq, ushın qudaylarǵa bolǵan isenim hám basqalar ólimnen keyingi turmıs, bunı dúnyadaǵı turmıstan kóre áhmiyetlilew dep bilemiz.
Egipet xalqiniń úlken uwayımı, óliminen keyin, ásirese, suverenliitetlariga (fir'avnlar hám ruxaniylar ) qolaylıqtı támiyinlew edi.

Tásirli kórkem óner dóretpeleri jáne onıń ǵayrıoddiy arxitekturası dańq hám ataqlar jaratıw maqsetinde etilgen máńgilestiriw ólimnen keyin insan sezimi. Dúnya daǵı buyımlar máńgi zawıq alıw niyetinde kómiw bólmelerine jaylastırildi.

Kórkem óner sonıń menen birge, kórsetiw kanalı bolıp tabıladı fir'avnlarning siyasiy hákimiyato'z jetiskenliklerin óstirib, hiyerogliflarda suwretlengen bolıp, olar arxitekturalıq bezew elementleriniń funkciyaların da óz zimmalariga alǵan, bul sıyaqlı peyillerdi máńgilestiriw ushın sıyınıwxonalar ústinleri hám iskerlik tarawılarında o'yilgan.
Máńgilikke berilip ketiw Egipet kórkem ónerine derlik 3000 jıl dawamında kórkem texnika hám estetik normalardı tákirarlawǵa májbúr etdi. Bul turaqlılıq matematika, ádebiyat hám medicina pánleri rawajlanıwına alıp keldi, sonıń menen birge, bul tsivilizatsiyaning danıqlılıǵın ańǵarıw ushın júdá zárúrli bolıp tabıladı.

Áyyemgi Egipet degi arxitektorshılıq
Egipet xalqiniń dindorligi kóship ótti hám monumental arxitekturalıq islerdiń qurılısına dúmpish berdi.
Egipetlikler máńgi turar jay dep ataǵan qudaylarǵa rásmiy sıyınıw hám fir'avnlar hám olardıń qábirlerin kóteriw ushın isletiletuǵın ımaratlar bolǵan eń zárúrli hám tımsallı sıyınıwxonalar bolıp, olar ush taypaǵa bólingen.
Piramida - fir'avnga mólsherlengen qábir.
mastaba - dvoryanlar hám ruxaniylar klasınıń wákilleri jaylasqan trapezoid formasındaǵı qábir.
Gipogey - ápiwayı adamlar ushın mólsherlengen qábir.
Óziniń " turar jaylarida" shaxs ómir boyı tayarlanıp kelgen máńgi bar ekenliginen zavqlana basladı.
Eń ataqlı arxitekturalıq dóretpeler Giza shólindegi áyyemgi imperiyaning zárúrli fir'avnlari: Xeops, Chefren hám Mikerinos tárepinen qurılǵan piramidalar bolıp tabıladı.

Piramidalardıń tiykarları tórtmuyushler formaǵa iye bolıp, olar salmaǵı jigirma tonna átirapında hám keńligi on metrge on metrge shekem kóterilgen úlken tas blokları menen qurılǵan.

Onıń old tárepi polyus juldızına belgi etedi, ol óz kúshin fir'avn mumiyasiga toplaydı, ko'mish reti kelgendede onıń buyımları menen jaylastırılǵan, tunnellar hám haqıyqıy labirintni quraytuǵın jollar menen qorǵawlanǵan.

Bul ush piramidanıń janında Sfenkssher denesi (kúshi) hám insan bası (donoligi) menen oylap tabılǵan, erroziya hám 8-ásirden baslap ámel etip kiyatırǵan islamıy depressiyalar nátiyjesinde zálel kórgen firon Kevrenning júzi. Onıń jaratılıwı, itimal, Shohlar oypatlıqsınan hám atap aytqanda, patsha piramidalarınan jawız ruxlanıwlardı aldın alıw ushın mólsherlengen edi.

Karnak hám Luksor ekewi de arnalǵan eń zárúrli sıyınıwxonalar bolıp tabıladı quday Omon Egipet qudıreti hám mádeniyatı apogey dáwirinde bolǵan Jańa imperiyada qurılǵan.

Eń zárúrli kórkem tárep retinde lotus gulleri, papirus gulleri hám palma tereki sıyaqlı jergilikli tábiyaat naǵısları menen bezetilgen ústinlerdiń jańa túri bar. Olardan aldın qurılǵan ústinler tiykarǵa iye emes edi, olar ápiwayı dúzılıwǵa iye bolıp, paytaxt (ústindiń joqarı bólegi) boyınsha azǵantay islerdi usınıwǵan.

Regiondıń ádetiy ósimlik formaların alǵan ústinlerdi klassifikaciyalaw ushın paytaxtqa berilgen kórkem mámile juwap beredi.

Egipet arxitektorchiligining ulıwma qásiyetleri retinde bizde tábiyaattıń saqlanıp qalıwı hám bekkemligi, máńgiligi, geometriyalıq nızamlılıǵı, tábiyiy elementlerdiń ózlestiriliwi, jumbaqliligi hám kirisiw múmkinshiligi joq.