‘z b e k I s t n r e s p u b L 1k a s I o L iy va ‘rta m a X s u c ta’l I m V a zir L ig I

4 8 -§ . Quvurlarda majburiy oqimda issiqlik berish
Suyuqlik quvur b o ‘ylab harakatlanganda oqimga qarshilik kuchlari 
t a ’sirida suyuqlik harakati butun quvur k o ‘ndalang kesimi va uzunligi 
b o ‘ylab o ‘zgarib boradi. Suyuqlik oqimi turbulent va lam inar holatda 
b o ‘lishi mumkin. Suyuqlikning fizik xususiyatlari o ‘zgarishi tufayli laminar 
oqim da (Re<2300) noizotermik harakatda ikkita holat b o ‘lishi m um kin
- qovushqoq va gravitatsion qovushqoq.
B unday harakatlar uchun issiqlik berish qonunlari har xil va ular har 
xil m ezon tenglamalari orqali izohlanadi.
L am inar gravitatsion - qovushqoq holatda harakatlanayotgan issiqlik 
tashuvchining o ‘rtacha issiqlik berish koeffitsientining taxminiy qiymatini 
quyidagi formula orqali hisoblash mumkin:
112
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

bu yerda: s, — quvur uzunligi £ ning diametri d ga nisbatini hisobga 
oluvchi tuzatma.
ecning 
X/d
kattalikka bog‘liq ravishdagi qiymatlari jadvalda ko‘rsatilgan. 
0
‘xshashlik mezonlaridagi indeks suyuqlikning yoki devorning o lrtacha 
haroratlariga tegishliligini k o ‘r£atadi. 
(d —
devor; s — suyuqlik).
Suyuqlik turbulent (Re >10000) harakatlanganda, C/d >50 b o ‘lsa, 
issiqlik berish koeffitsientining o ‘rtacha qiymati 
a
ni quyidagi formula 
orqali topish m um kin.
P r, — devordagi suyuqlikning o ‘rtacha harorati b o ‘yicha olinadi. 
T o ‘g ‘ri tekis quvurda turbulent harakat qilayotgan gazning issiqlik 
berish koeffitsientini quyidagi formula orqali hisoblash m um kin.
Agar (x/d > 15) b o ‘lsa, 
1 va (x/d) < 15 b o ‘lsa, 
zld
= 1,38 ( x / d
)0-12 
ga teng b o ‘ladi.
Agar quvur diametri dum aloq b o ‘lmasa yoki ilonsim on shaklda b o ‘lsa, 
hisoblashda bu e ’tiborga olinishi kerak.